ارومیه شهر زیبایی‌ها
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک»، ارومیه یکی از شهرهای انگشت‌شمار کشور است که علاوه بر آثار تاریخی دارای آثار طبیعی و گردشگری بکر است. همچنین آب‌وهوای چهارفصل این شهر استفاده از این آثار را دلنشین‌تر کرده است.
این شهر به دلیل هم مرزی با کشورهای دیگر دارای بازارچه‌های مرزی با شرایط اقتصادی منحصربه‌فرد است که هر فردی را برای سفر و خرید از اجناس مرغوب این بازارچه‌ها ترغیب می‌کند.
بیشتر آثار تاریخی این شهر در نزدیکی یکدیگر قرار داشته و می‌توان در فرصت اندکی از آن‌ها بازدید کرده و برای دیدن جاذبه‌های طبیعی این شهر فرصت بیشتری داشت.
در این گزارش به معرفی ۳ اثر تاریخی ارومیه می‌پردازیم:
بازار تاریخی ارومیه، شاهکار اصیل ایرانی
بازار تاریخی ارومیه شاهکاری زیبا از دوران صفویه است که در هسته مرکزی شهر ارومیه واقع شده است که همچنان زیبایی و پویایی قبلی خود را حفظ کرده و کمتر کسی است که به ارومیه سفرکرده و سری به این بازار زیبا و تاریخی نزند.
این بازار با مساحت ۵ هکتار شامل بیش از یک هزار باب مغازه با عملکردهای متفاوت و تعداد ۷ تیمچه و سرای بزرگ، ۵ حمام قدیمی و یک باب مسجد است.
بازار ارومیه دارای سرا و کاروان‌سراهای متعددی است. به‌عنوان‌مثال کاروان‌سرایی واقع در شمال مسجد جامع محل بارانداز فرش بوده، و سرای شجاع الدوله سایر مصنوعات موردنیاز سایر راسته‌های دیگر را تامین می‌کرد.
البته می‌توان از دیگر راسته‌های این بازار به راسته مسگران، چاقو سازان، عطاران، زرگران، کفش‌فروشان و فرش‌فروشان اشاره کرد.
این راسته‌ها شکل سنتی خود را حفظ کرده‌اند و از طریق چهارسوق‌هایی به هم ارتباط پیدا می‌کنند که علاوه بر افزودن زیبایی ظاهری بازار گشت‌وگذار در بین راسته‌های مختلف را برای بازدیدکنندگان آسان‌تر کرده است.
همچنین حمام‌های آخوند، قائم، تجلی و قراجه همچنان به زیبای و استحکام اولیه خود باقی‌مانده و استحمام را برای مردم و بازاریان فراهم می‌کند.
از خصوصیات بارز این مجموعه سادگی معماری آن است باوجود تفاوت‌هایی که از نظر فرم در طاق‌ها و چشمه و گنبدهای بازار مشاهده می‌شود هیچ نوع تنوعی از حیث تکنیک هنری مانند کاشی‌کاری، گچ‌بری، سنگ‌کاری و درب‌های قدیمی پرکار چوبی در بازار دیده نمی‌شود مصالح تمام راسته‌بازارها و چهارسوها از آجر انتخاب و بیشتر حتی فاقد اندود ساده گچ است.
همچنین این بازار علاوه بر جنبه تاریخی بودن دارای جنبه اقتصادی مناسبی نیز است چرا که از نظر خرید، موقعیت‌های خوبی دارد در کمتر از یک ساعت با حضور در این بازار تاریخی هر آنچه که نیاز باشد به‌راحتی می‌توان خرید از خوردوخوراک تا کیف و کفش، از لباس‌های سنتی تا مدرن، از طلا تا فرش‌های دستباف زیبا، از ادویه‌جات و داروهای گیاهی تا ست وسایل موردنیاز عروس و دامادی در تیمچه و راسته‌های مخصوص خود دل هر مسافری را می‌رباید.
مسجد جامع ارومیه، یادگار زیبای سلجوقیان
مسجد جامع ارومیه، یک اثر تاریخی است که در مجاورت بازار ارومیه قرار دارد و یکی از بناهای دیدنی و مذهبی ارومیه است؛ تاریخ ساخت مسجد جامع که بنای اولیه آن مربوط به دوره سلجوقیان است، به قرن هفتم قمری می‌رسد.
