قبح‌شکنی در مراسم عزاداری
رقیه_وکیلی در روزهای اخیر، در برخی مراسمات عزاداری ارومیه شاهد پدیده‌ای نگران‌کننده و غیر روال معمول بوده‌ایم که می‌تواند به شدت نگران‌کننده و آسیب‌زننده به اعتقادات و آداب سنتی مردم منطقه باشد. در این مراسمات که معمولاً برای بزرگداشت و ترحیم عزیزان از دست رفته برگزار می‌شوند، به جای تلاوت قرآن و دعاهای مذهبی، آهنگ‌های غیرمذهبی و موسیقی پخش می‌شود.
این تغییرات به وضوح با سنت‌های دینی و فرهنگی جامعه مغایرت دارد و سوالاتی را در رابطه با احترام به مراسم‌های عزاداری و ترحیم در اذهان عمومی ایجاد کرده است. در حالی که عزاداری‌های ایرانی به ویژه در مناطق مذهبی مانند ارومیه همیشه با تلاوت قرآن، ذکر دعاها و ادای احترام به اهل بیت و بزرگان دینی همراه بوده است، ورود موسیقی‌های غیرمذهبی در این فضاها به طور فزاینده‌ای به عنوان یک قبح‌شکنی به شمار می‌آید.
کارشناسان دینی و فرهنگی معتقدند که این اقدام نه تنها موجب ایجاد تغییرات ناخواسته در سنت‌ها و مناسک مذهبی می‌شود، بلکه ممکن است باعث اختلال در روحیه معنوی و عاطفی افراد حاضر در مراسمات ترحیم شود. قرآن و دعاها به عنوان منابع اصلی تسکین‌دهنده دل‌ها در هنگام مصیبت و فقدان مورد استفاده قرار می‌گیرند و تغییر در این رویه می‌تواند موجب سردرگمی و از دست رفتن یکپارچگی مراسم‌های مذهبی گردد.
در این شرایط، ضروری است که نهادهای دینی و فرهنگی منطقه ارومیه به طور جدی نسبت به این موضوع واکنش نشان دهند و نسبت به ترویج استفاده از قرآن و دیگر آداب سنتی در مراسمات مذهبی تلاش کنند. حفاظت از ارکان فرهنگی و مذهبی جامعه یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های همه ماست و باید از هرگونه اقداماتی که موجب تضعیف این ارزش‌ها می‌شود، جلوگیری کنیم.
در جامعه‌ای که سنت‌ها و آداب مذهبی از اهمیت بالایی برخوردارند، هرگونه تغییر و تخطی از این سنت‌ها می‌تواند موجب واکنش‌های گسترده و نگرانی‌های جدی در اذهان عمومی شود. مراسم‌های عزاداری و ترحیم برای ادای احترام به عزیزان از دست رفته و تسلی‌دادن به دل‌های داغدار برگزار می‌شوند، و به همین دلیل استفاده از موسیقی‌های غیرمذهبی در این مراسمات می‌تواند به عنوان نقض حرمت‌ها و قبح‌شکنی تلقی شود.
در این شرایط، وظیفه نهادهای دینی و فرهنگی است که با برنامه‌ریزی‌ها و آموزش‌های مناسب، از تغییرات ناخواسته در این سنت‌ها جلوگیری کرده و تلاش کنند تا ارکان فرهنگی و مذهبی جامعه را حفظ کنند. همچنین، افزایش آگاهی عمومی و ترویج احترام به آداب و رسوم مذهبی می‌تواند از وقوع چنین اتفاقاتی جلوگیری کند.
یکی از مهم‌ترین راهکارها برای حفظ سنت‌های عزاداری و ترحیم، ترویج استفاده از قرآن و دعاها در این مراسمات است. تلاوت قرآن و ذکر دعاها نه تنها موجب آرامش دل‌های داغدار می‌شود، بلکه به عنوان نمادی از احترام به اهل بیت و بزرگان دینی نیز عمل می‌کند. بنابراین، تلاش برای ترویج این آداب و رسوم می‌تواند نقش مهمی در حفظ ارزش‌های فرهنگی و مذهبی جامعه داشته باشد.
