جشن چهارشنبه سوری را تلخ نکنید
چهارشنبهسوری یکی از کهنترین جشنهای ایرانیان است که بهعنوان پیشواز نوروز و باهدف بدرقه زمستان و استقبال از بهار برگزار میشود. بااینحال، در دهههای اخیر، رسوم مربوط به چهارشنبهسوری در برخی موارد دستخوش تغییراتی شدهاند که میتوانند خطراتی را برای افراد و اموال به همراه داشته باشند.
یکی از مهمترین تغییرات، استفاده از مواد منفجره و آتشزاهای خطرناک بهجای آتشهای سنتی و کوچک است. این مواد میتوانند سبب بروز آسیبهای جدی به مردم، بهخصوص کودکان، و همچنین تخریب اموال و محیطزیست شوند.
ضررهای جانی میتواند شامل سوختگیها، قطع عضو، آسیبهای شنوایی و بینایی، و حتی مرگ باشد. هر ساله گزارشهای زیادی از حوادث ناشی از استفاده نادرست از مواد محترقه و آتشزا در چهارشنبهسوری منتشر میشود.
ضررهای مادی نیز میتواند شامل آسیب به خودروها، منازل، تأسیسات شهری و حتی آتشسوزیهای گسترده باشد. همچنین، هزینههای درمانی و بازسازی، فشار اقتصادی بر خانوادهها و جامعه وارد میآورد.
برای جلوگیری از اینگونه آسیبها، تأکید بر آگاهسازی و فرهنگسازی در استفاده ایمن و سنتی از آتش و کنارگذاشتن مواد منفجره خطرناک است. همچنین، مقامات میتوانند با تشدید نظارت و مجازاتهای قانونی برای استفادهکنندگان غیرمسئولانه از این مواد، در کاهش حوادث مؤثر باشند.
جشن چهارشنبهسوری میتواند در صورت اجرای صحیح و با رعایت نکات ایمنی، همچنان بهعنوان یک سنت پرجاذبه و شادیآور برقرار بماند، و افراد بتوانند با جلوگیری از رفتارهای خطرآفرین، از این شب به بهترین شکل ممکن لذت ببرند.
در دهههای اخیر، تغییراتی در نحوه برگزاری این جشن به چشم میخورد که گاه آسیبهای فرهنگی و اجتماعی را به دنبال داشته است.
یکی از مهمترین آسیبها، تبدیلشدن برخی از مراسم چهارشنبهسوری به نمایشهای خطرناک با استفاده از مواد منفجرهای است که خطر آسیبهای جدی جسمانی و روانی را افزایش میدهند. متأسفانه، هر ساله خبرهایی از سانحه، صدمه و حتی مرگ ناشی از کاربرد نادرست مواد محترقه به گوش میرسد.
عدم درک کودکان،سالمندان و بیماران قلبی و اعصاب از دیگر آسیبهایی است که میتوان به آن اشاره کرد و از آن به عنوان یک معضل اجتماعی یادکرد.
صدای انفجارها و آتشبازیهای بیرویه نهتنها میتواند حیوانات و کودکان را بهشدت ترسانده و موجب تروما شود، بلکه بر محیطزیست نیز تأثیرات منفی دارد.
تغییرات فرهنگی مرتبط با جشن چهارشنبهسوری شامل ازدسترفتن برخی از سنتهای اصیل جشن بهخاطر تمرکز بر جنبههای تفریح گرایانه و سطحی آن است. جایگزینی معانی عمیق جشن با عملیات پرخطر و خرابکارانه، تهدیدی برای حفظ آیین و رسومات اصیل محسوب میشود.
ازنقطهنظر اجتماعی، انتشار بیرویه دود و مواد شیمیایی ناشی از محترقهها، آلودگی هوا را به دنبال دارد و مشکلات تنفسی را تشدید میکند. این امر بر کیفیت زندگی شهروندان تأثیر میگذارد و خطرات بهداشتی را به همراه دارد.
در مجموع، چهارشنبهسوری باشکوه و معناداریهای دیرینهاش، در حال حاضر با چالشهایی روبروست که نیاز به توجه و تلاش فرهنگی و اجتماعی برای بازگرداندن جشن به ریشههای ارزشمندش دارد. احیای رسوم خردمندانه و ایمن، ضمن حفاظت از میراثفرهنگی، میتواند بهسلامت و همبستگی اجتماعی کمک کند و به نسلهای آینده اجازه میدهد تا از زیباییها و عمق معنایی این جشن باستانی بهرهمند شوند.
یادداشت: علی محمدی اصل
انتهای خبر/