سیگارهای الکترونیکی؛ تهدیدی نوظهور در صنعت دخانیات

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک» همه ساله، سازمان بهداشت جهانی (WHO) هفته آخر ماه مه را به عنوان هفته بدون دخانیات، عنوان می‌کنند.

هفته بدون دخانیات فرصتی مناسب برای تاکید بر اهمیت سلامت و تشویق به ترک دخانیات است که با افزایش آگاهی و اقدامات پیشگیرانه می‌توان گامی بزرگ در جهت کاهش مصرف دخانیات و بهبود سلامت عمومی جامعه برداشت.

مصرف دخانیات نه تنها به سلامت فردی آسیب می‌رساند، بلکه تاثیرات مخرب اقتصادی و اجتماعی نیز دارد، تلاش‌های جهانی برای مبارزه با دخانیات و حمایت از افراد برای ترک این عادت مضر می‌تواند به ساختن جامعه‌ای سالم‌تر و پرنشاط‌تر کمک کند که در حال حاضر تا حدودی افراد جامعه از این مضرات آگاهی پیدا کرده و از مصرف دخانیات سنتی همانند سیگار و قلیان کناره‌گیری کرده‌‌اند.

در این میان به دنبال کاهش مصرف سیگار و کاهش فروش دخانیات، این شرکت‌ها اقدام به تبلیغ دیگر محصولات خود همانند سیگارهای الکترونیکی، پاکدم یا همان قلیان اکسیژن کرده‌اند.

این شرکت‌ها قلیان اکسیژن را به عنوان جایگزینی بدون ضرر برای قلیان‌های سنتی معرفی می‌کنند، اما موارد مسمومیت گزارش شده نشان می‌دهد که استفاده از آن نیز می‌تواند خطرات خاص خود را داشته باشد.

افزایش آگاهی عمومی درباره مضرات دخانیات به‌ویزه مصرف پاکدم از طریق رسانه‌ها و محیط پیرامون تا حدودی می‌تواند گامی بزرگ در جهت کاهش مصرف دخانیات و بهبود سلامت عمومی جامعه داشته باشد.

در این رابطه «مریم همت‌زاده» کارشناس مسئول برنامه کنترل دخانیات معاونت بهداشت علوم پزشکی آذربایجان‌غربی و «محمدرضا آرمیون» مدیر گروه سلامت محیط کار و بهداشت علوم پزشکی ارومیه در دفتر پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» حاضر و پاسخگوی سوالات درخصوص مصرف دخانیات و قلیان اکسیژن شدند.

حفاظت از کودکان؛ رسالت همگانی در برابر خطرات دخانیات است

در ابتدای این نشست مریم همت‌زاده کارشناس مسئول برنامه کنترل دخانیات معاونت بهداشت علوم پزشکی آذربایجان‌غربی اظهار کرد: شعار امسال هفته بدون دخانیات «حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر دخانیات؛ حق و مسئولیت همگانی» است که بیانگر اهمیت بالای محافظت از نسل جوان در برابر تاثیرات منفی دخانیات است. این شعار تاکید می‌کند که هر فردی، در هر نقشی که دارد، از اعضای خانواده گرفته تا محیط‌های اجتماعی و کاری، مسئولیت دارد تا در مقابل کودکان و نوجوانان از مصرف دخانیات خودداری کند.

وی تصریح کرد: کودکان و نوجوانان از جمله آسیب‌پذیرترین گروه‌های جامعه هستند و قرار گرفتن در معرض دود سیگار و سایر محصولات دخانی می‌تواند به سلامت جسمی و روانی آن‌ها آسیب جدی وارد کند بیماری‌های ریوی، قلبی و عروقی از جمله پیامدهای منفی مصرف دخانیات هستند، براساس اعلام کارشناسان بهداشت هر ماده‌ای که تنها یک قسمت آن از توتون و تنباکو تشکیل شده باشد جزئی از دخانیات است و هیچ فردی به عنوان بزرگتر حق ندارد کودکان را در معرض دود سیگار یا قلیان قرار دهد.

