صبر ایوب یا صبر علی؟
ایوب، پیامبری بزرگ و الهی، داشتن صبر در همه حالات را به‌عنوان یکی از ویژگی‌های برجسته او شناخته می‌شود. او یک پیامبر ثروتمند بود که دارای فرزندان و خدمتکاران بسیاری بود، اما خداوند به یکباره همه آنها را از او گرفت. با این حال، ایوب جز شکر و سپاس الهی، جمله‌ای بر زبان نیاورد. در نهایت، پس از تحمل حدود هشت سال (برخی روایات ۱۸ سال) بیماری و فقر، خداوند دعای او را مستجاب کرد و جوانی، مال و خاندانش را به او بازگرداند.
حضرت یعقوب نیز به مدت حدود ۱۰ سال به‌خاطر دوری از حضرت یوسف اشک می‌ریخت و نابینا شد، اما در نهایت خداوند آن پدر و پسر را به هم می‌رساند.
ماجرای صبر و استقامت حضرت نوح، الیاس، موسی و عیسی علیهم‌السلام همه در قرآن و روایات آمده است. حتی صبر و شجاعت همسر پاک‌دامن فرعون و حضرت مریم سلام‌الله علیها نیز در این میان است. اما در تاریخ، به ماجرای حضرت فاطمه الزهرا سلام‌الله علیها و حضرت علی علیه‌السلام به‌اندازه کافی پرداخته نشده است.
صفحات تاریخ اسلام پر است از شجاعت حضرت علی (ع). او مردی بود که جانشین پیامبر (ص) بود. او کسی بود که دروازه خیبر را با دستانش از جا کند. او کسی بود که در نبرد خندق، پلوان پرآوازه آن عصر (عبدود) را با یک ضربه شمشیر به درک واصل کرد. او کسی بود که در نبردها زره‌ای می‌پوشید که پشتش را محافظت نمی‌کرد، چون هرگز به دشمن پشت نمی‌کرد. علی کسی بود که در رختخواب رسول خدا خوابید تا جانش را فدای او کند و دشمنان نتوانستند به آن حضرت دست پیدا کنند.
چه کسی باور می‌کند که مردی با چنین خصوصیاتی اجازه دهد که عده‌ای درب منزلش را آتش بزنند و همسرش را در مقابل چشمانش آن چنان مجروح کنند و فرزندش را به قتل برسانند؟ آیا امیرالمؤمنین قادر به مقابله نبود؟ کسی که به‌تنهایی سپاه آموزش‌دیده، آماده و مسلح دشمن را در میدان نبرد تارومار می‌کرد، نمی‌توانست عده‌ای که مقابل خانه‌اش تجمع کرده بودند و به‌زور خواستار بیعت بودند را پراکنده کند؟
شبهه شهادت حضرت زهرا سلام‌الله علیها از همین‌جا آغاز می‌شود. رسول‌الله (که جان‌ها فدای او) در آخرین روزهای حیاتش، موضوعات مهمی را خطاب به امیرالمؤمنین بیان کرد، از جمله خودداری از دست به شمشیر بردن بعد از رحلتش. ایشان به علی علیه‌السلام تأکید کردند که در مقابل حوادثی که پیش خواهد آمد، فقط باید صبر پیشه کند. چه نیکو صبری بود و چه صبر دشواری.
کسانی که رابطه عاشقانه و عمیق بین حضرت علی و حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها را می‌دانند، درک می‌کنند که در آن لحظات، چه گذشت بر اسدالله و فاتح خیبر و بعدها هم حضرت نتوانست دردی که به‌خاطر صبر پیشه‌کردن کشیده بود را بر کسی بازگو کند و به همین خاطر، چاه‌های بیابان همدم علی شدند و سنگ صبورش.
صبر حضرت علی علیه‌السلام از این جهت بالاتر از صبر پیامبران بزرگی چون ایوب و یعقوب بود، چون خداوند باقدرت خودش نعمت را از آنها گرفت و آنها قادر نبودند بر چیزی که ازدست‌رفته تسلط پیدا کنند. اما علی (ع) که مأمور به صبر شده بود، درعین‌حال قدرت و اختیار این را داشت تا با شمشیر از دختر رسول خدا دفاع کند و کسی که چنین اختیاری داشته باشد؛ اما صبر کند، برترین و بالاترین صبر را انجام داده است و از همین جهت، معتقدم صبر علی مافوق صبر ایوب و یعقوب بود.
اما اینکه داستان صبر حضرت علی چه بود و چرا پیامبر (ص) امیرالمؤمنین را به آن صبر عظیم فراخوانده بود گفتاری جداگانه می‌طلبد و همین بس که مصلحت بزرگ جهان اسلام و سرنوشت مسلمانان در همان صبر بود، صبری که با قربانی شدن امام حسین (ع) به همراه یاران و فرزندانش در مسلخ کربلا ادامه یافت و تا امروز که همه منتظر ظهوریم ادامه دارد.
فرهاد روزبان
