آداب و رسوم چیلله‌گئجسی در پلدشت
به گزارش پایگاه تحلیلی خبری حرف رک به نقل از آراز سسی، شب یلدا یا به زبان محلی چیله گئجسی که آغاز زمستان را نوید می‌دهد در شهرهای مختلف دارای رسوم مختلفی است.
پلدشت نیز دارای آداب‌ورسوم قدیمی خاص خود است که اغلب فراموش شده و تعداد کمی از این رسومات در ذهن مردم باقی‌مانده است.
شب یلدا یا به‌اصطلاح چیلله گئجسی از رسومات سنتی است که در آن اعضای خانواده دور هم جمع می‌شوند و با خوردن هندوانه شب یلدا خاطرات خود را مرور می‌کنند.
در این شب، فرهنگ و ادبیات ترکی نیز جایگاه ویژه‌ای داشته و خواندن دوبیتی‌های ترکی یا بایاتیلار، حل‌کردن معماها یا تاپماجالار، قصه‌گویی، فال‌گیری و نواختن عاشیق‌ها از جمله فعالیت‌های رایج در «چیلله گئجه‌سی» هستند.
از چند روز مانده به شب یلدا بازارها و مغازه‌های شهرستان رونق خاصی پیدا کرده است و مردم شهرستان در پی فراهم‌کردن وسایل و خوراکی‌های شب یلدا هستند.
از جمله خوردنی‌های شب یلدا می‌توان به هندوانه، نارنگی، سیب، پرتقال، پشمک، حلوای گردویی، انواع آجیل (سوجوغ و قاورقا) اشاره کرد.
از جمله سنت‌های کهن این شب بردن (خنچا) برای نوعروسان است، وقتی دختری به عنوان عروس یک خانواده انتخاب می‌شود و زمان نامزدی آنها مقارن با شب یلدا باشد، برای او پیشکشی از میوه‌ها، شیرینی‌های مختلف، انواع آجیل، پشمک و هدایایی با عنوان (خنچا) می‌برند.
خانواده‌های در شب یلدا بە رسم احترام در این شب طولانی بە ملاقات بزرگ خانواده می‌روند و صله‌رحم را به جا می‌آورند.
در قدیم بزرگ خانواده با فراهم‌کردن خوراکی‌های مخصوص شب یلدا، آنها را داخل یک سینی مسی گرد می‌چید و روی کرسی قرار می‌داد و خانواده‌ها دور آن می‌نشستند.
رسومی که در پلدشت فراموش شده است
سوزن انداختن (اینه سالماغ) است که در هنگام غروب ۱ دختر و ۱ پسر از فامیل با هم می‌روند تا از سرچشمه آب بیاورند و در طول مسیر نباید با هم حرف می‌زدند و بعد از برگشتن، آب را در داخل ۱ کاسه می‌ریختند و بعد از خواندن شعرهای مخصوص این مراسم آرزو می‌کردند.
سپس دو سوزن را برداشته و به سر آنها پنبه می‌پیچیدند تا در آب ته‌نشین نشود، سوزن‌ها را در آب گذاشته و آب را به هم می‌زدند، اگر سوزن‌ها به هم می‌چسبید گفته می‌شد که آرزو برآورده می‌شود، این تنها گوشه‌ای از رسومات مردم پلدشت در شب یلدا است.
در این شب تمام خانواده‌ها دور هم جمع شده و شب بلند سال را به خوشی و شادی سپری می‌کنند.
«چیلله گئجه‌سی» نه‌تنها یک جشن ملی و مذهبی است، بلکه یک جشن فرهنگی و اجتماعی نیز محسوب می‌شود که این جشن نشان‌دهنده ارزش‌های انسانی، اخلاقی و اعتقادی مردم است.
گزارش از محمد خلیل‌زاده
انتهای پیام/
