غدیر، انقلابی در تاریخ اسلام
۱۴۰۰ سال پیش در چنین روزهایی، پیامبر اکرم (ص) با علم به اینکه به زودی دنیا را ترک خواهد کرد، در محلی به نام غدیر خم حجاج را جمع کرد و دست علی بن ابیطالب را بالا برد و او را به عنوان جانشین و ولی خود پس از خود به جامعه اسلامی معرفی کرد.
این واقعه عظیم، نقطه عطفی در تاریخ اسلام و انقلابی در مسیر هدایت بشریت بود. پیامبر (ص) با معرفی آشکار علی (ع) به عنوان جانشین خود، نقشه راه سعادت و رستگاری را برای امت ترسیم کرد و از بروز انحرافات و تفرقه در جامعه اسلامی جلوگیری به عمل آورد.
اما چرا این واقعه تا این حد اهمیت دارد؟
دلایل متعددی برای این امر وجود دارد:
تثبیت جانشینی پیامبر (ص): پیامبر اسلام با معرفی علی (ع) به عنوان جانشین خود، تکلیف رهبری امت را پس از خود روشن کرد و از بروز اختلاف و تفرقه در میان مسلمانان جلوگیری کرد.
تداوم مسیر اسلام: پیامبر (ص) با انتخاب علی (ع) به عنوان جانشین، مسیر اسلام را برای همیشه تعیین کرد و از انحراف آن از مسیر حق و حقیقت جلوگیری کرد.
حفظ عدالت و مساوات: علی (ع) نماد عدالت و مساوات در اسلام است. انتخاب او به عنوان جانشین پیامبر (ص) تأکیدی بر اهمیت این ارزشهای والا در اسلام بود.
تداوم امامت و ولایت: امامت و ولایت از اصول اساسی شیعه است. واقعه غدیر به عنوان سند معتبر تاریخی نشان میدهد که امامت و ولایت پس از پیامبر (ص) به علی (ع) و امامان معصوم (ع) انتقال یافته است.
این برنامه میتواند فرصتی برای تفکر و تأمل در مورد اهمیت این واقعه تاریخی و نقش آن در مسیر زندگی ما باشد.
امروز نیز پیام غدیر خم از همیشه گستردهتر و رساتر به گوش جهانیان میرسد. مسلمانان در همه جای دنیا با برگزاری جشنهای غدیر و بازسازی این واقعه مهم، ارادت و محبت خود را به اهلبیت (ع) ابراز میدارند و با تأکید بر آموزههای این روز مهم، وحدت و همدلی را در میان خود تقویت میکنند.
غدیر خم فقط یک روز در تاریخ نیست، بلکه یک حرکت و یک مسیر است. ما با گرامی داشت این روز مهم، تعهد خود را به ادامه راه پیامبر (ص) و اهلبیت (ع) اعلام میکنیم.
عید غدیر با همه شکوه تاریخیاش، آغاز غربت علی (ع) هم بود. پس از خطبه غدیر، بسیاری از یاران پیامبر (ص) با ایشان بیعت کرده و جانشینی علی (ع) را به رسمیت شناختند که نشاندهنده وفاداری و ایمان یاران به پیامبر (ص) به جانشین ایشان بود. در مقابل، عدهای از حاضرین در غدیر خم از بیعت با علی (ع) خودداری کردند. این افراد که بعدها به نام “منافقین” شناخته شدند، معتقد بودند که جانشینی پیامبر (ص) باید از طریق مشورت انجام شود و نه از جانب پیامبر (ص). پیامبر (ص) با مشاهده خودداری عدهای از بیعت با علی (ع)، سخنرانی کوبندهای ایراد کردند و منافقین را به خاطر این اقدام خود مورد سرزنش و توبیخ قرار دادند.
به همین خاطر است که بازسازی واقعه غدیر، میتواند تلاشی ثمربخش و روشنگرانه برای زنده نگهداشتن این میراث گرانبها و تبیین اهمیت آن برای نسل امروز تلقی شود و به ما کمک میکند تا ابعاد گوناگون این واقعه عظیم را بهتر بشناسیم و از پیامهای آموزنده آن درس بگیریم.
نویسنده: فرهاد روزبان