نگاهی به آداب و رسوم عید قربان در نزد مردم آذربایجان/ گره خوردن شادی و معنویت

به گزارش حرف رک به نقل از زرین خبر، عید قربان در کنار عید فطر، عید غدیر و عید مبعث ایامی هستند که در دین مبین اسلام از آنها به‌عنوان عید یاد شده و از جایگاه والایی در نزد مسلمانان برخوردار هستند و مسلمانان با برگزاری آئین‌های ویژه‌ای این ایام را گرامی دارند.

روز عید قربان روز بندگی، روز دوری از نفس، روز ذبح نفس و روز عید اکبر و عید الله که دهم ذی‌الحجه است، دارای درس ایثار و از خودگذشتگی بوده و روزی است که در آن حضرت ابراهیم (ع) از امتحان بزرگ الهی سربلند بیرون آمد.

عید قربان در منطقه آذربایجان و به‌تبع آن میاندوآب نیز با آیین‌های خاصی گرامی داشته می‌شود که در ادامه به این آداب‌ورسوم در منطقه میاندوآب و آذربایجان اشاره می‌کنیم.

زدودن غبار از خانه‌ 

خانه‌تکانی یا زدودن غبار از خانه، سنتی است که آن را می‌توان در آستانه عید قربان مانند همه اعیاد در جای‌جای منطقه آذربایجان مشاهده کرد.

معمولاً یک روز قبل از عید، بانوان برای زدودن غبار از خانه دست‌به‌کار می‌شوند تا خانه را برای عید قربان آماده کنند.

ذبح قربانی مهم‌ترین شاخصه عید قربان

مهم‌ترین مشخصه عید قربان، ذبح قربانی باشد که در صبح روز عید یعنی دهم ذی‌الحجه انجام می‌شود.

در منطقه آذربایجان رسم بر این است که معمولاً اعضای یک طایفه یا یک محله، دور هم جمع شده و گوسفند یا گاوی را به نیت ذبح، خریداری کرده و آن را در روز عید قربان، ذبح کرده و بخشی را به فقرا اختصاص داده و بخشی از آن را نیز سهم خود کنند و برخی نیز ترجیح می‌دهد تا مقداری گوشت را به نیت عید قربان از کسانی که دام‌هایی را به این منظور ذبح کرده‌اند، خریداری کنند.

جلوه‌های زیبای بندگی در صفوف نماز عید قربان

از جلوه‌های زیبای این عید بزرگ، حضور پرشور مردم مسلمان و دیدار در صفوف نماز عید قربان است.

نماز عید سعید قربان، صبح روز دهم ذی‌الحجه با حضور مردم مؤمن و ولایت‌مدار در مصلی و مساجد اقامه شد.

دید و بازدیدهای عیدانه

صله ارحام یکی از مهم‌ترین توصیه‌های دینی است که همواره موردتوجه مردم قرار داشته و این سنت حسنه و پسندیده در ایام عید نیز از شوروشوق خاصی برخوردار بوده و در عید قربان نیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اعیاد مسلمانان از نمود بیشتری برخوردار است.

 غذای مخصوص روز عید

 درگذشته کوفته غذای ثابت خانواده‌های آذربایجانی در روز عید قربان بود؛ اما امروزه معمولاً در این روز مردم تمایل به پخت کباب با گوشت قربانی دارند،

چلوکباب، هنوز هم که هنوز هست برخی از خانواده‌ها پخت کوفته با گوشت قربانی را بر پخت کباب ترجیح می‌دهند.

بردن عیدی برای نوعروسان

در عید قربان، مانند سایر اعیاد که برای نوعروسان خانواده، تحفه‌ای به‌عنوان عیدی می‌برند، خانواده داماد، عیدی شامل گوشت، شیرینی، لباس و غیره را به همراه چند تن از زنان طایفه به‌عنوان عیدی به خانه نوعروس می‌برد.

برخی از خانواده‌ها هم که وضعیت مالی مناسبی داشته باشند، به‌جای خریداری مقداری گوشت، یک دام را خریداری کرده و به‌عنوان قربانی برای ذبح‌کردن به خانواده عروس هدیه کنند.

شب عید تازه درگذشتگان

یکی دو روز مانده به عید نیز مراسم شب عید اموات و رفتگان یا به زبان محلی، قره بایرام در نقاط مختلف شهر و روستاها برای گرامیداشت اموات اخیر درگذشته برگزار می‌شود.

از سوی دیگر در روز عید نیز برخی خانواده‌های شهدا بر سر مزار شهدا رفته و قبور شهدا را عطرافشانی و غبارروبی می‌کنند.

طنین عطر دل‌انگیز دعای عرفه

روز نهم ذی‌الحجه، روز عرفه و از روزهای سفارش شده است که در این روز انسان باید از فرصت مناجات استفاده کرده و با دعا و نیایش علاوه بر طلب عفو از خداوند متعال ارتباط خود را با معبود بیشتر کند.

در این روز نوای دعای عرفه از گوشه‌گوشه شهر به گوش می‌رسد که این موضوع نیز جلوه‌هایی زیبایی از عبودیت و بندگی را به نمایش می‌گذارد.

آداب‌ورسوم عید قربان در نزد مردم آذربایجان تنها به این موارد خلاصه نمی‌شود؛ بلکه مردمان این دیار، به اعمال و توصیه‌های دینی در مورد شب و روز عید قربان نیز توجه دارند که از آن جمله می‌توان به قرائت ادعیه و قرآن، غسل عید، عطر زدن و مسواک‌کردن نام برد.

انتهای پیام/