تالاب‌های آذربایجان غربی چشم‌انتظار مسافران نوروزی
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک» تالاب‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی، نقش حیاتی در حفظ تنوع زیستی، تأمین آب شیرین، کنترل سیلاب‌ها، تصفیه آب‌های آلوده و تنظیم اقلیم دارند. در ایران، تالاب‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، زیرا کشور با محدودیت‌های آبی مواجه است و تالاب‌ها به‌عنوان منابع آبی حیاتی، نقش مهمی در حفظ سلامت محیط‌زیست و تأمین نیازهای آبی جوامع محلی ایفا می‌کنند.
تالاب‌های ایران که برخی از آنها در فهرست کنوانسیون بین‌المللی رامسر به ثبت رسیده‌اند، میزبان تنوع گسترده‌ای از گونه‌های گیاهی و جانوری هستند و به‌عنوان زیستگاه‌های مهم برای پرندگان مهاجر شناخته می‌شوند این تالاب‌ها همچنین به‌عنوان مناطق تفریحی و گردشگری، اهمیت اقتصادی دارند و می‌توانند در توسعه پایدار منطقه و ایجاد فرصت‌های شغلی مؤثر باشند.
بااین‌حال، تالاب‌های ایران با چالش‌هایی مانند خشکسالی‌های مکرر، برداشت بی‌رویه آب، تغییر کاربری اراضی و آلودگی مواجه هستند که بر سلامت این اکوسیستم‌ها تأثیر منفی می‌گذارد بنابراین، حفاظت و مدیریت پایدار تالاب‌ها برای حفظ منابع آبی، تنوع زیستی و توسعه اقتصادی کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.
استان آذربایجان غربی، با داشتن تالاب‌های زیبا و منحصربه‌فرد، یکی از مقاصد گردشگری مهم در ایران به شمار می‌رود تالاب‌های آذربایجان غربی گستره‌ای ۷۰۰ کیلومتری را در برمی‌گیرند که بیشتر آنها در پیرامون مهاباد، نقده، ماکو، خوی و سلماس جای گرفته‌اند. تالاب‌هایی مانند تالاب بور الان، آق گل، و یاریم قیه، با زیستگاه‌های طبیعی و تنوع بیولوژیکی خود، جاذبه‌های گردشگری بی‌نظیری را ارائه می‌دهند.
تالاب بورالان، واقع در نزدیکی مرز ایران و ترکیه، با مساحتی حدود ۲۵۰ هکتار، محل زمستان‌گذرانی ۶۴ گونه پرنده است و به دلیل وجود چشمه‌های آبگرم، اهمیت زیست‌محیطی و گردشگری بالایی دارد این تالاب‌ها نه‌تنها برای دوستداران طبیعت و پرنده‌نگری جذاب هستند، بلکه برای عکاسان طبیعت و گردشگرانی که به دنبال آرامش و زیبایی‌های بکر هستند نیز مکان‌هایی ایده‌آل محسوب می‌شوند.
باتوجه‌به اهمیت این تالاب‌ها در جذب توریسم و تأثیر آنها بر اقتصاد محلی، حفاظت از این مناطق و توسعه زیرساخت‌های گردشگری می‌تواند به افزایش گردشگران و تقویت پایداری محیط‌زیست کمک کند. این امر نیازمند تلاش‌های مشترک دولت، سازمان‌های محیط‌زیست و جوامع محلی است تا ضمن حفظ تنوع زیستی، شرایط را برای یک تجربه گردشگری ممتاز فراهم آورند.
در مورد تالاب‌های استان آذربایجان غربی و جذب گردشگری، می‌توان به تالاب بورالان اشاره کرد که یکی از مهم‌ترین تالاب‌های شمال آذربایجان غربی است. این تالاب با داشتن ۲۵۰ هکتار مساحت، میزبان ۶۴ گونه پرنده است و به دلیل وجود چشمه‌های آبگرم، از اهمیت زیست‌محیطی و گردشگری بالایی برخوردار است.
