چرا نسل جدید با صدها دوست آنلاین همچنان احساس تنهایی و اضطراب دارد؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف‌رک» به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دانا مریم صادقی، روانشناس بالینی و مشاور خانواده، در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا، با اشاره به تأثیرات شبکه‌های اجتماعی بر کاهش کیفیت روابط انسانی اظهار کرد: شبکه‌های اجتماعی هرچند به ایجاد ارتباطات سریع و گسترده کمک کرده‌اند، اما کیفیت روابط انسانی به طور چشمگیری کاهش یافته است.

وی با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی به یکی از عناصر اصلی زندگی امروزی تبدیل شده‌اند، افزود: شبکه‌های اجتماعی، هرچند که امکانات فوق‌العاده‌ای برای ارتباط سریع و گسترده فراهم کرده‌اند، اما متأسفانه به طور قابل توجهی به کاهش کیفیت روابط انسانی منجر شده‌اند؛ ما دیگر شاهد آن عمق ارتباطاتی نیستیم که در گذشته با تعاملات حضوری وجود داشت.

ارتباطات آنلاین نمی‌تواند جایگزین کیفیت واقعی تعاملات حضوری شود

وی ادامه داد: یکی از دلایل اصلی این است که دسترسی به ارتباطات مجازی بسیار ساده شده است؛ به همین دلیل افراد کمتر تمایل دارند که برای ملاقات‌های حضوری و ارتباط چهره‌به‌چهره وقت بگذارند؛ این نوع ارتباطات آنلاین نمی‌تواند جایگزین کیفیت واقعی تعاملات حضوری شود. در ملاقات‌های رو در رو، افراد می‌توانند احساسات و عواطف خود را به شکل کامل‌تری بیان کنند و ارتباطات عمیق‌تری ایجاد کنند که در فضای مجازی کمتر رخ می‌دهد.

این روانشناس بالینی بیان کرد: افراد شاید روزانه با ده‌ها یا صدها نفر به صورت مجازی در تماس باشند، اما این ارتباطات عمدتاً سطحی هستند و باعث نمی‌شوند که فرد احساس نزدیکی یا همدلی واقعی کند. در نتیجه، بسیاری از افراد، علی‌رغم داشتن صدها دوست در شبکه‌های اجتماعی، احساس تنهایی و انزوا می‌کنند. این چیزی است که ما آن را توهم ارتباط می‌نامیم؛ یعنی افراد تصور می‌کنند که با دیگران در ارتباطند، اما این ارتباطات عمق لازم را ندارند.

وی با اشاره به اینکه این تنهایی و انزوا به ویژه در بین جوانان و نوجوانان بسیار مشهود است؛ خاطر نشان کرد: آن‌ها زمان زیادی را در شبکه‌های اجتماعی سپری می‌کنند و ارتباطات مجازی آن‌ها جایگزین روابط واقعی و عمیق شده است؛ این مسئله نه تنها به انزوای اجتماعی منجر می‌شود، بلکه باعث می‌شود که جوانان مهارت‌های ارتباطات حضوری و گفتگوی واقعی را به درستی یاد نگیرند.

صادقی با بیان اینکه یکی دیگر از معضلات بزرگ شبکه‌های اجتماعی مقایسه اجتماعی است، تصریح کرد: در این پلتفرم‌ها، افراد معمولاً بهترین و موفق‌ترین لحظات زندگی خود را به اشتراک می‌گذارند؛ این باعث می‌شود که مخاطبان به مقایسه ناعادلانه بین زندگی واقعی خود و زندگی ایده‌آل دیگران بپردازند. این مقایسه‌ها می‌توانند به کاهش عزت‌نفس، اضطراب و حتی افسردگی منجر شوند. در حقیقت، افراد نمی‌بینند که پشت صحنه زندگی دیگران چه چالش‌ها و مشکلاتی وجود دارد، و فقط جنبه‌های مثبت به نمایش گذاشته می‌شود.

کاهش مهارت‌های ارتباطی با استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی

وی در ادامه عنوان کرد: استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی به تدریج می‌تواند منجر به کاهش مهارت‌های ارتباطی شود؛ جوانانی که بیشتر وقت خود را در این فضاها سپری می‌کنند، در برقراری ارتباطات حضوری و چهره‌به‌چهره دچار مشکل می‌شوند؛ این به دلیل کمبود فرصت‌های واقعی برای تمرین مهارت‌های گفتاری، شنیداری و حتی غیرکلامی است؛ همچنین، آن‌ها مهارت‌های درک همدلی را که در ارتباطات واقعی بسیار مهم است، به درستی یاد نمی‌گیرند.

این مشاور خانواده با بیان اینکه باید تعادلی میان استفاده از شبکه‌های اجتماعی و تعاملات حضوری ایجاد شود، گفت: استفاده مداوم از این پلتفرم‌ها بدون در نظر گرفتن تأثیرات آن بر روابط انسانی، بسیار خطرناک است؛ افراد باید زمانی را به ارتباطات واقعی با دوستان و خانواده خود اختصاص دهند؛ به همین ترتیب، آموزش مهارت‌های ارتباطی، خصوصاً در جوانان و نوجوانان، بسیار حیاتی است و والدین و معلمان می‌توانند در این زمینه نقش مهمی ایفا کنند.

صادقی در پایان با بیان اینکه استفاده از شبکه‌های اجتماعی باید محدود و مدیریت شده باشد، گفت: این به معنای قطع استفاده کامل از آن‌ها نیست، بلکه باید بدانیم که چگونه به شکل متعادل و سالم از این ابزارها استفاده کنیم؛ علاوه بر این، ایجاد آگاهی درباره تأثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی بر سلامت روانی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

انتهای خبر/