جولان معتادان متجاهر در سایه غفلت مسئولان
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک» اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهم‌ترین معضلات اجتماعی در جوامع مختلف است، در میان انواع معتادان، معتادان متجاهر به دلیل حضور آشکار در محیط‌های عمومی و عدم پنهان‌کاری در مصرف مواد مخدر، بیشترین تأثیر منفی را بر جامعه دارند. این افراد به طور مستقیم و غیرمستقیم موجب بروز مشکلات متعددی در جامعه می‌شوند که نیازمند توجه و اقدامات مؤثر برای کنترل و کاهش آسیب‌هاست.
معتادان متجاهر به دلیل عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی مناسب، در معرض بیماری‌های عفونی مختلفی قرار دارند، از جمله این بیماری‌ها می‌توان به هپاتیت، ایدز و عفونت‌های پوستی اشاره کرد که این امر نه تنها سلامت خود معتادان را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند به گسترش این بیماری‌ها در جامعه منجر شود همچنین، هزینه‌های درمانی این افراد بار سنگینی بر سیستم بهداشتی و درمانی کشور وارد می‌کند.
حضور معتادان متجاهر در جامعه موجب کاهش بهره‌وری اقتصادی و افزایش بیکاری می‌شود، این افراد به دلیل وابستگی به مواد مخدر، توانایی انجام کارهای مفید را از دست می‌دهند و به جای آن به فعالیت‌های غیرقانونی مانند سرقت، تکدی‌گری و قاچاق مواد مخدر روی می‌آورند، این فعالیت‌ها علاوه بر ایجاد ناامنی در جامعه، هزینه‌های اقتصادی زیادی را نیز به دنبال دارد همچنین، منابع مالی که باید صرف توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی شود، ناچاراً به مقابله با اعتیاد و بازپروری این افراد اختصاص می‌یابد.
معتادان متجاهر موجب ایجاد حس ناامنی و ترس در جامعه می‌شوند حضور این افراد در فضاهای عمومی مانند پارک‌ها، خیابان‌ها و ایستگاه‌های اتوبوس باعث می‌شود که مردم از استفاده از این مکان‌ها خودداری کنند و این موضوع به کاهش کیفیت زندگی شهروندان منجر می‌شود.
وجود معتادان متجاهر می‌تواند باعث افزایش رفتارهای خشونت‌آمیز و بزهکاری در جامعه شود، زیرا این افراد برای تأمین مواد مخدر خود به فعالیت‌های غیرقانونی روی می‌آورند.
اعتیاد به مواد مخدر تأثیرات مخربی بر خانواده‌های معتادان می‌گذارد، این افراد به دلیل وابستگی شدید به مواد مخدر، نقش و مسئولیت‌های خانوادگی خود را فراموش می‌کنند و این امر منجر به بروز مشکلات جدی در خانواده‌ها می‌شود. علاوه بر این، اعتیاد می‌تواند به از هم پاشیدگی خانواده‌ها، افزایش نرخ طلاق و مشکلات روانی کودکان منجر شود. کودکان این خانواده‌ها اغلب در معرض خطر اعتیاد و بزهکاری قرار دارند و این چرخه معیوب می‌تواند نسل‌های بعدی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
برای مقابله با معضلات ناشی از حضور معتادان متجاهر در جامعه، نیاز به اقدامات چندجانبه و هماهنگ است. از جمله این اقدامات می‌توان به افزایش دسترسی به خدمات درمانی، ایجاد اشتغال و حمایت‌های اقتصادی برای معتادان بهبودیافته، آموزش و آگاه‌سازی جامعه در خصوص مضرات اعتیاد و تشدید قوانین و مقررات مربوط به مبارزه با مواد مخدر اشاره کرد. همچنین، توسعه برنامه‌های پیشگیری و ارتقاء سطح فرهنگ عمومی در خصوص اهمیت سلامت روانی و جسمی می‌تواند نقش مؤثری در کاهش تعداد معتادان و آسیب‌های ناشی از آن داشته باشد.
احساس ناامنی با افزایش تعداد معتادان در ارومیه
فاطمه رضایی یکی از همشهریان در ارومیه که ساکن خیابان پروررش است در گفتگو با خبرنگار حرف رک درخصوص تاثیرات منفی معتادان متجاهر در مناطق مختلف شهر اظهار کرد: اولین و مهم‌ترین تأثیر، احساس ناامنی است. خانواده‌ها و به‌ویژه کودکان، دیگر نمی‌توانند با آرامش در پارک‌ها و خیابان‌ها قدم بزنند. همچنین، به دلیل رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی و گاه خشونت‌آمیز این افراد، همه نگران هستند.
