ضرورت حمایت از معلولان بینایی و حرکتی
به گزارش پایگاه خبزی تحلیلی «حرف‌رک»، در دنیای امروز که دسترسی به فناوری و امکانات روزافزون، رفاه اجتماعی را برای بسیاری از انسان‌ها به ارمغان آورده است همچنان اقشار مختلفی وجود دارند که از این امکانات به اندازه دیگران بهره‌مند نیستند یکی از این گروه‌ها، معلولان هستند؛ افرادی که به دلیل محدودیت‌های جسمانی یا حسی، با چالش‌های گوناگونی در زندگی روزمره مواجه‌اند.
در میان انواع معلولیت‌ها، معلولیت‌های بینایی و حرکتی جایگاه ویژه‌ای دارند، چرا که این دو نوع از معلولیت‌ها به شدت می‌توانند بر استقلال فرد تأثیر بگذارند معلولان بینایی به واسطه نبود یا کاهش قدرت بینایی، برای انجام فعالیت‌های ساده روزانه همچون حرکت در خیابان‌ها، استفاده از فناوری‌های نوین، یا حتی خواندن یک کتاب، به ابزارها و حمایت‌های ویژه‌ای نیاز دارند.
معلولان حرکتی نیز با محدودیت در حرکت اندام‌ها مواجه‌اند و این مسئله آنها را در انجام امور روزمره نظیر دسترسی به وسایل حمل‌ونقل عمومی، بهره‌مندی از ساختمان‌های عمومی و حتی تحصیل و اشتغال دچار مشکلات جدی می‌کند.
حمایت از این قشر از جامعه تنها یک وظیفه انسانی نیست، بلکه وظیفه‌ای است که بر عهده دولت‌ها، نهادهای اجتماعی، و همه افراد جامعه قرار دارد. امروزه بسیاری از کشورها با اتخاذ سیاست‌های جامع در راستای حمایت از معلولان، تلاش می‌کنند تا شرایط برابر و عادلانه‌تری برای این افراد فراهم کنند.
این سیاست‌ها شامل بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزشی و اشتغال، تسهیل استفاده از حمل‌ونقل عمومی و همچنین فراهم‌سازی فناوری‌های کمکی برای معلولان است همچنین تلاش برای رفع موانع اجتماعی و فرهنگی که ممکن است سبب تبعیض علیه معلولان شود، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی این افراد دارد.
با این وجود علی‌رغم تلاش‌هایی که در سطوح مختلف انجام شده است معلولان بینایی و حرکتی همچنان با مشکلات متعددی دست به گریبان‌اند در بسیاری از خیابان‌ها و پیادوه‌روها، نبود زیرساخت‌های مناسب برای این افراد، نظیر رمپ‌ها در ساختمان‌های عمومی، دسترسی محدود به فناوری‌های کمکی و نابرابری در فرصت‌های شغلی، هنوز هم به‌عنوان موانعی جدی تلقی می‌شوند.
از سوی دیگر، نگرش‌های منفی و تبعیض‌آمیز نسبت به معلولان از مهم‌ترین چالش‌های اجتماعی است که همواره نیازمند فرهنگ‌سازی و تغییر رویکرد در جامعه است.
طرح جامع حمایت از معلولان بینایی و حرکتی ضرورتی اجتماعی است
کامران شفق کارشناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار حرف رک؛ با تاکید بر ضرورت اجرای طرح‌های حمایتی ویژه برای معلولان بینایی و حرکتی، تصریح کرد: ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای این افراد نه تنها یک وظیفه انسانی، بلکه یک نیاز اساسی برای دستیابی به عدالت اجتماعی است.
وی گفت: امروز دولت و نهادهای عمومی موظف هستند برنامه‌های جامعی را به منظور بهبود کیفیت زندگی معلولان در بخش‌های مختلف از جمله دسترسی به زیرساخت‌های شهری، حمل‌ونقل عمومی و فناوری‌های کمکی به مرحله اجرا درآورند.
این کارشناس با اشاره به بهبود زیرساخت‌های شهری و حمل‌ونقل عمومی به عنوان یکی از بخش‌های کلیدی این طرح افزود: ایجاد خطوط برجسته در پیاده‌روها برای افراد نابینا و نصب رمپ‌ها و آسانسورها در ساختمان‌های عمومی و خصوصی همچنین تجهیز وسایل حمل‌ونقل عمومی به امکاناتی که استفاده معلولان حرکتی را تسهیل کند از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که باید به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد.
وی همچنین به نقش فناوری‌های کمکی در زندگی معلولان اشاره کرد و گفت: ارائه گوشی‌ها و نرم‌افزارهای مجهز به دستیار صوتی برای نابینایان و توسعه ویلچرهای الکتریکی پیشرفته با قابلیت حرکت در مسیرهای دشوار، از ابزارهایی است که می‌تواند تا حد زیادی به افزایش استقلال افراد دارای معلولیت‌های حسی و حرکتی کمک کند.
