امام علی (ع) الگوی وحدت
فرهاد روزبان – در دنیای امروز که تفرقه و اختلاف، همچون خوره‌ای به جان امت اسلامی افتاده و زخم‌های عمیقی بر پیکر آن وارد کرده است، بازگشت به سیره و آموزه‌های امام علی (ع)، همچون مرهمی شفابخش، می‌تواند به التیام این زخم‌ها و تحقق وحدت و یکپارچگی امت اسلامی کمک کند. امام علی (ع) که در دامان پیامبر اکرم (ص) پرورش یافته و از سرچشمه وحی الهی سیراب گشته بود، نه تنها در علم و دانش، عدالت و شجاعت، زهد و تقوا، بلکه در ترویج وحدت و برادری میان مسلمانان نیز الگویی بی‌بدیل است.
امام علی (ع) در نهج‌البلاغه و سایر سخنان خود، بارها بر برادری و اخوت میان مسلمانان تأکید کرده و آنان را به اتحاد و همدلی فراخوانده است. ایشان می‌فرمایند: «همه شما برادرید و در اسلام با هم برابرید.» این سخن امام، نشان‌دهنده اهمیت وحدت و برابری در نگاه ایشان است.
امام علی (ع) تفرقه و اختلاف را عامل اصلی ضعف و شکست مسلمانان می‌دانست و همواره آنان را از ایجاد تفرقه و دامن‌زدن به اختلافات بر حذر می‌داشت. ایشان می‌فرمایند: «هیچ چیز مانند تفرقه، دین را تباه نمی‌کند و هیچ چیز مانند اتحاد، دین را استوار نمی‌سازد.» این سخن امام، نشان‌دهنده اهمیت وحدت و پرهیز از تفرقه در نگاه ایشان است.
یکی از عوامل مهم در ایجاد وحدت و همدلی در جامعه، برقراری عدالت و مساوات است. امام علی (ع) در دوران حکومت خود، عدالت را سرلوحه تمام اقدامات خود قرار داد و با تمام وجود در راه برقراری عدالت اجتماعی تلاش کرد. ایشان در برابر ظلم و ستم ایستادگی کرد و حتی در برابر نزدیکان و خویشاوندان خود نیز از اجرای عدالت دریغ نکرد. این عدالت‌گستری امام، موجب جلب اعتماد و محبت مردم و تقویت وحدت و همبستگی در جامعه شد.
امام علی (ع) با وجود اینکه در طول زندگی خود با بی‌مهری‌ها و ظلم‌های بسیاری مواجه شد، اما همواره با عفو و بخشش با دشمنان خود رفتار می‌کرد. ایشان حتی در هنگام پیروزی در جنگ‌ها، از کشتار و خونریزی پرهیز می‌کرد و به اسیران جنگی با رأفت و مهربانی رفتار می‌کرد. این سیره امام، الگویی برای مسلمانان است تا با گذشت و مهربانی با یکدیگر رفتار کنند و از کینه و خصومت دوری کنند.
امام علی (ع) در دوران حکومت خود، با تدبیر و حکمت، جامعه اسلامی را رهبری کرد و در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، اصلاحات اساسی انجام داد. ایشان در عین اقتدار و صلابت، با مردم با مهربانی و عطوفت رفتار می‌کرد و به مشکلات و نیازهای آنان رسیدگی می‌کرد. این رهبری مقتدرانه و عادلانه امام، موجب وحدت و انسجام امت اسلامی شد.
امام علی (ع) با تمام فضایل و کمالاتی که داشت، الگویی کامل برای همه مسلمانان است. ایشان در تمام ابعاد زندگی، از جمله عبادت و بندگی خدا، اخلاق و رفتار نیکو، عدالت و دادگری، شجاعت و ایثار، زهد و تقوا، الگویی بی‌نظیر برای مسلمانان هستند. پیروی از سیره و آموزه‌های ایشان می‌تواند به وحدت و همدلی امت اسلامی کمک کند.
در پایان، می‌توان گفت که سیره و آموزه‌های امام علی (ع) نسخه‌ای شفابخش برای درمان دردهای امت اسلامی و تحقق وحدت و یکپارچگی آن است. در دنیای امروز که مسلمانان با چالش‌های فراوانی مواجه هستند، بازگشت به سیره و آموزه‌های امام علی (ع) می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات آنان باشد. با پیروی از سیره و آموزه‌های آن حضرت، مسلمانان می‌توانند بر تفرقه و اختلاف غلبه کنند و به‌سوی وحدت و همدلی حرکت کنند.