وی تصریح کرد: چندین بار شاهد بوده‌ایم که معتادان درگیری‌هایی با هم داشته‌اند یا به دلیل مصرف مواد در حالت ناپایداری قرار داشته‌اند که منجر به رفتارهای تهاجمی شده است، چند ماه پیش، یک مورد سرقت هم توسط یکی از این افراد در محله‌مان اتفاق افتاد.
رضایی به عوامل افزایش تعداد معتادان متجاهر در محله اشاره کرد و گفت: کمبود امکانات رفاهی و درمانی برای این افراد و همچنین عدم توجه کافی از سوی نهادهای مربوطه، از دلایل اصلی است. بسیاری از این افراد به دلیل نبود جایگزین‌های مناسب برای اقامت و درمان، به خیابان‌ها روی آورده‌اند.
وی بیان کرد: نیاز است که دولت و نهادهای مربوطه برنامه‌های جامعی برای درمان این افراد اجرا کنند. ایجاد مراکز اقامتی و درمانی بیشتر و بهتر می‌تواند کمک شایانی به کاهش تعداد معتادان متجاهر در خیابان‌ها کند و باید برنامه‌های اشتغال‌زایی برای معتادان بهبودیافته ایجاد شود تا بتوانند به زندگی سالم و مفیدی بازگردند. همچنین، آموزش و آگاه‌سازی عمومی نیز بسیار مهم است تا همه بدانند چگونه با این معضل برخورد کنند و کمک کنند.
رضایی گفت: چندین بار اهالی محله تلاش کرده‌اند تا با جمع‌آوری امضا و برگزاری جلسات با مسئولان، توجه آنها را به این مشکل جلب کنند، برخی از اهالی به صورت خودجوش به این افراد کمک می‌کنند و سعی می‌کنند تا حد امکان به آنها غذا و لباس برسانند. اما این اقدامات کافی نیست و نیاز به برنامه‌های سازمان‌یافته و پایدار دارد.
این شهروند عنوان کرد: از مسئولان می‌خواهم که به این مشکل به صورت جدی‌تری نگاه کنند و برنامه‌های مؤثرتری برای حل آن ارائه دهند. این مشکل فقط مشکل محله ما نیست، بلکه معضلی است که کل جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از سایر شهروندان هم می‌خواهم که با همدلی و همکاری، به حل این مشکل کمک کنند و به معتادان به چشم انسان‌هایی که نیاز به کمک و حمایت دارند نگاه کنند، نه به عنوان یک تهدید. تنها با همکاری و توجه به این افراد می‌توانیم جامعه‌ای سالم‌تر و امن‌تر برای همه داشته باشیم.
مقابله با معضل معتادان متجاهر نیازمند یک رویکرد چندجانبه و جامع است
محسن دادآفرین کارشناس مسائل اجتماعی در پاسخ به سوال خبرنگار حرف رک درخصوص معتادان متجاهر چه کسانی هستند و چه تفاوتی با سایر معتادان دارند، اظهار کرد: معتادان متجاهر به افرادی اطلاق می‌شود که به صورت آشکار و علنی در محیط‌های عمومی به مصرف مواد مخدر می‌پردازند و پنهان‌کاری در رفتارشان ندارند. این افراد معمولاً بی‌خانمان هستند و به دلیل وضعیت ناپایدار زندگی‌شان، بیشتر در خیابان‌ها، پارک‌ها و سایر فضاهای عمومی دیده می‌شوند و تفاوت اصلی آنان با سایر معتادان در این است که سایر معتادان ممکن است زندگی پنهان‌تری داشته باشند و مصرف مواد مخدرشان در محیط‌های خصوصی انجام شود.
وی تصریح کرد: حضور معتادان متجاهر تأثیرات منفی متعددی بر جامعه دارد و از جمله این تأثیرات می‌توان به افزایش ناامنی و ایجاد حس ترس در میان شهروندان اشاره کرد.
این کارشناس افزود: همچنین، این افراد به دلیل وابستگی به مواد مخدر، معمولاً در فعالیت‌های غیرقانونی مانند سرقت و تکدی‌گری دخیل می‌شوند که این موضوع به افزایش جرائم و مشکلات اجتماعی منجر می‌شود. علاوه بر این، هزینه‌های بهداشتی و درمانی مرتبط با بیماری‌های عفونی که در میان این افراد شایع است، بار سنگینی بر سیستم بهداشتی کشور وارد می‌کند.
