سیاست دوگانه غرب با آزادی اطلاعات
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک»، ظهور اینترنت و فناوری‌های دیجیتال بعد جدیدی از تعامل انسانی و فضای مجازی را به وجود آورده است.
این قلمرو که به موازات دنیای فیزیکی ما وجود دارد، به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی مدرن تبدیل شده است و نحوه برقراری ارتباط، معاشرت، کار و حتی تفکر ما را دگرگون کرده و در واقع به بخش جداناپذیری از زندگی امروز بشر تبدیل شده است.
با این وجود غرب به‌عنوان سردمدار آزادی بیان در دنیا؛ همچنان که در قبال بسیاری از مسائل رویکرد دوگانه دارد؛ در قبال اینترنت و فضای مجازی نیز به‌عنوان یک واقعیت روبه‌رشد دارای رویکرد دوگانه است.
رویارویی غرب با آزادی فناوری‌های جدید، شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی، تاریخچه‌ای پیچیده و در حال تحول دارد که در ادامه به چکیده‌ای کوتاه از این تاریخ پر از تناقض اشاره می‌کنیم.
سال‌های اولیه پیدایش اینترنت
سال‌های اولیه پیدایش اینترنت و فناوری‌های محاسبات اولیه در دنیا بین سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰؛ هیجان و نگرانی را در غرب برانگیخت.
با گسترش اینترنت، دولت‌ها و مؤسسات به پتانسیل تبادل اطلاعات غیرقانونی و چالش‌هایی که برای ساختارهای سنتی قدرت ایجاد می‌کرد، پی بردند و در این میان دولت ایالات متحده و کشورهای غربی، نگران پتانسیل اینترنت برای تسهیل انتشار اطلاعات حساس و تضعیف امنیت ملی بود.
ظهور «ابر بزرگراه اطلاعات» در دهه ۱۹۹۰
بعد از سال‌های اولیه پیدایش اینترنت؛ در دهه ۱۹۹۰ موضوعی به نام شبکه «ابر بزرگراه اطلاعات» مطرح شد.
در واقع پذیرش گسترده اینترنت در دهه ۱۹۹۰ منجر به عصر جدیدی از خوش‌بینی در مورد پتانسیل فناوری برای دموکراتیک کردن دسترسی به اطلاعات و ارتقای اتصال جهانی شد.
دولت ایالات متحده آمریکا در زمان ریاست‌جمهوری بیل کلینتون، ابتکار «ابر شاهراه اطلاعات» را با هدف ارتقای توسعه اینترنت و اطمینان از دسترسی به آن برای همه آمریکایی‌ها راه‌اندازی کرد.
بااین‌حال، این دوره همچنین شاهد ظهور نگرانی‌هایی در مورد محتوای آنلاین بود، به‌ویژه در مورد فحاشی، نقض حق چاپ و آزار و اذیت آنلاین که قانون نجابت ارتباطات را در سال ۱۹۹۶ به‌عنوان قانون با هدف تنظیم محتوای آنلاین اجرایی کردند؛ اما در نهایت توسط دادگاه عالی در سال ۱۹۹۷ به‌عنوان خلاف قانون اساسی لغو شد.
ظهور رسانه‌های اجتماعی در دهه ۲۰۰۰
راه‌اندازی پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مربوط به این دهه است که تحولی در فضای مجازی به شمار می‌رود.
پیدایش فیس‌بوک در سال ۲۰۰۴، توییتر در سال ۲۰۰۶ و یوتیوب در سال ۲۰۰۵ انقلابی در راه ارتباط مردم و به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات به‌صورت آنلاین ایجاد کرد و این پلتفرم‌ها به‌سرعت به ابزارهای ضروری برای بسیج اجتماعی و سیاسی تبدیل شدند، اما نگرانی‌های جدیدی را در مورد آزادی بیان آنلاین، حریم خصوصی و انتشار اطلاعات نادرست نیز ایجاد کردند.
خیزش مردم در جهان عرب و انقلاب توییتر
خیزش مردم در کشورهای عربی که به بهار عربی نیز معروف شد؛ در سال ۲۰۱۰ در تونس آغاز شد و در کشورهای عرب خاورمیانه گسترش یافت.
این خیزش پتانسیل رسانه‌های اجتماعی را برای تسهیل بسیج مردمی و به چالش کشیدن حکومت‌ها برجسته کرد که در این میان به‌ویژه نقش توییتر در سازماندهی تظاهرات و انتشار اطلاعات نقش اساسی داشت.
بااین‌حال، این دوره همچنین شاهد ظهور نگرانی‌هایی در مورد پتانسیل استفاده از رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزاری برای تبلیغات و اطلاعات نادرست بود و لذا دولت‌ها و مؤسسات شروع به درک نیاز به رویکردهای ظریف‌تر برای تنظیم محتوای آنلاین و ترویج سواد دیجیتال کردند.
افشاگری‌های اسنودن
افشاگری‌های ادوارد اسنودن در سال ۲۰۱۳ در مورد میزان نظارت دولت آمریکا بر ارتباطات آنلاین نقطه عطفی در رویارویی غرب با آزادی فناوری‌های جدید بود.
این افشاگری باعث خشم و بحث گسترده در مورد تعادل بین امنیت ملی و حریم خصوصی افراد شد.
چالش‌ها و بحث‌های کنونی
امروزه غرب همچنان با چالش‌های ناشی از فناوری‌های جدید، شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی دست‌وپنجه نرم می‌کند و لذا سعی می‌کند با فشار حداکثری و مصادره پلتفرم‌ها به دنبال اهداف خود باشد که نمونه این موضوع را اخیراً در سانسور رسانه‌های غربی درباره اخبار و واکنش‌ها نسبت به دستگیری مدیرعامل تلگرام در فرانسه مشاهده می‌کنیم.
