رسم‌ورسوم ازدواج کُردی
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» ازدواج در اسلام یکی از مهم‌ترین و مقدس‌ترین نهادهاست که نه تنها به تأمین نیازهای جسمی و عاطفی انسان می‌پردازد، بلکه در تربیت نسل‌های آینده و استحکام بنیان‌های جامعه نیز نقش بسزایی دارد. پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) توصیه کرده‌اند که ازدواج کنید، زیرا من به کثرت نسل امتم در قیامت افتخار خواهم کرد، بنابراین ازدواج یک امر مهم الهی و یک سنت حسنه است و بعضی جاها به‌عنوان یک واجب شرعی نیز مطرح می‌شود.
قرآن کریم در آیات متعددی به اهمیت ازدواج و تشکیل خانواده اشاره کرده است. از جمله، در سوره نور آیه 32 می‌فرماید: “وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ” (مردان و زنان بدون همسر و غلامان و کنیزان شایسته خود را همسر دهید).این آیه بر اهمیت ازدواج و تشویق به آن تأکید دارد و نشان می‌دهد که ازدواج نه تنها عملی پسندیده بلکه وظیفه‌ای اجتماعی و دینی است.
ازدواج در اسلام به عنوان راهی برای تأمین نیازهای جسمی و روحی انسان مورد توجه قرار گرفته است. ازدواج، علاوه بر پاسخ به نیازهای جنسی، به تقویت محبت و مودت بین زن و شوهر می‌پردازد.
واقعیت این است که فرهنگ ازدواج در جامعه ما به‌شدت تحت‌تأثیر عوامل مالی و مسائل مادی قرار گرفته اگر جامعه به‌جای تمرکز بر امور مالی، بر روابط انسانی و ارزش‌های اخلاقی تأکید کنند، زندگی زناشویی سالم‌تر و پایدارتر خواهد بود نباید فراموش کرد که ازدواج باید بر پایه عشق، احترام متقابل و همبستگی بنا شود.
اگر مردم این چشم‌هم‌چشمی‌ها را کنار بگذارند و والدین در زمینه مسائل مالی سد راه جوانان نشوند مطمئناً مسیر برای ازدواج باز خواهد شد اغلب خانواده‌ها انتظارات غیرممکنی دارند که واقعاً در حد یک جوان ۲۰ الی ۲۵ساله نیست. بر کسی پوشیده نیست که وضعیت اقتصادی کنونی کشور جوری است که یک جوان ۲۵ساله اگر ۱۰ سال کار کند می‌تواند با حقوق کارگری یا کارمندی یک ماشین پراید بخرد و یک‌خانه ۷۰ متری اجاره کند خانواده‌ها بیایند دست به دست هم بدهند و با همکاری، حمایت و تعامل، زوجین را در مواقع نیاز یاری کنند.
مسئولین دولت هم باید فرصت‌های ازدواج را برای جوانان فراهم کنند و از پیچیدگی‌های قانونی در دریافت وام ازدواج جلوگیری کنند این تلاش‌ها می‌تواند باعث تسهیل فرایند ازدواج و حمایت اقتصادی جوانان شود که در نهایت به تقویت خانواده‌ها و جامعه منجر می‌شود بهبود سیاست‌های مالی و حمایت دولت در زمینه ازدواج می‌تواند به رشد اقتصادی و اجتماعی کشور کمک کند.
فرهنگ ازدواج در مهاباد
مهاباد یا همان سابلاغ، شهری با تاریخچه گردشگری و فرهنگی غنی در جنوب استان آذربایجان غربی است مردم این شهر با لهجه‌ای کُردی صحبت می‌کنند رسم‌ورسوم ازدواج در این شهر به شکل سنتی است و بسیاری از جوانان علاقه‌مند به پیروی از این رسوم سنتی هستند.
ازدواج کُردها بیشتر به‌صورت ازدواج فامیلی انجام می‌شود، به‌طوری که عقد پسرعمو و دخترعمو در میان کُردهای مهاباد بسیار بیشتر است مثلاً از دوران بچگی خانواده‌ها جوری با هم دیگر پیمان بستن که این پسر و دختر باهم ازدواج کنند و در این ازدواج سنتی کردها دختر به دختر هم می‌شود یعنی به زبان کردی «ژن به ژنه » درگذشته، هدایای شیرینی زناشویی از سوی خانواده داماد از جمله پول نقد، زمین، طلا، خانه بوده است اما امروزه، این رسم تقریباً فراموش شده است.
در شهرهای کُرد به‌ویژه عشایر منگور یا شکاک کُرد مراسم عروسی را به طور معمول حداقل در سه روز برگزار می‌کنند در این مدت، مراسم‌های مختلفی از جمله رقص و پایکوبی رقص هلپرکیه بین کردها برگزار می‌شود.
روش‌های آشنایی جوانان قبل از ازدواج
بیشتر ازدواج‌های مهاباد سنتی است با معرفی دوستان و آشنایان دختر پسر با هم آشنا می‌شوند و بعد از توافق دختر و پسر قول و قرار مراسم خواستگاری انجام می‌شود.