همت‌زاده بیان کرد: همچنین کودکان و نوجوانان به شدت از رفتارهای بزرگسالان الگوبرداری می‌کنند اگر آن‌ها شاهد مصرف دخانیات توسط افراد بزرگتر باشند، احتمال بیشتری دارد که خودشان نیز به مصرف این مواد روی بیاورند، بنابراین، خودداری از مصرف دخانیات در حضور آن‌ها، نقش مهمی در جلوگیری از گسترش این عادت در نسل‌های بعدی دارد.

وی گفت: همه ما، به عنوان اعضای جامعه، وظیفه داریم تا محیطی سالم و عاری از دخانیات برای کودکان و نوجوانان فراهم کنیم، با تلاش‌های همگانی و اتخاذ راهکارهای مناسب، می‌توانیم نسل آینده را از آسیب‌های دخانیات محافظت کرده و به سوی جامعه‌ای سالم‌تر و آگاه‌تر حرکت کنیم.

کارشناس مسئول برنامه کنترل دخانیات معاونت بهداشت علوم پزشکی آذربایجان‌غربی افزود: گاهی اوقات استنشاق دود سیگار از مصرف خود سیگار خطرناک‌تر است که به آن دود دسته دوم یا دود دسته سوم می‌گویند، دود دسته دوم و دسته سوم هر دو دارای خطرات جدی برای سلامت انسان‌ها، به ویژه کودکان و نوجوانان، هستند.

وی تصریح کرد: دود دخانیات حاوی بیش از ۷‌هزار ماده شیمیایی است که بسیاری از آن‌ها سرطان‌زا هستند، این مواد می‌توانند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه و سایر سرطان‌ها شوند.

همت‌زاده اظهار داشت: کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر و ریه‌های در حال رشد، بیشتر در معرض آسیب‌های دود دسته دوم قرار دارند که می‌تواند به بیماری‌های مزمن ریوی و آسم منجر شود.

وی تصریح کرد: دود دسته سوم به باقی‌مانده‌های نیکوتین و سایر مواد شیمیایی ناشی از دود تنباکو گفته می‌شود که روی سطوح مختلف مانند لباس‌ها، دیوارها، مبلمان، فرش و وسایل دیگر باقی می‌مانند و برخی از مواد شیمیایی موجود در دود دسته سوم می‌توانند با مواد موجود در هوا واکنش دهند و ترکیبات سمی و مضر جدیدی ایجاد کنند که می‌تواند باعث تحریکات پوستی، مشکلات تنفسی و حتی سرطان شود.

همت‌زاده افزود: اهمیت آگاهی‌بخشی و اقدامات پیشگیرانه برای کاهش مواجهه با این دودها بسیار ضروری است، با اتخاذ راهکارهای مناسب، مانند ایجاد محیط‌های بدون دخانیات و آموزش به افراد در مورد خطرات این دودها، می‌توانیم گام‌های موثری در جهت حفظ سلامت جامعه برداریم،

سلامت جزء حقوق عامه همه افراد است

در ادامه این نشست محمدرضا آرمیون مدیر گروه سلامت محیط کار و بهداشت علوم پزشکی ارومیه با اشاره به محصول جدید شرکت‌های دانش‌بینا در کشور، گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان دستگاه‌های را طراحی کرده‌اند که حاوی NO و اکسیژن است که این دستگاه از سوی سازمان غذا و دارو در کشور در حال مطالعه است و هیچ‌گونه مجوزی مبنی بر بدون ضرر بودن آن صادر نشده است بنابراین فردی حق فروش آن را نداشته و مصرف این قلیان برای جوانان توصیه نمی‌شود.

وی افزود: در سال‌های اخیر نیز، سیگارهای الکترونیکی به عنوان جایگزینی برای سیگارهای سنتی وارد بازار شده‌اند. با این حال، بسیاری از این محصولات به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند و تبلیغات بی‌خطر بودن سیگارهای الکترونیکی می‌تواند گمراه‌کننده باشد و مصرف‌کنندگان را با خطرات ناشناخته‌ای مواجه کند.