رویکردهای غرب در آزادی بیان و آزادی اطلاعات آن‌قدر دوگانه است که حتی صدای بسیاری از کارشناسان در کشورهای خودشان را نیز درآورده است.
فشار برای دستبرد به اطلاعات کاربران، اعمال قدرت در کنترل حاکمیت مجازی و تلاش برای مهندسی و تنظیم پروتکل‌ها، مصادره پلتفرم‌های جهانی به نفع اهداف استکباری در مواقع بحران، رویکرد ابزار گونه غرب به فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی نمونه‌ای از تناقض رفتاری غربی‌ها در قبال فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی است که می‌توان به آنها اشاره کرد.
همه این موارد نشان می‌دهد که بسترهای خارجی مجازی برای اطلاعات شخصی کاربران بسیار ناامن بوده و کاربران باید در استفاده از آنها بسیار هوشیار باشند.
رویکرد ابزار گونه غرب به فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه رویکرد کشورهای غربی در استفاده از فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی؛ ابزار گونه است، اظهار کرد: آن چیزی که امروز مشاهده می‌شود این است که غرب از ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی برای دسترسی به اطلاعات کاربران استفاده می‌کند.
سید سلمان ذاکر با بیان اینکه بسترهای خارجی به‌ویژه بسترهایی که سرور آنها در کشورهای دیگر قرار دارد بسیار ناامن بوده و تهدیدی برای کاربران به شمار می‌روند، افزود: این موضوع حریم خصوصی کاربران را تهدید کرده و حتی می‌تواند به امنیت ملی نیز آسیب بزند؛ لذا نهادهای مربوطه باید با جدیت به نظارت و کنترل این بسترها پرداخته و قوانین لازم در این زمینه وضع کرده و کاربران نیز بادقت و هوشیاری بیشتر و توجه به توصیه‌های امنیتی از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند.
وی با تأکید بر حمایت از بسترهای داخلی و اعتماد به جوانان و متخصصان کشور در زمینه فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، گفت: توسعه بسترهای داخلی امن، حمایت از طرح‌های بومی و ایجاد اینترنت امن و مطمئن برای هم‌وطنان ضروری است.
رویکرد غرب در قبال آزادی اطلاعات دوگانه است
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار با بیان اینکه غرب به شیوه خودش با فناوری‌ها برخورد می‌کند، اظهار کرد: رویکرد غرب در قبال آزادی اطلاعات دوگانه است.
سعید اقدم با بیان اینکه غربی‌ها آزادی بیان را زمانی محترم می‌شمارند و آن را قبول دارند که به نفع آنها باشد، افزود: تاریخ نشان داده که غربی‌ها تنها ادعای حمایت از آزادی بیان دارند و برای آنها نیز فرقی نمی‌کند که این موضوع در زمینه فضای حقیقی باشد یا فضای مجازی.
وی با اشاره به اینکه غربی‌ها برای توجیه رفتار خود در قبال سانسور و محدودکردن مردم در دسترسی به اطلاعات ادعاهای فراوانی را مطرح می‌کنند، گفت: وقتی این ادعاها را با رفتار آنها در قبال موضوعات مشابه مورد سنجش قرار می‌دهیم به این تناقض رفتاری‌ها آنها بیشتر پی می‌بریم.
این کارشناس مسائل سیاسی به استفاده کاربران ایرانی از پلتفرم‌های خارجی نیز اشاره و تصریح کرد: موضوعی که باید این آن توجه داشته باشند؛ ناامن بودن بسترها و پلتفرم‌های خارجی برای کاربران است که اطلاعات آنها را در معرض خطر و دسترسی قرار می‌دهد.
وی با تأکید بر اینکه فضای مجازی امروز واقعیتی است که به بخشی از زندگی مردم تبدیل شده است، اظهار کرد: در این زمینه باید فضای مجازی در کشور ما قانونمند شده و قانون در آن حاکم باشد تا خدای‌نکرده شاهد سوءاستفاده از اطلاعات کاربران نباشیم.
تهدید دشمن در فضای مجازی باید خنثی شود
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه فضای مجازی یکی از موضوعاتی است که از اهمیت خاصی برخوردار است، اظهار کرد: مدیریت جدی این فضا یکی از الزامات و ضروریات است.
مهدی عیسی زاده با تأکید بر اینکه دشمنان در فضای مجازی از ترفندهای بسیاری استفاده می‌کنند که باید در قبال آن هوشیار بود، افزود: باید با درایت و تدبیر؛ ترفندهای عظیم و بی‌سروصدایی که در فضای مجازی دشمنان انقلاب اسلامی به کار می‌گیرند، خنثی شود.
وی با تأکید بر اینکه راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات ضروری است، گفت: این اقدام در خنثی‌سازی توطئه‌های دشمنان که از فضای مجازی به‌عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف خود استفاده می‌کنند؛ بسیار مؤثر خواهد بود.
نماینده مردم میاندوآب در ادوار مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: باید دست دشمن را از این فضا کوتاه کرد و مردم نیز در استفاده از شبکه‌ها اجتماعی بسیار هوشیار بوده و به توصیه‌های امنیتی توجه داشته باشند.
رویکرد دوگانه غرب به فضای مجازی
فضای مجازی واقعیتی است که اهمیت آن همچنان روبه‌افزایش بوده و رویکرد دوگانه غرب به فضای مجازی منعکس‌کننده دوگانگی عمیق‌تر در مورد پیامدهای این بعد جدید است.
رویکرد غرب در قبال فضای مجازی با یک پارادوکس قابل‌توجه روبرو بوده و منعکس‌کننده تنش عمیق‌تر بین ارزش‌های آزادی و مقررات است.
انتهای خبر/