تالاب‌های دیگری مانند آق گل و یاریم قیه نیز به‌عنوان جاذبه‌های طبیعی، می‌توانند نقش مهمی در جذب گردشگران داشته باشند. این تالاب‌ها با تنوع بیولوژیکی و زیبایی‌های طبیعی خود، فرصت‌های فراوانی برای فعالیت‌هایی مانند پرنده‌نگری، عکاسی و تجربه آرامش در دل طبیعت را فراهم می‌آورند.
باتوجه‌به اینکه تالاب‌ها به‌عنوان بخشی از میراث طبیعی کشور محسوب می‌شوند، توسعه پایدار گردشگری در این مناطق می‌تواند به حفظ و ارتقای این میراث کمک کند. ایجاد امکانات رفاهی و اطلاع‌رسانی مناسب در مورد این تالاب‌ها، می‌تواند تجربه‌ای به‌یادماندنی برای گردشگران ایجاد کند و هم‌زمان، به حفظ تنوع زیستی و زیبایی‌های طبیعی منطقه کمک نماید. این امر نیازمند همکاری و تلاش‌های مشترک دولت، سازمان‌های محیط‌زیست، جوامع محلی و فعالان گردشگری است تا ضمن جذب گردشگر، به حفظ و بهبود شرایط زیست‌محیطی نیز بپردازند.
۱۱ تالاب آذربایجان غربی در دولت سیزدهم احیا شده است
استاندار آذربایجان غربی در جمع خبرنگاران با اشاره به اقدامات انجام شده برای احیای تالاب‌ها در استان، اظهار کرد: در سال گذشته و امسال ۱۱ تالاب که برخی از آنها تا ۲۰ سال خشک شده بود، احیا شده است.
وی افزود: در دو سال گذشته با حمایت سازمان محیط‌زیست، در بحث احیای تالاب‌ها اقدامات خوبی شده و حقابه موردنیاز تخصیص‌یافته است.
معتمدیان همچنین با بیان اینکه با احیای تالاب‌ها، تحول زیست‌محیطی بسیار خوبی در آذربایجان غربی و پارک ملی دریاچه ارومیه اتفاق افتاده خاطرنشان کرد: باتوجه‌به پیش‌بینی‌های تخصصی، رهاسازی‌ها امروز در سد مهاباد و بوکان آغاز شد.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه به تهیه برنامه‌ای برای رهاسازی آب از استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان به سمت دریاچه نیز اشاره کرده و افزود: با تعامل و همکاری استان‌های مذکور، اقدامات خوبی در این راستا صورت‌گرفته است.
استاندار آذربایجان غربی همچنین با اشاره به اینکه امسال بارندگی خوبی در استان داشتیم، اضافه کرد: تا امروز ۲۴۳ میلی‌متر بارش ثبت شده که ۲۶ درصد افزایش نسبت به بلندمدت و ۴۳ درصد افزایش نسبت به سال گذشته دارد.
معتمدیان در پایان افزود: برف خوبی نیز در ارتفاعات و سرشاخه‌های تأمین‌کننده رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه داشتیم که امیدوارکننده است.
دستگاه‌های اجرایی آماده استقبال از گردشگران نوروزی شوند
یاسر رهبردین معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی در جمع خبرنگاران گفت: تمامی دستگاه‌های اجرایی برای استقبال از گردشگران نوروزی و مهیاشدن استان برنامه ارائه داده و میراث‌فرهنگی را همراهی کنند.
وی افزود: دستگاه‌های متولی، مناطقی را که گردشگرپذیر هستند معرفی کرده و بسترهای لازم را برای بازدید گردشگران از تالاب‌های استان فراهم کنند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: دستگاه‌های مربوطه به‌ویژه محیط‌زیست، به این موضوع توجه ویژه داشته و تالاب‌هایی را که در نقاط مختلف استان وجود دارند، معرفی و تبلیغات لازم را پیرامون آن انجام دهند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی به تقارن نوروز امسال با ماه مبارک رمضان نیز اشاره کرده و افزود: بسیاری از افراد مسافرت‌های خود را به بعد از ماه رمضان اختصاص خواهند داد و ازاین‌رو تمهیدات لازم دراین‌خصوص اندیشیده شود.
