حال و هوای «چیله گجسی» در ارومیه

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک» به نقل از درناسسی بازار ارومیه در آستانه شب یلدا، شلوغی و رونق خاصی پیدا کرده است. مردم با خرید میوه‌هایی مانند انار، پرتقال، هندوانه و خوراکی‌هایی مانند حلوای پسته، گردو، هویج، پشمک و آجیل، خود را برای شب یلدا آماده می‌کنند. در کنار هر مغازه‌ای، رنگ‌های قرمز و سبز، نشانه‌ای از شادی و نمادی از رنگ‌های میوه‌های شب یلدا هستند. صدای بلند فروشندگان و تخفیف‌های یلدایی نیز، حال و هوای جشن را در بازار افزایش می‌دهند.

جنب و جوش مردم در بازار شب یلدای ارومیه

من نیز بعد از مدت‌ها، از محل کارم پیاده به سمت بازار رفتم. این شلوغی و جنب‌وجوش مردم، حال دلم را جلا داد. چهره‌های خندان کودکان، خنده‌ای بر لبانم آورد. گاهی از گلایه‌های مردم از گرانی و تورم دلگیر می‌شدم. اما این آیین‌ها و سنت‌ها، نشان‌دهنده این است که مردم ایران و همشهریانم، با وجود مشکلات روزمره، هنوز از شادی و خوشبختی دست نکشیده‌اند و پایبند رسومات گذشتگان هستند.

در بازار، با چند نفر از مردم و فروشندگان گفتگو کردم. از وضعیت بازار و خریدوفروش پرسیدم. محمود، یک فروشنده ۲۷ ساله، گفت: مردم در بازار حضور دارند؛ اما بیشتر افراد فقط می‌آیند و گشت می‌زنند و به علت گرانی و تورم زیاد قدرت خرید آن‌چنانی ندارند.

تجمل‌گرایی باعث ایجاد فاصله بین مردم شده است

بانوی میان‌سالی که در کنار مغازه‌ای به همراه دختر جوان و پسری ایستاده بود، از او پرسیدم: برای خرید شب یلدا نوعروس آماده‌اید؟» من برای خرید کادوی شب یلدای عروسم زهرا که نوعروس است، لباس می‌خواهم بخرم. این رسم و رسومات که یادگار پدران و مادران و گذشتگان ما است، نمی‌توان فراموش کرد. ما ترک‌ها به این کادوی شب یلدا «پای» می‌گوییم. قدیم‌ها رسم بوده که برای نوعروسان کادوی شب یلدا تهیه کنند و برای ارج‌نهادن به عروس خود هدیه بدهند.

از او پرسیدم: شما وقتی نوعروس بودید، چه کادویی گرفتید؟ او با لبخند گفت: دخترم، قدیم‌ها که مثل الان نبود. همه چی ساده و بی‌ادعا بود. با هزینه کم مردم کنار هم خوش بودند. این همه تجملات و چشم‌هم‌چشمی وجود نداشت. این جملات و چشم‌هم‌چشمی باعث شده مردم و فامیل‌ها از هم فاصله بگیرند. برای من که نوعروس بودم، یک سینی پر از شیرینی، گردو، بادام، سجوق، هندوانه و یک‌پارچه پیراهنی، میوه و آجیل تهیه کرده و یک تور قرمزرنگ زیباروی آن کشیده بودند که خانواده داماد برایم آوردند.

از رسم و رسومات شب یلدا نیز پرسیدم. او گفت: در این شب معمولاً کوچک‌ترها در خانواده بزرگ‌تری جمع می‌شوند و معمولاً برای شام کوفته درست می‌کنند و تا پاسی از شب در کنار هم به شادی و صحبت می‌پردازند و شب به‌یادماندنی در کنار هم سپری می‌کنند. از میوه‌های مخصوص که حتماً باید در این شب وجود داشته باشد، هندوانه، انار و حلوای مخصوص شب یلدا است که این حلوای خوشمزه زبان‌زد است و هرکسی طعم خوشمزه آن را بچشد عاشق آن خواهد شد.

بعد از خوش‌وبش و آرزوی خوشبختی با این بانوی مهربان خداحافظی کردم. به مسیرم ادامه دادم. دو جوان کنار هم مشغول خرید پشمک بودند. پسر جوان به دوستش گفت: «چقدر امروز شلوغ است. همه مردم خودشان را برای شب چله آماده می‌کنند.

همه مردم خودشان را برای شب چله آماده می‌کنند او هم صحبت می‌شوم می‌گویم شب یلداست و مردم به استقبال جشن می‌روند این جوان گفت: در شهر دیگری کارگر هستم به‌خاطر اینکه در کنار خانواده و فامیلم باشم یک روز مرخصی گرفتم شب چله تنها بهانه‌ای شده است که کنار عزیزانم باشم و کمی احساس آرامش کنم شاید از روزها پیش برای این شب لحظه‌شماری می‌کردم.
این پسر جوان می‌گوید مشغله‌های کاری، گرانی، افزایش تجملات در این دوره و زمانه باعث شده است صله‌رحم و دیدار با خانواده‌ها کم شود؛ اما زنده نگه‌داشتن این آیین و رسم و رسومات باعث شده است که باز خانواده‌ها کنار هم جمع شوند.

حلوای ارومیه از ارومیه تا ترکیه

به سمت مغازه حلوافروشی می‌روم حلوای ارومیه یکی از معروف‌ترین سوغات این شهر است منتظر می‌مانم حلوای شب یلدا را تهیه کنم مرد لاغر اندام قد بلندی با چهره گشاده و خندانی با فروشنده خوش‌وبش می‌کند.
فروشنده او را حاج رضا صدا می‌کرد، حاج رضا بازنشسته ارتش بود با خنده‌روی به فروشنده می‌گوید به‌تناسب کارم من شهرهای زیادی را گشته‌اتم و زندگی کردم اما هیچ کجای ایران «حلوای ارومیه» را ندارد و طعم و مزه حلوای ارومیه زبان‌زد عام و خاص است.

از فرزندانش گفت که دو دختر و یک پسر دارد که به‌خاطر فرزندانش در شهرهای دیگر نمانند و ازدواج نکنند زود خود را بازنشسته کرده است؛ اما با چهره خندان می‌گوید هر سه فرزند تشکیل خانواده داده و ساکن تهران هستند و دختر بزرگم برای زندگی به ترکیه رفته است و این حلواها را برای آنان می‌خرم تا بفرستم شب یلدا بدون حلوای ارومیه نمانند.

بعد از خرید به خانه بازمی‌گردم به این موضوع فکر می‌کنم این روزها بسیاری از افراد در بستر فضای مجازی برآنند تا اولین کسی باشند که بلندترین شب سال را با ارسال پیام‌های مختلفی در قالب لطیفه و متن رسمی تبریک گویند و به نوعی شور و شوق خود را در دنیای مجازی به نمایش بگذارند.

اما شور و شوق برای بلندترین شب سال در دنیای واقعی حال و هوای دیگری دارد به گونه‌ای که کافی است سری به بازار بزنی تا ببینید مردم چگونه با اشتیاقی وصف‌ناپذیر در حال خرید آجیل و میوه شب یلدا هستند.مردم، کسبه، بازاریان و دستفروشان مشغول خرید و فروش هستند و به هر طریقی برای خرید و فروش اقلام مورد نیاز خود تلاش می‌کنند.

گزارش از رقیه وکیلی

انتهای خبر/