معادن آذربایجان‌غربی ظرفیتی برای توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» آذربایجان‌غربی، با داشتن منابع غنی معدنی، به‌عنوان یکی از استان‌های مهم و استراتژیک کشور در حوزه معدن شناخته می‌شود. این استان با برخورداری از بیش از ۵۵۰ معدن فعال و نیمه‌فعال و ذخایر عظیمی از مواد معدنی گوناگون، یکی از مراکز مهم تولید و استخراج مواد اولیه صنعتی و معدنی در کشور است.
بر اساس آمارها، آذربایجان‌غربی با دارا بودن ذخیره قطعی بیش از یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن و بیش از ۵۰ نوع ماده معدنی، همچون طلا، مس، سنگ آهن، سیلیس، مرمر و باریت، نقش مهمی در تأمین مواد معدنی مورد نیاز صنایع مختلف کشور ایفا می‌کند. این ظرفیت‌ها، استان را به یکی از نقاط کلیدی برای سرمایه‌گذاری در بخش معدن تبدیل کرده است.
اشتغال‌زایی و کاهش بیکاری
یکی از مزایای اصلی توسعه فعالیت‌های معدنی در آذربایجان‌غربی، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و کاهش نرخ بیکاری در منطقه است. معادن فعال استان به‌طور مستقیم و غیرمستقیم هزاران نفر را به کار گرفته‌اند و با افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش، می‌توان انتظار داشت که این رقم به‌شدت افزایش یابد. فعالیت‌های معدنی علاوه بر اشتغال مستقیم در حوزه استخراج و فرآوری مواد معدنی، مشاغل غیرمستقیمی را نیز در بخش‌های حمل و نقل، خدمات و صنایع وابسته ایجاد می‌کند.
اهمیت سرمایه‌گذاری در فرآوری مواد معدنی
محمد شهابی کارشناس زمین‌شناسی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» اظهار کرد: یکی از مشکلات اصلی صنعت معدن در آذربایجان‌غربی، نبود واحدهای فرآوری کافی در استان است.
وی ادامه داد: بسیاری از مواد معدنی استخراج‌شده به‌صورت خام به دیگر استان‌ها و حتی کشورهای همسایه صادر می‌شود، که این امر ارزش افزوده اقتصادی را برای استان کاهش می‌دهد.
شهابی خاطرنشان کرد: در طرح آمایش سرزمین استان، که در سال ۱۳۹۹ تصویب شد، بر ایجاد و گسترش واحدهای فرآوری مواد معدنی به‌عنوان یکی از ارکان توسعه پایدار تأکید شده است.
وی یادآور شد: کارشناسان معتقدند که ایجاد واحدهای فرآوری معدنی می‌تواند ارزش افزوده تولیدات معدنی را افزایش داده و فرصت‌های بیشتری را برای توسعه صنایع پایین‌دستی فراهم آورد.
شهابی ادامه داد: با این اقدام، نه‌تنها میزان اشتغال و تولید ثروت در استان افزایش می‌یابد، بلکه امکان رقابت در بازارهای بین‌المللی نیز تقویت می‌شود.
سرمایه‌گذاری‌های ناکام؛ دغدغه توسعه‌طلبان
این کارشناس زمین شناسی ادامه داد: با وجود این ظرفیت‌های چشمگیر، هنوز سرمایه‌گذاری‌های بزرگی از سوی شرکت‌های توسعه‌ای ملی مانند ایمیدرو و شستا به‌طور کامل در استان به وقوع نپیوسته است.
وی گفت: به گفته کارشناسان و فعالان اقتصادی، این مسئله به‌دلیل برخی مشکلات زیرساختی و عدم هماهنگی میان نهادهای دولتی و خصوصی بوده است. از طرفی، برخی از سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده نیز در مراحل اولیه متوقف مانده و به نتیجه نهایی نرسیده است.
شهابی عنوان کرد: با توجه به این چالش‌ها، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تسهیل فرآیندهای اداری، بهبود زیرساخت‌ها و فراهم‌سازی بسترهای لازم برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی به رونق بخش معدن استان کمک کند.
معادن پیشران‌های مهم توسعه اقتصادی
محمدصادق معتمدیان در جمع خبرنگاران بر اهمیت احیای واحدهای معدنی راکد تأکید کرد و گفت: با احیای این واحدها، علاوه بر افزایش تولیدات معدنی، فرصت‌های جدید اشتغال نیز فراهم می‌شود.
وی افزود: معادن یکی از پیشران‌های مهم توسعه اقتصادی استان هستند و نقش موثری در رشد اقتصادی دارند. تدوین اطلاعات پایه در بخش معادن برای نظارت و ارزیابی و همچنین تصمیم‌گیری‌های موثر در بهره‌مندی بیشتر از ظرفیت معادن استان، بسیار ضروری است.