شفق بیان کرد: آموزش و آگاه‌سازی عمومی نیز به عنوان یکی از راهبردهای مهم در این طرح‌ها مورد تاکید قرار گرفت.
این کارشناس اجتماعی گفت: برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای کارکنان سازمان‌های دولتی و خصوصی، و همچنین ترویج فرهنگ پذیرش معلولان از طریق رسانه‌های عمومی و کمپین‌های اجتماعی می‌تواند به کاهش تبعیض و افزایش تعامل سازنده با افراد دارای معلولیت کمک کند.
وی در زمینه فراهم‌سازی فرصت‌های شغلی، وی از اقدامات حمایتی دولت استقبال کرد و بیان کرد: ایجاد سهمیه‌های ویژه برای استخدام معلولان در دستگاه‌های دولتی و خصوصی، و همچنین بهبود محیط‌های کاری برای آنها، می‌تواند نقش مهمی در افزایش اشتغال و کاهش وابستگی اقتصادی این افراد ایفا کند.
شفق همچنین بر اهمیت حمایت‌های مالی و بیمه‌ای تاکید کرد و افزود: ارائه تسهیلات مالی و بیمه‌ای برای تأمین هزینه‌های درمانی و خرید تجهیزات کمکی از جمله راهکارهای موثر برای حمایت از معلولان است که باید با جدیت بیشتری پیگیری شود.
وی در پایان با اشاره به تشویق کارآفرینی و استقلال اقتصادی برای معلولان، گفت: دولت باید شرایطی را فراهم کند که افراد دارای معلولیت بتوانند با دریافت وام‌ها و تسهیلات مناسب، به فعالیت‌های کارآفرینی بپردازند.
ما هم توانایی داریم، فقط فرصت می‌خواهیم
رقیه عابدی یک فرد نابینا که به دنبال یافتن شغلی مناسب است، از موانعی که معلولان بینایی در جامعه با آن مواجه هستند در گفتگو با حرف رک با بیان اینکه دسترسی به فرصت‌های شغلی برای افراد نابینا هنوز هم با مشکلات جدی مواجه است، تاکید کرد: ما نابینایان از توانمندی‌های زیادی برخوردار هستیم، اما متاسفانه جامعه هنوز فرصت کافی برای نشان دادن این توانایی‌ها را فراهم نکرده است.
وی گفت: بارها برای فرصت‌های شغلی مختلف اقدام کرده‌ام، اما به دلایل مختلف از جمله نبود زیرساخت‌های مناسب برای افراد نابینا در محیط‌های کاری، از این فرصت‌ها محروم شده‌ام ما فقط به یک محیط مناسب و حمایت حداقلی نیاز داریم تا بتوانیم شایستگی‌های خود را به نمایش بگذاریم.
عابدی افزود: یکی از مشکلات بزرگ، نبود دسترسی به فناوری‌های کمکی در بسیاری از سازمان‌ها و ادارات اس در بسیاری از موارد، نرم‌افزارهای هوشمندی که می‌توانند به نابینایان در انجام وظایف کمک کنند، وجود ندارد یا سازمان‌ها از تهیه آنها امتناع می‌کنند این در حالی است که با کمی حمایت و تجهیزات مناسب، ما نیز می‌توانیم مانند هر فرد دیگری در جامعه کار کنیم و نقش موثری در اقتصاد و فرهنگ کشور داشته باشیم.
این شهروند همچنین به موانع فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: یکی از چالش‌های بزرگ ما نگاه‌های نادرستی است که به توانایی‌های افراد نابینا وجود دارد. بسیاری از کارفرمایان گمان می‌کنند که نابینایان توانایی انجام کارهای پیچیده را ندارند، در حالی که این کاملاً نادرست است. ما فقط به یک فرصت برابر نیاز داریم.
وی در ادامه درخواست کرد که دولت و بخش خصوصی توجه بیشتری به حقوق و نیازهای افراد دارای معلولیت داشته باشند و اظهار داشت: اگر سهمیه‌های ویژه استخدامی و برنامه‌های حمایتی مانند تسهیلات و وام‌های کارآفرینی برای معلولان به درستی اجرا شود، ما می‌توانیم نشان دهیم که با وجود چالش‌ها، توانایی داریم و می‌توانیم به جامعه خدمت کنیم. ما به دنبال ترحم نیستیم، بلکه تنها می‌خواهیم شرایطی فراهم شود که بتوانیم از توانمندی‌های خود استفاده کنیم و نقش فعالی در جامعه ایفا کنیم.