دادآفرین در ادامه بیان کرد: مقابله با معضل معتادان متجاهر نیازمند یک رویکرد چندجانبه و جامع است، اولاً باید دسترسی به خدمات درمانی و بازپروری برای این افراد افزایش یابد که این خدمات باید شامل مشاوره روانی، درمان‌های دارویی و حمایت‌های اجتماعی باشد. ثانیاً باید برنامه‌های اشتغال‌زایی و حمایت‌های اقتصادی برای معتادان بهبودیافته ایجاد شود تا آنان بتوانند به زندگی سالم و پربار بازگردند، همچنین، آموزش و آگاه‌سازی جامعه در خصوص مضرات اعتیاد و تشدید قوانین مربوط به مبارزه با مواد مخدر نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
وی به نقش خانواده‌ها خانواده‌ها در پیشگیری و درمان اعتیاد اشاره کرد و گفت: حمایت عاطفی و روانی از اعضای خانواده، آموزش و تربیت صحیح، ایجاد محیطی امن و محبت‌آمیز و نظارت بر رفتارها و روابط اعضای خانواده از جمله اقداماتی است که می‌تواند در پیشگیری از اعتیاد مؤثر باشد. همچنین، در صورت بروز اعتیاد، خانواده‌ها می‌توانند با حمایت و همراهی در فرآیند درمان، نقش مؤثری در بهبودی فرد معتاد ایفا کنند.
ساماندهی معتادان متجاهر یکی از اولویت‌های مهم استان در حوزه اجتماعی است
محمدصادق معتمدیان استاندار آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگاران با بیان اینکه که پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر مستلزم برنامه‌ریزی مؤثر و فرهنگ‌سازی گسترده است، اظهار کرد: مبارزه جامع و اطلاع‌رسانی به موقع باید از اولویت‌های اصلی مسئولان در مقابله با این معضل اجتماعی باشد.
وی تاکید کرد تولید محتوای مناسب برای آگاهی‌بخشی به مردم درباره آثار سوء مصرف مواد مخدر ضروری است. وی افزود که رسانه‌ها، به‌ویژه صداوسیما، باید با تهیه برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی مناسب، زمینه اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی جامعه را در خصوص پیشگیری و اثرات مخرب مصرف مواد مخدر فراهم کنند.
استاندار آذربایجان‌غربی با اشاره به فعالیت برنامه‌محور ستاد مبارزه با مواد مخدر استان در سال جاری، خاطرنشان کرد: با توجه به منابع مالی محدود، برنامه‌های شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان باید بر اساس تحلیل‌های آماری و اولویت‌بندی کمیته‌ها اجرایی شود.
وی تأثیر فعالیت‌های فرهنگی و اطلاع‌رسانی در کنار برنامه‌های پیشگیری را مهم دانست و افزود که علاوه بر برخورد جدی و قاطع با تهیه و توزیع مواد مخدر، اجرای برنامه‌هایی برای آگاه‌سازی خانواده‌ها نیز در دستور کار شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان قرار گرفته و این شورا باید در حوزه تبلیغات محیطی نیز فعال‌تر عمل کند.
معتمدیان همچنین به اهمیت ایجاد فرصت‌های شغلی برای بهبودیافتگان اعتیاد اشاره کرد و اضافه کرد که توجه به آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی و توانمندسازی افراد بهبود یافته می‌تواند از بازگشت دوباره آنان به اعتیاد جلوگیری کند.
استاندار آذربایجان‌غربی همچنین بر لزوم رعایت کرامت اسلامی، انسانی و قانونی در برخورد با معتادان در حال درمان تأکید کرد و افزود که ایجاد محیطی عاطفی و فراهم کردن زمینه دیدار این افراد با خانواده‌هایشان می‌تواند انگیزه آنان برای ترک اعتیاد را افزایش دهد.
معتمدیان در پایان جمع‌آوری و ساماندهی معتادان متجاهر را یکی از اولویت‌های مهم کشور در حوزه اجتماعی برشمرد و اظهار داشت که توسعه زیرساخت‌های نگهداری از معتادان متجاهر و بازگشت آنان به خانواده‌هایشان در برنامه‌های کاری شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان قرار دارد. وی همچنین از تجهیز و توسعه کمپ‌های ترک اعتیاد ماده ۱۶ در مرکز، شمال و جنوب استان خبر داد.
کلام آخر
معتادان متجاهر با ایجاد مشکلات بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی تأثیرات منفی زیادی بر جامعه دارند. برای کاهش این تأثیرات و بهبود وضعیت اجتماعی، نیاز به اقدامات مؤثر و جامع از سوی دولت و نهادهای مرتبط است که تنها با همکاری و تلاش همه‌جانبه می‌توان به ایجاد جامعه‌ای سالم‌تر و عاری از اعتیاد امیدوار بود.
انتهای خبر/
