مقایسه بودجه نظامی ایران و آمریکا باتوجه‌به سطح بازدارندگی دفاعی دو کشور
تیتر را کوتاه کنید
و تعداد کلمات را افزایش دهید
بر اساس گزارش نیویورک پست، سنای آمریکا پس از تصویب قانون سالانه «مجوز دفاع ملی» مجوز ۸۸۶ میلیارد دلار بودجه نظامیِ آمریکا برای سال ۲۰۲۴ را صادر کرد. این در حالی است که بودجه نظامیِ این کشور در سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۸۵۸ میلیارد دلار بوده که ۲۸ میلیارد دلار افزایش داشته است.
اما در طرف مقابل بودجه نظامیِ جمهوری اسلامی ایران در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده ۶.۶میلیارد دلار است که نسبت به بودجه دفاعی سال ۱۴۰۲ که ۵.۵میلیارد دلار بوده افزایش یک‌میلیارددلاری داشته است.
با مقایسه این آمار به‌خوبی می‌توان دریافت که بودجه نظامیِ آمریکا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۳۵ برابر بودجه نظامی سال ۱۴۰۳ ایران است، به عبارتِ روشن‌تر، یعنی دولت آمریکا ۸۸۰ میلیارد دلار بیشتر از ایران در حوزه نظامی و دفاعی خود هزینه می‌کند.
نکته جالب‌توجه اینکه سنای آمریکا کل بودجه دولت آمریکا برای سال ۲۰۲۴ را یک هزار و ۶۰۰ میلیارد دلار تعیین و تصویب کرده که شامل ۸۸۶ میلیارد دلار بودجه دفاعی و بیش از ۷۴۰ میلیارد دلار بودجه غیردفاعی است و این یعنی بودجه نظامیِ آمریکا بیش از ۵۵درصد از کل بودجه دولت فدرال آمریکا را به خود اختصاص داده است.
اما بودجه دفاعی ایران در سال ۱۴۰۲ که مبلغ ۵.۵میلیارد دلار است نسبت به کل بودجه ۱۰۰ میلیارددلاری دولت تنها ۵ درصد از کل بودجه سالانه را به خود اختصاص داده است.
با یک محاسبه ساده می‌توان دریافت کل بودجه نظامی ایران در مقایسه با بودجه نظامی آمریکا که به‌تنهایی ۴۰درصد از کل بودجه نظامیِ کشورهای دنیا را به خود اختصاص داده بسیار ناچیز است و به یک درصد هم نمی‌رسد.
نتیجه تحلیلی که می‌توان از این مقایسه دریافت این است که تخصیصِ بودجه‌های نجومیِ نظامی نه‌تنها برای آمریکا بازدارنده و امنیت‌ساز نبوده؛ بلکه به اعتراف رئیس‌جمهور پیشین آمریکا یعنی ترامپ که گفته بود: «۷ تریلیون دلار در خاورمیانه خرج کردیم؛ اما باید با هواپیمای چراغ خاموش وارد عراق شویم» و شاهد آن حملات روزانه جبهه مقاومت به پایگاه‌های آمریکا در عراق، سوریه و اردن و انهدام کشتی‌های آنها در دریای سرخ توسط انصارالله یمن است. اما در مقابل نیروهای مسلح ایران با حداقل بودجه نظامی نسبت به آمریکا و حتی کشورهای کوچکی مثل کویت و قطر توانسته باتکیه‌بر ایمان معنوی و دستیابی به فناوری‌های پیشرفته موشکی و پهپادیِ کاملاً بومی به چنان قدرتی دست یابد که در مقابل دشمنانِ قدرتمند خود از مرحله بازدارندگیِ دفاعی نیز فراتر رفته و به مرحله بازدارندگیِ تهاجمی برسد.
سیاست‌های ایران بر اساس منافع ملی شکل‌گرفته‌اند. ایران هرگز کاملاً منزوی نبوده و با وجود فشار غرب توانسته است وضعیت ثبات خود را به‌خوبی حفظ کند. روابط با همسایگان و برخی قدرت‌های جهانی؛ مانند چین، روسیه، هند و ژاپن قابل‌توجه بوده است. به نظر می‌رسد رهبران جهان استراتژی سوق‌دادن جمهوری اسلامی به‌سوی انزوا را در پیش گرفته‌اند، اما چنین رویکردی بیشتر به افزایش توان ایران و تقویت استراتژی دفاعی این کشور منجر شده است و این روند در آینده نیز به این کشور قابلیت‌های چشمگیری در پیشبرد استراتژی نامتقارن خواهد بخشید.
ابوالفضل فرح‌بخش
