امید در رگ‌های دریاچه ارومیه
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های شور جهان، دریاچه ارومیه است که با افزایش بارش‌ها در ماه‌های اخیر شاهد افزایش سطح آب بوده و این امر موجب بهبود وضعیت زیست‌محیطی و حیات‌وحش منطقه شده است.افزایش بارش‌ها در ماه‌های اخیر تأثیرات مثبتی بر دریاچه‌ها و منابع آبی کشور داشته؛ این بارش‌ها باعث افزایش سطح آب دریاچه‌ها و بهبود وضعیت اکوسیستم‌های آبی شده است.
دریاچه ارومیه که در شمال غربی ایران واقع شده، بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه فوق اشباع جهان از لحاظ وسعت است. این دریاچه که یکی از مناطق حفاظت شده جهان به شمار می‌رود، در دهه‌های اخیر با کاهش چشمگیری در سطح آب مواجه شد و تا سال ۱۴۰۱، ۹۵ درصد از آن خشک شده است.
وضعیت دریاچه ارومیه مناسب است
با وجود تلاش‌هایی که برای احیای دریاچه ارومیه صورت گرفت و بارش‌های اخیر نشان می‌دهد در این بازه زمانی وضعیت دریاچه ارومیه نسبت به سال‌های اخیر مناسب است در این میان می‌توان بیان کرد مشکلات مربوط به دریاچه ارومیه تنها به کاهش سطح آب محدود نمی‌شود. افزایش برداشت و سطح زیر‌کشت محصولات آب‌بر، مانند گوجه‌فرنگی، در حوضه آبریز دریاچه، به کاهش آب رودخانه‌هایی که باید به دریاچه بریزند، منجر شد این در حالی است که کشاورزان اصفهان با خشک‌شدن زاینده‌رود و تالاب گاوخونی، به روش‌های سخت‌گیرانه کشاورزی روی آورده‌اند.
در پایان سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱، ستاد احیای دریاچه ارومیه از اعلام سطح تراز اکولوژیک دریاچه که معیار سنجش وضعیت این اکوسیستم است، خودداری کرد. بااین‌حال، اطلاعات استخراج شده از یک مصاحبه تلویزیونی نشان می‌دهد که در نیمه مرداد سال ۱۴۰۲ تراز اکولوژیک دریاچه ارومیه ۱۲۶۹.۹۸ بوده است.
کارشناسان معتقدند که دولت می‌تواند با استفاده از تجربه کشاورزان اصفهان، راهکارهای مؤثرتری نسبت به انتظار برای بارش‌های پاییزی به کار بگیرد و دستکم ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب را به دریاچه ارومیه هدایت کند. متاسفانه تاکنون مسئولان نتوانسته‌اند از کشاورزان بخواهند با دریافت خسارت، کشت محصولات پُر آب‌بر را متوقف کنند تا دریاچه ارومیه نفسی تازه بکشد.
در مجموع، وضعیت دریاچه ارومیه نشان‌دهنده یک بحران زیست‌محیطی است که نیازمند توجه و اقدامات فوری و مؤثر از سوی دولت و جامعه است. امید است که با همکاری و اقدامات مناسب، شاهد بهبود هرچه بهتر وضعیت این دریاچه مهم و حیاتی باشیم.
در این راستا بارش‌های اخیر باعث آبگیری بسیاری از تالاب‌ها و آبگیرهای کوچک در سراسر کشور به‌خصوص استان آذربایجان غربی شده است که این افزایش آب می‌تواند به حفظ تنوع زیستی و جلوگیری از خشک‌شدن این منابع ارزشمند کمک کند افزایش سطح آب دریاچه‌ها به کاهش غلظت نمک و سایر آلاینده‌ها کمک می‌کند و کیفیت آب را بهبود می‌بخشد.
پر شدن مخازن آب و دریاچه‌ها به ذخیره‌سازی آب برای استفاده در فصول خشک کمک می‌کند و می‌تواند به کاهش تنش‌های آبی در مناطق مختلف کمک کند و افزایش سطح آب به بهبود زیستگاه‌های طبیعی و تقویت اکوسیستم‌های آبی کمک می‌کند. این امر می‌تواند به افزایش تعداد گونه‌های گیاهی و جانوری و حفظ تنوع زیستی منجر شود.
در این راستا بارش‌های اخیر تأثیرات مثبتی بر وضعیت دریاچه‌ها و منابع آبی کشور داشته و موجب افزایش سطح آب و بهبود شرایط زیست‌محیطی شده است. با ادامه این روند و مدیریت مناسب منابع آبی، می‌توان به حفظ و تقویت اکوسیستم‌های آبی و تنوع زیستی کشور امیدوار بود.
رهاسازی ۲۲۰ میلیون مترمکعب آب از کانی‌سیب به دریاچه ارومیه
مجید رستگاری در گفتگو با خبرنگار «حرف‌رک» با اشاره رهاسازی آب کانی سیب اظهار کرد: تا کنون ۲۲۰ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه ارومیه انتقال یافته و تا زمانی که تراز تونل بالای تراز آب مخزن قرار نگرفته رهاسازی ادامه خواهد داشت.