بنای طاق گنبد و شبستان بزرگ آجری آن از لحاظ معماری و ساختمان طاق و قطر پی بنا و استحکام بدنه قابل‌توجه است، منظره خارجی گنبد شامل پایه آجری ۱۶ ترک است که منتهی به نوک گنبد می‌گردد.
محراب مسجد از نظر گچ‌بری و خطوط در اعداد زیباترین آثار هنری دوران مغول است در قسمت پایین دو ستون گچ‌بری دارد و در وسط کتیبه‌ای به خط رقاع خوانده می‌شود که معرف نام و نشان نقاش محراب و تاریخ سال ۶۷۶ هجری است.
این مسجد نخست معبد زرتشتیان بوده و قبل از زمان انوشیروان عادل ساخته شده و درب ورودی آن از طرف محراب باز می‌شد، اکنون نیز آثار این علامت باقی‌مانده و باب اتاق مانند روبروی محراب قرار دارد که جایگاه موبدان بوده است.
این مسجد و تزیینات داخلی آن طوری است که امکان ندارد مسلمانی وارد آن شود و بدون عبادت و رازونیاز از آن خارج شود در واقع این مسجد چنان تزیین شده است که نمازگزاران برای مناجات و نمازخواندن به وجد می‌آیند.
این مسجد از ارزشمندترین و قدیمی‌ترین مساجد ارومیه بوده و تاریخچه آن به دوره‌های سلجوقیان و ساسانیان برمی‌گردد؛ بنابراین در دوره‌های مختلفی معماری‌هایی جهت کامل‌شدن آن انجام‌گرفته است.
مسجد جامع ارومیه دارای ۳ ورودی است که بعدها به محوطه‌های ستون‌دار پیوند زده شد، از طرفی یکی از ورودی‌های بازار تاریخی ارومیه نیز به سمت مسجد جامع باز می‌شود.
صحن مسجد جامع نیز به‌صورت مربع‌مستطیل بوده و با ۲ ورودی به راسته سنگ‌تراشان و بازار قدیمی شهر ارتباط دارد که این نیز فضای زیبا و دلنشینی به منظره مسجد بخشیده است.
شبستان گنبددار قدیمی هسته اولیه بنا را تشکیل می‌دهد و حاوی کلیه مشخصات معماری اسلامی است به‌احتمال قریب‌به‌یقین این بخش مربوط به دوره سلجوقیان به بعد است.
محراب مسجد با گچ‌بری نفیس در این قسمت قرار دارد و در تاریخ ۶۷۶هـ.ق ـ در زمان حکومت ایلخانان – به بهترین نحو ساخته شده است.
محراب ایلخانی، محراب گچ‌بری است و اثری نفیس و ارزشمند مربوط به تاریخ ۶۷۶ ه.ق در مرز زمانی بین دو دوره سلجوقی و ایلخانی واقع شده است، با داشتن بسیاری از خصوصیات محراب‌های ایلخانی وجوه مشترکی نیز با محراب‌های دوره سلجوقی دارد همچنین این بنا به شماره ۲۳۴ به ثبت تاریخی رسیده است.
کلیسای ننه‌مریم ارومیه، دومین کلیسای قدیمی جهان
پس از بازار تاریخی ارومیه و مسجد جامع ارومیه کلیسای ننه‌مریم یکی دیگر از آثار تاریخی شهر هزار رنگ ارومیه است اعتقاد برخی از باستان‌شناسان و محققان بر این است که کلیسا از کهن‌ترین کلیساهای جهان بوده است به‌گونه‌ای که آن را پس از کلیسای «بیت‌لحم» در فلسطین، دومین کلیسای قدیمی جهان دانسته‌اند.
البته روایت دیگری نیز این مکان مذهبی را نخستین کلیسای مشرق‌زمین، معرفی کرده است. قدمت نمای فعلی این بنای مذهبی که به‌یقین می‌توان آن را از آثار بی‌نظیر تاریخی «آشوریان»، معرفی کرد باتوجه‌به اظهارات باستان‌شناسان به دوران حکومت ساسانیان بازمی‌گردد.
این در حالی است که نویسندگان آشوری و مسیحی معتقدند که این کلیسا در بدو ساخت به‌عنوان آتشکده مورداستفاده قرار گرفته است و روزگاری از معروف‌ترین معبدهای زرتشتیان محسوب می‌شد؛ اما زمانی که زرتشتیان دین مسیح را پذیرفتند، این بنای مذهبی تغییر کاربری داده و آن را به کلیسا تبدیل کردند.
انتهای خبر/