حمایت‌های جامع بهزیستی برای بهبود کیفیت زندگی معلولان
پروین محمدپور مدیرکل بهزیستی آذربایجان‌غربی در گفتگو با خبرنگار حرف رک، با اشاره به اینکه میزان حمایت مالی به این افراد در راستای کمک به هزینه‌های روزمره و بهبود کیفیت زندگی آنها ارائه می‌شود، افزود: افزایش مستمری‌ها از مهم‌ترین درخواست‌های جامعه نابینایان است، که می‌تواند تأثیر مستقیمی بر رفاه اجتماعی این قشر بگذارد.
وی با اشاره به اینکه ۵۲۳ میلیون ریال هزینه درمان برای ۲۶ نفر از افراد دارای معلولیت بینایی در سال جاری پرداخت شده، بیان کرد: برای ۱۱۰ نفر از افراد دارای معلولیت بینایی نیز ماهانه مبلغ ۲۱ میلیون ریال حق پرستاری (خانواده محور) واریز می‌شود.
محمدپوری افزود: این حمایت‌ها در قالب برنامه‌های خانواده‌محور طراحی شده است که تأکید ویژه‌ای بر مشارکت خانواده‌ها در مراقبت از افراد دارای معلولیت دارد چنین اقداماتی باعث کاهش فشار مالی بر خانواده‌ها می‌شود و حمایت‌های روحی و جسمی بیشتری برای معلولان فراهم می‌آورد.
مدیرکل بهزیستی آذربایجان غربی گفت: وسایل کمک توانبخشی شامل ۲۰۰ عدد قلم قرآنی به ارزش ۳ میلیارد ریال، ۵۰ عدد شطرنج ویژه افراد دارای معلولیت بینایی، ۲۰۰ عدد اسپیکر فلش به ارزش یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون ریال، ۲۰۰ عدد فلش به ارزش ۴۰۰ میلیون ریال و دستگاه چاپگر به ارزش ۶ میلیارد ریال برای آنان تهیه شده است.
وی افزود: این تجهیزات توانبخشی نه تنها به افراد نابینا در بهبود زندگی روزمره کمک می‌کند، بلکه نقشی مهم در تقویت مهارت‌های اجتماعی، آموزشی و فرهنگی آنان دارد. به ویژه قلم‌های قرآنی و دستگاه چاپگر می‌توانند زمینه دسترسی آسان‌تر به منابع دینی و آموزشی را برای نابینایان فراهم کنند.
محمدپوری با اشاره به اقدامات پیشگیرانه بهزیستی اظهار کرد: غربالگری بینایی ۵۱ هزار و ۱۱۷ کودک در راستای کاهش مشکلات بینایی امسال محقق شد که از بین کودکان غربال شده، یک هزار و ۹۵۰ کودک جهت معاینات تخصصی به مراکز بینایی‌سنجی و چشم‌پزشک ارجاع داده شده‌اند.
وی تصریح کرد: این برنامه‌های غربالگری پیشگیرانه، نقشی حیاتی در تشخیص زودهنگام مشکلات بینایی در کودکان دارد. تشخیص به‌موقع این اختلالات، از پیشرفت آنها جلوگیری کرده و امکان درمان مؤثرتر را فراهم می‌آورد. این اقدام می‌تواند در کاهش آمار نابینایی در آینده تأثیرگذار باشد.
محمدپوری اضافه کرد: مناسب‌سازی مسکن بخشی از اقدامات بهزیستی در راستای توانمندسازی معلولان استان است که امسال مناسب‌سازی مسکن برای سه نفر از متقاضیان کم‌بینا و نابینای تحت پوشش انجام شده و تا پایان سال نیز با جذب اعتبار این میزان خدمات افزایش خواهد یافت.
وی گفت: مناسب‌سازی محیط زندگی برای افراد نابینا از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که آنها برای انجام فعالیت‌های روزمره به محیطی امن و مناسب نیاز دارند. این اقدامات می‌تواند به استقلال بیشتر این افراد در خانه و بهبود کیفیت زندگی آنها کمک کند.
محمدپوری گفت: امسال کمک هزینه تحصیلی ۵۲۶ دانش‌آموز با معلولیت بینایی و ۲۵ دانشجوی دولتی با معلولیت بینایی پرداخت می‌شود.
وی افزود: حمایت از تحصیلات افراد نابینا نیز بخش دیگری از برنامه‌های بهزیستی است که از طریق ارائه کمک‌هزینه‌های تحصیلی به دانش‌آموزان و دانشجویان نابینا انجام می‌شود این حمایت‌ها می‌تواند به ارتقای سطح علمی و فرهنگی این قشر از جامعه کمک کرده و آینده‌ای روشن‌تر را برای آنها رقم بزند.
گزارش از نجیبه معصومی سرای
انتهای خبر/