آرمیون خاطرنشان کرد: نیاز است که رسانه‌ها و نهادهای آموزشی در مورد خطرات و مضرات سیگارهای الکترونیکی به‌طور گسترده اطلاع‌رسانی کنند، این اطلاعات باید به شکلی واضح و قابل فهم برای عموم مردم ارائه شود تا مصرف‌کنندگان بتوانند تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.

وی عنوان کرد: دولت و سازمان‌های مربوطه به‌خصوص وزارت بهداشت و وزارت صمت باید قوانین و مقررات سخت‌گیرانه‌تری برای واردات و فروش سیگارهای الکترونیکی وضع کنند، همچنین، نظارت بر بازار و برخورد قانونی با فروشندگان غیرمجاز باید تقویت شود.

مدیر گروه سلامت محیط کار و بهداشت علوم پزشکی ارومیه بیان کرد: تحقیقات نشان می‌دهد که ۱۵ درصد از جوانان در استان از سیگارهای الکترونیکی استفاده می‌کنند؛ اگرچه برخی شرکت‌ها این محصولات را به عنوان جایگزینی برای سیگارهای سنتی معرفی ‌می‌کنند اما حرارت ناشی از آن‌ها می‌تواند کاملاً خطرناک و آسیب‌رسان باشد.

آرمیون افزود: با افزایش محبوبیت سیگارهای الکترونیکی به عنوان جایگزینی برای سیگارهای سنتی، نگرانی‌ها درباره واردات قاچاق و عدم نظارت بر کیفیت این محصولات افزایش یافته است. این سیگارها، به‌ویژه در میان جوانان، با تبلیغات گمراه‌کننده‌ای که بر بی‌خطر بودن آن‌ها تاکید دارند، محبوب شده‌اند. اما حرارت ناشی از استفاده از این محصولات می‌تواند به آسیب‌های جدی جسمی منجر شود و مواد شیمیایی سمی تولید کند.

وی بیان کرد: تحقیقات نشان می‌دهد که سیگارهای الکترونیکی حاوی ۲۵ درصد گاز نیتروژن اکسید (NO) و ۷۵ درصد اکسیژن هستند، اگرچه اکسیژن یکی از اجزای مهم هواست که بدن ما برای تنفس نیاز دارد، اما نیتروژن اکسید گازی است که در میانه تنفس برای بدن مضر است، از طرفی، اکسیژن در تنفس و سوخت و ساز بدن نقش مهمی دارد، اما در تماس با نیتروژن اکسید می‌تواند به مواد مضر تبدیل شود.

وی تصریح کرد: استنشاق هوای داغ و بخارات تولید شده توسط سیگارهای الکترونیکی می‌تواند به ریه‌ها آسیب برساند. این آسیب‌ها ممکن است شامل التهاب ریه‌ها، کاهش ظرفیت تنفسی و در موارد شدیدتر، بیماری‌های مزمن ریوی باشد.

وی افزود: سلامت جزء حقوق عامه همه افراد است و حفظ آن نیازمند تلاش همگانی است که متأسفانه، سن مصرف دخانیات در میان جوانان، به ویژه دختران، کاهش یافته است، بنابراین، این مسئولیت همگانی است که از طریق آموزش‌های مختلف بتوانیم سلامت افراد را تأمین کرده و سواد سلامت آن‌ها را افزایش دهیم.

آرمیون عنوان کرد: ارائه خدمات مشاوره و برنامه‌های حمایتی برای افرادی که مایل به ترک دخانیات هستند، می‌تواند به کاهش تعداد مصرف‌کنندگان کمک کند، این برنامه‌ها باید شامل حمایت‌های روانی و اطلاعاتی برای ترک موفقیت‌آمیز دخانیات باشند.

وی در پایان تاکید کرد: همچنین استفاده صحیح از اوقات فراغت، به ویژه از طریق ورزش و تفریح، می‌تواند نقش موثری در دور نگه داشتن جوانان از دخانیات داشته باشد. فعالیت‌های ورزشی و تفریحی نه تنها سلامت جسمی و روحی را تقویت می‌کنند، بلکه فرصتی مناسب برای اجتماعی شدن و ایجاد روابط مثبت فراهم می‌آورند.

تنظیم و گفتگو از نجیبه معصومی سرای

انتهای خبر/