معتمدیان با اشاره به زیرساخت‌های موجود، خاطرنشان کرد: میزان اشتغال فعلی قابل قبول نیست و باید با ایجاد واحدهای فرآوری در کنار استخراج از معادن، ارزش افزوده تولیدات را افزایش داده و فرصت‌های جدید اشتغال ایجاد کنیم.
وی همچنین بر ایجاد واحدهای فرآوری در کنار معادن تأکید کرد و افزود: باید برنامه‌ریزی شود تا هلدینگ‌های بزرگ معدنی و سرمایه‌گذارانی که تمایل به استخراج از معادن استان دارند، در کنار معادن، واحدهای فرآوری نیز ایجاد کنند.
استاندار آذربایجان‌غربی همچنین اعلام کرد: مطالعات ژئوفیزیک هوایی در جنوب استان باید تا هفته دولت امسال به پایان برسد و با هماهنگی‌های انجام شده با سازمان انرژی اتمی، این مطالعات در شمال استان نیز انجام خواهد شد.
وی در پایان بر واگذاری معادن غیرفعال به سرمایه‌گذاران و هلدینگ‌های فعال در حوزه معدن که از نظر مالی و فنی توانایی احیای معادن را دارند، تأکید کرد.
آذربایجان غربی از استان‌های غنی معدن کشور
صابر پرنیان در گفتگو با خبرنگار «حرف‌رک» اظهار کرد: آذربایجان‌غربی با داشتن بیش از ۵۰۰ معدن و بیش از ۵۰ نوع ماده معدنی متنوع، از جمله تیتان، کان سنگ طلا، باریت، فلدسپات، میکا، کان سنگ نقره و انواع سنگ‌های تزئینی مانند گرانیت، دولومیت، تراورتن، مرمر، گنگلومرا و بازالت، یکی از استان‌های غنی معدنی کشور محسوب می‌شود.
وی گفت: ذخیره قطعی معادن استان به بیش از یک میلیارد و ۱۹۷ میلیون تن می‌رسد که ظرفیت بی‌نظیری برای توسعه اقتصادی استان فراهم می‌کند.
سرپرست اداره کل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی تصریح کرد: احیا و فعال‌سازی معادن کوچک مقیاس نیز می‌تواند به افزایش اشتغال و حفظ مشاغل موجود کمک کند.
صابر پرنیان عنوان کرد: در پنج ماه نخست امسال، ۱۹ پروانه بهره‌برداری معدنی با سرمایه‌گذاری ۶۴۷ میلیارد ریال صادر شده است.
وی ادامه دادک این سرمایه‌گذاری‌ها منجر به اشتغال ۱۳۳ نفر در معادن استان شده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، به ترتیب ۸۹ درصد در میزان سرمایه‌گذاری و ۱۴ درصد در اشتغال رشد داشته است.
پرنیان افزود: در حال حاضر، ۵۰۷ معدن با پروانه بهره‌برداری معتبر در استان آذربایجان غربی وجود دارد که ظرفیت استخراج سالانه آن‌ها بیش از ۱۸ میلیون و ۷۹۸ هزار تن انواع مواد معدنی است. برای بهره‌برداری از این معادن، بیش از ۹ هزار و ۴۷۴ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده که بیشتر آن توسط بخش خصوصی انجام شده و زمینه اشتغال مستقیم برای ۵ هزار نفر را فراهم کرده است.
سرپرست اداره کل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی همچنین اشاره کرد: در پنج ماه نخست امسال، ۱۸ پروانه اکتشاف، ۱۰ گواهی کشف و ۱۹ پروانه بهره‌برداری صادر شده که ظرفیت استخراج سالانه این معادن ۳۶۵ هزار تن است. میزان حقوق دولتی وصول شده از معادن در این مدت حدود ۴ هزار و ۱۲۹ میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵ درصد رشد داشته است.
وی تأکید کرد: در راستای توسعه اقتصادی معدنی استان، ۸ جلسه کارگروه تعامل و شورای معادن برگزار شده و ۷ معدن غیرفعال احیا و ۵۰ معدن غیرفعال تعیین تکلیف شده‌اند. همچنین، امسال ۱۳ معدن و محدوده معدنی از طریق مزایده به افراد واجد شرایط واگذار شده است.
گفتنی است آذربایجان‌غربی با بهره‌مندی از منابع غنی معدنی، ظرفیت‌های بزرگی برای توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال دارد. بااین‌حال، استفاده بهینه از این ظرفیت‌ها نیازمندسرمایه‌گذاری‌های بیشتر، به‌ویژه در حوزه فرآوری مواد معدنی و توسعه زیرساخت‌ها است. بدون تردید، با مدیریت صحیح و جذب سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک، می‌توان معدن را به‌عنوان یکی از پیشران‌های توسعه پایدار استان و کشور معرفی کرد.
رقیه وکیلی
انتهای خبر/