رهبردین در پایان اضافه کرد: دانشگاه‌ها، محیط‌زیست، آب منطقه‌ای و تمامی سازمان‌ها و دستگاه‌های مربوطه، میراث‌فرهنگی و گردشگری را در راستای میزبانی از مسافران نوروزی همراهی کنند.
تالاب‌های آذربایجان غربی آماده بازدید مسافران نوروزی
رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های محیط‌زیست آذربایجان غربی گفت: آذربایجان غربی دارای ۴۰ تالاب است که از این تعداد، ۱۳ تالاب دائمی، ۲۷ تالاب فصلی و ۶ تالاب از مجموعه تالاب‌های استان از جمله تالاب کانی برازان مهاباد عضو کنوانسیون بین‌المللی سایت رامسر هستند.
وی ادامه داد: در آذربایجان غربی بیش از ۷۰ زیستگاه آبی شامل تالاب‌ها، دریاچه سدها و رودخانه‌های دایمی وجود دارد که از بین آنها، ۴۰ زیستگاه تالاب دایمی و فصلی است که باتوجه‌به بارش‌های زمستان وضعیت تالاب‌های آذربایجان غربی در حالت مطلوب قرار دارند.
شجاعی فر تصریح کرد: در حال حاضر باتوجه‌به نزدیک‌شدن ایام تعطیلات نوروزی برخی از تالاب‌های استان آماده گردشگری و پذیرای مسافران نوروزی است تالاب کانی برازان در مهاباد، تالاب سولدوز در نقده، تالاب نوروز لو در میاندوآب از جمله تالاب‌های دائمی و جذب گردشگر است.
رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های محیط‌زیست آذربایجان غربی یادآورشدن: باتوجه‌به اهمیت تالاب‌ها و جذب گردشگر به طور که آسیبی به تالاب وارد نشود سعی خواهد شد تمهیدات لازم برای فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم برای جذب گردشگر ایجاد شود.
وی خاطرنشان کرد: طی امسال آبگیری تالاب‌ها به طور کامل انجام شده است و اهمیت وجود تالاب‌ها در راستای احیای دریاچه ارومیه نیز پر رنگ و احساسی بوده و نیاز است حق آبه آن هم تأمین شود.
شجاعی فر گفت: تالاب بین‌المللی «کانی برازان» مهاباد با وسعتی افزون بر ۹۱۰ هکتار یکی از مهم‌ترین تالاب‌های اقماری جنوب دریاچه ارومیه و باارزش‌ترین زیستگاه‌های انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر و بومی در شمال غرب کشور به شمار می‌رود.
بیشینهٔ تالاب‌های استان فصلی بوده و با فرارسیدن فصل گرم، خشک می‌شوند. شش تالاب دریاچهٔ ارومیه، قوپی باباعلی، کانی برازان، یادگارلو و درگه‌سنگی و حسنلو به‌عنوان زیستگاه جهانی شناخته شده‌اند.
دشواری بزرگی که تالاب‌های استان آذربایجان غربی با آن روبه‌رو هستند عوامل انسانی و آلودگی آب‌ها است. آبگیری تالاب‌ها بیشتر از راه کانال‌کشی و مازاد آب‌های بخش کشاورزی است. این کار سبب واردشدن سم‌ها کشاورزی، به‌ویژه نیترات، به درون تالاب‌ها می‌شود. افزون بر آن، بهره‌برداری بیش از اندازه از منابع آبی تالاب‌ها، ورود پساب‌های واحدهای تولیدی و شکارهای غیرمجاز، بر زندگی این پدیده‌های زیست‌بومی این گستره اثرهای ویران‌کننده‌ای گذاشته است.
انتهای خبر/