وی ادامه داد: در راستای اجرای سیاست‌های دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران و به‌منظور احیا دریاچه ارومیه، حجم آبی معادل دو هزار ۹۲ میلیون مترمکعب از زمان شروع به کار دولت سیزدهم از سدهای مخزنی دریاچه ارومیه به‌سوی دریاچه رهاسازی شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی با اشاره به وضعیت رهاسازی آب گادار چای به سمت دریا ارومیه بیان کرد: رودخانه گادار از محدوده روستای قره قصاب تا مصب دریاچه ارومیه در خوش‌بینانه‌ترین حالت تا ۱۵ تیرماه دایمی خواهد بود بعد از تیرماه آب رودخانه خشک می‌شود.
وی اضافه کرد: مابقی بازه رودخانه تا آخر خردادماه آب خواهند داشت و بعد از خرداد خشک و حقابران حق برداشت آب از رودخانه فقط به‌شرط وجود آب در رودخانه گادار طبق عرف محل خواهند داشت ازآب ورودی کانی سیب هیچ‌گونه حق برداشتی ندارند. به عبارتی دیگر از آورد طبیعی رودخانه گادار حق برداشت آب دارند و اگر آب رودخانه قطع شود حق برداشت آب از آب ورودی کانی سیب را ندارند.
رهاسازی آب تا تیرماه امسال ادامه دارد
میکائیل بهادری در گفتگو با خبرنگار حرف‌رک با اشاره به جزئیات طرح رهاسازی آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه عنوان کرد: این رهاسازی باهدف احیای دریاچه ارومیه انجام می‌شود و تا زمانی که منابع آبی موجود باشند، ادامه خواهد یافت. انتظار می‌رود که این فرایند تا نیمه دوم تیرماه سال جاری ادامه یابد.
معاون اجرایی طرح انتقال آب، با اشاره به افتتاح رسمی فاز اول سامانه انتقال آب در سال ۱۴۰۱، خبر از آغاز فاز دوم در سال گذشته داد و افزود: امکان انتقال آب از منطقه بادین‌آباد در سال جاری فراهم شده است.
بهادری اشاره کرد که تاکنون بیش از ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه رهاسازی شده است.
وی با اشاره به دوره آبی ۱۴۰۲ تا مهر ۱۴۰۳، بیان داشت که حدود ۲۲۰ میلیون مترمکعب آب رهاسازی شده و دبی آب به میزان ۳۲ میلیون مترمکعب در ساعت بوده است.
بهادری تأکید کرد که رهاسازی آب از سد کانی سیب در مهرماه ۱۴۰۳ دوباره آغاز و تا مهرماه سال بعد ادامه خواهد داشت.
معاون اجرایی طرح انتقال آب همچنین تصریح کرد: پروژه سد کانی سیب به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه زیست‌محیطی منطقه غرب آسیا، نقش مهمی در احیای دریاچه ارومیه ایفا می‌کند.
وی افزود: باتوجه‌به بارش‌های اخیر و انتقال آب از سد، موجودی آب دریاچه ارومیه به بیش از دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب رسیده که نسبت به سال گذشته از وضعیت بهتری برخوردار است.
بهادری با اشاره به ذخیره خوب برف در ارتفاعات یادآور شد: باتوجه‌به وضعیت مناسب حجم آب دریاچه، میزان تبخیر در سال جاری کاهش‌یافته و این امر به تثبیت شرایط خوب دریاچه کمک خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد که سد کانی سیب با ظرفیت ۲۲۰ میلیون مترمکعب، قادر است سالانه بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب را مدیریت کند و این آب به‌عنوان منبع اصلی برای احیای دریاچه ارومیه مورداستفاده قرار می‌گیرد. این طرح بزرگ نقش مهمی در حفظ منابع آبی و بهبود وضعیت دریاچه ارومیه دارد.
اتمام پروژه‌های سخت‌افزاری دریاچه ارومیه
محمدصادق معتمدیان در جمع خبرنگاران، با اشاره به روند احیای دریاچه ارومیه و تفویض اختیارات ویژه به استان توسط رئیس‌جمهور شهید، اظهارکرد:
با اتمام کانال بادین‌آباد به‌عنوان آخرین پروژه سخت‌افزاری احیای دریاچه ارومیه، که با اهتمام جدی دولت سیزدهم تکمیل شد، پروژه‌های سخت‌افزاری احیای دریاچه نیز به اتمام رسیده است.
وی بااشاره به پروژه‌های نرم‌افزاری احیای دریاچه ارومیه گفت: اجرای پروژه‌های نرم‌افزاری احیای دریاچه ارومیه، از جمله تغییر الگوی کشت و استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری، نیازمند اهتمام ویژه وزارت جهاد کشاورزی است تا برنامه‌های نرم‌افزاری در روند احیای دریاچه ارومیه به عمل آید.
دبیر کارگروه احیای دریاچه ارومیه یادآور شد: با تأثیر بارش‌های اخیر و مدیریت منابع آبی، تاکنون بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه ارومیه هدایت شده است.
معتمدیان در‌خصوص احیای تالاب‌های اقماری دریاچه ارومیه عنوان کرد: با مدیریت آب‌های رهاسازی شده از سدها و تأمین حق آب لازم، تالاب‌های اقماری دریاچه ارومیه احیا شده و ۸۵ میلیون مترمکعب آب به تالاب‌ها رهاسازی شده است.
وی خاطرنشان کرد: این تلاش‌ها به منظور بهبود وضعیت دریاچه ارومیه و حفظ منابع آبی منطقه بسیار مهم است. امیدواریم که این تدابیر به حفظ این منطقه زیبا و حیاتی کمک کنند.
گزارش رقیه وکیلی
انتهای خبر/