اما جوانان امروزه اغلب از طریق شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و گروه‌های تلگرامی با یکدیگر آشنا می‌شوند. اما روابط شکل‌گرفته در فضای مجازی نمی‌توانند همواره پایدار باشند و در بسیاری از موارد به طلاق منجر می‌شوند. علت اصلی آن، عدم تطابق بین تصورات محقق شده در فضای مجازی و واقعیت‌های زندگی و روابط است.
مراسم خواستگاری در مهاباد
فاطمه محمدی یک مادر مهابادی به خبرنگار «حرف‌رک» با اشاره به رسم و رسومات خواستگاری در مهاباد گفت: در مراسم خواستگاری، هیچ لیست جهیزیه رسمی وجود ندارد و هر طرف بر اساس توانایی مالی خود اقدام به خرید جهیزیه می‌کند.
وی ادامه داد: اگر پسر توانایی مالی مناسب داشته باشد، باید ۲۵ مثقال طلا و پنج تکه لوازم‌خانگی اصلی از جمله یخچال، لباسشویی، فرش، تلویزیون و ظرف‌شویی را تهیه کند اما اگر دختر نیز توانایی مالی قابل‌قبول داشته باشد، باید بقای لوازم برقی و پلاستیکی را فراهم کند. در صورت عدم توانایی مالی خانواده دختر، خانواده داماد مشکلی با نبود جهیزیه ندارند.
محمدی عنوان کرد: مردم مهاباد به دنبال زندگی سالم و کم دغدغه‌تری برای زوج جوان پس از ازدواج هستند تا آنها به دنبال فضایی پر از صلح و آرامش برای شروع یک زندگی مشترک باشند مردم مهاباد به دنبال ایجاد روابط سالم و پایدار بین زوجین هستند.
مراسم عقدکنان در مهاباد
مراسم عقد یا به زبان کُردی «ماره کردن» به‌عنوان یکی از واجبات دینی است پس از تأیید قول و قرارها و صحبت‌های مربوط به هزینه‌های ازجمله مراسم عروسی، مراسم عقد شروع می‌شود خانواده عروس و داماد دعوت‌نامه‌ای برای چند نفر از مردان اقوام نزدیک از جمله عمو، دایی، شوهرخاله، شوهرعمه ارسال می‌کنند یا زنگ می‌زنند و برای ثبت عقد یک روحانی که دفتر اسناد داشته باشد یا همان به زبان کُردی (ملا) است به همراه خانواده داماد به خانه عروس برای انجام عقد می‌روند.
لیلا کاشفی یک شهروند مهابادی به خبرنگار «حرف‌رک» اظهار کرد:
مردم مهاباد در مراسم عقدکنان پذیرایی می‌کنند از جمله شیرینی سه‌گوش که ازجمله مشهورترین شیرینی برای مراسمات عروسی و عقدکنان ما کُردها سرو می‌شود بعد از پذیرایی روحانی یا همان «ملا » یکی از اقوام نزدیک عروس یا داماد را به‌عنوان شاهد پیش عروس فرستاده تا از عروس بپرسد آیا عروس خانم از این عقد رضایت کامل دارد یا نه و بعد از گرفتن رضایت از عروس در جمع حضور اقوام اعلام می‌کند.
رقص کُردی
« هه‌لپه‌رکی» یکی از رقص‌های سنتی و آیینی مناطق کُردنشین ایران است که از فرهنگ باستانی و غنی برخوردار است این رقص با حرکات خاص خود، وحدت قومی و همبستگی قوم کُرد را به تصویر می‌کشد.
جعفر یاره یکی از بازاریان قدیمی مهاباد در گفتگو خبرنگار «حرف‌رک» درباره وضعیت ازدواج جوانان گفت: جوانان برای زندگی سالم و مفید بهترین راه ازدواج مناسب است ازدواج مسیر خوشبختی، تولیدمثل و رسیدن به آرامش روحی است.
وی افزود: ازدواج در گذشته به‌صورت زودهنگام انجام می‌شد، اما امروزه توقعات افراد نسبت به همسر و خانواده او بالا رفته است این مسئله باعث شده که برخی جوانان یا از ازدواج منصرف شوند یا منتظر شرایط مالی بهتری باشند تا وارد این مرحله شوند تغییرات فرهنگی و اجتماعی باعث تأخیر در تصمیم‌گیری بسیاری از جوانان درباره ازدواج شده است.
زینب مجیدی یکی از شهروندان مهاباد در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: با این همه هزینه و گرانی باز هم ازدواج یک اقدام زیبایی است مجرد هم که باشی با مشکلات دست‌وپنجه نرم می‌کنی ولی در زندگی مشترک اگر مشکلاتی هم باشد تنها نیستی یک شریک زندگی هست که با تو هم قدم و هم مسیر پابه‌پای تو می آید و کنار تو با مشکلات می‌جنگند.
وی تصریح کرد: زندگی، علاوه بر مشکلات، دارای لحظات زیبا و لذت‌بخشی نیز است با گذراندن ۲۰ سال زندگی مشترک و تجربه‌کردن همه خوشی‌ها و مشکلات آن، به این نتیجه رسیدم که زمان خیلی زود می‌گذرد با داشتن فرزند، زندگی شما پررنگ‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کند کلاً از زندگی‌ام از ازدواجم راضی هستم.
مهاباد با ۲۶۰ هزار نفر جمعیت در جنوب استان آذربایجان غربی واقع شده است.
انتهای خبر/
