اضافه وزن و کم‌تحرکی چالش‌های سلامت عمومی
به گزارش پایگاه تحلیلی خبری «حرف‌رک» چاقی به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های بهداشت عمومی در جهان تبدیل شده است. این وضعیت، نه تنها بر سلامت فردی تاثیر می‌گذارد، فشار زیادی نیز بر سیستم‌های بهداشتی و اقتصادی کشورهای مختلف وارد می‌کند. چاقی معمولاً به‌عنوان تجمع بیش از حد چربی در بدن تعریف می‌شود و به علت عوامل مختلفی از جمله تغذیه نامناسب، کم‌تحرکی، و ژنتیک ایجاد می‌شود.
چاقی معمولاً به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و رفتاری به‌وجود مصرف بیش از حد غذاهای پرکالری، چرب و شیرین و کاهش مصرف مواد غذایی با ارزش غذایی بالا مانند میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند به افزایش وزن منجر شود. زندگی نشسته و عدم فعالیت بدنی منظم نقش مهمی در بروز چاقی دارد و فناوری‌های مدرن مانند تلویزیون و رایانه باعث کاهش فعالیت‌های جسمی شده‌اند.
برخی از افراد به طور ژنتیکی مستعد اضافه‌وزن و چاقی هستند. ژن‌ها می‌توانند بر روی متابولیسم، ذخیره چربی و اشتها تاثیر بگذارند. دسترسی به غذاهای پرکالری و تبلیغات مواد غذایی، به ویژه در جوامع کم‌درآمد، می‌تواند به شیوع چاقی کمک کند. باتوجه‌به شدت اثرات منفی اضافه‌وزن بر سلامت، جامعه علمی و سازمان‌های بهداشت جهانی سعی دارند که با اقدامات پیشگیرانه از این بحران جلوگیری کنند.
مشکلات چاقی
مشکل چاقی در حال تبدیل‌شدن به یک معضل جهانی است که تأثیرات آن بر سلامت فردی و جامعه قابل توجه است این مسئله نه‌تنها برای بزرگسالان، بلکه برای کودکان و نوجوانان نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است با توجه به رشد چاقی در جوامع مختلف، این مسئله به یک چالش عمده در حوزه سلامت عمومی تبدیل شده است.
آمارها نشان می‌دهند که نصف جمعیت ایران دارای اضافه وزن هستند و ۲۰ درصد از آنها با مشکل چاقی مواجه هستند عوامل مختلفی همچون نبود فعالیت بدنی مناسب، تغذیه نامناسب، استفاده از غذاهای پرکالری و فقدان آگاهی لازم در خصوص سبک زندگی سالم ممکن است به افزایش شایعه چاقی در جامعه ایران کمک کنند.
عوارض اضافه وزن
اضافه وزن، به‌خودی خود عامل کم‌تحرکی فرد نیز می‌شود و این دو عامل به طور تناسب با یکدیگر اثرات منفی بسیاری را بر سلامت بدن افراد دارند افزایش وزن معمولاً منجر به مشکلات حرکتی و عضلانی مانند آرتروز، دردهای زانو و کمر که ممکن است باعث محدودشدن حرکت و فعالیت‌های روزمره شود علاوه بر چاقی ممکن است منجر به مشکلات گوارشی نظیر سوء جذب مواد غذایی، اختلالات در سطح قندهای خون و در نتیجه بسامد بالای بعضی از بیماری‌ها همچون دستگاه گوارش شود.
علت چاقی چیست
مصرف نامتعارف و بدون کنترل کالری در درازمدت می‌تواند منجر به افزایش وزن، چاقی، بیماری‌های قلبی_ عروقی، دیابت نوع دو، فشارخون بالا، اختلالات گوارشی، افسردگی و اضطراب شود. همچنین ممکن است باعث کاهش اعتمادبه‌نفس و تأثیرات منفی بر روابط اجتماعی شود.
چاقی به علل ژنتیکی هم برمی‌گردد عوامل ژنتیکی ممکن است شامل وجود ژن‌های مورد ارث برای افزایش توده چربی، کنترل نشده توده بدن، سطح هورمون‌ها و سلول‌های عصبی مرتبط با اشتها و سوخت‌وساز بدن باشد این عوامل ممکن است باعث کاهش نرخ متابولیسم شود.
افزایش جذب مواد غذایی، یا تغییرات در رفتار خوردن یکی از این عوامل همگام با عوامل غیرژنتیکی نظیر نحوه تغذیه، فعالیت بدنی و شرایط زندگی مختلف مؤثر در افزایش خطر چاق شدن هستند.
سبک زندگی ناسالم یکی از علل‌های چاقی است عواملی مانند مصرف بیش از حد غذاهای پرچرب و پرقند، کم‌تحرکی، استفاده از مواد مخدر یا الکل، نداشتن خواب کافی و استرس مداوم است این عوامل می‌توانند منجر به افزایش وزن، چاقی و سایر بیماری‌های مزمن شود.
کالری موردنیاز بدن در یک روز چقدر است
یک فرد بالغ و سالم بالای ۱۸ سال روزانه به حدود ۲۴۰۰ کیلوکالری انرژی نیاز دارد تا بتواند فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهد علاوه بر این، ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز باید به مقدار کافی در رژیم غذایی این فرد حضور داشته باشند تا بتوانند نقش مهم خود در حفظ سلامتی و عملکرد بهینه بدن ایفا کند این شامل ویتامین‌های A، C، D، E، K و گروه B و C، همچنین مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، منگنز، پتاسیم و منیزیم است. به همین دلیل تغذیه مناسب با تنوع غذایی و مصرف مقادیر مناسب از هر گروه غذایی (گروه B و C) ضروری است.
کم‌خوابی یکی دیگر از علل‌های چاقی است
عوامل بسیاری می‌توانند به افزایش وزن و چاقی کمک کنند، اما یکی از مهم‌ترین آنها عدم خواب کافی و باکیفیت است عادت به دیر خوابیدن ممکن است باعث شود که قبل از خواب چیزی بخورید خوردن وعده‌غذایی قبل از خواب ممکن است منجر به اضافه وزن شود، زیرا در این زمان بدن شما فعال نیست و کالری‌های دریافت شده تبدیل به چربی می‌شوند.
علاوه بر این، عدم خواب کافی ممکن است باعث تغییرات در هورمون‌های بدن شود که منجر به افزایش اشتها و تغذیه نامطلوب شود هورمون‌های مرتبط با استرس نظیر کورتیزول نیز در صورت عدم خواب کافی افزایش پیدا می‌کنند که ممکن است باعث تحرک کمتر و ذخیره بیشتر چربی در بدن شود.
کم‌کاری تیروئید یکی دیگر از علل چاقی
ناصرخسرو اناهید در گفتگو با گروه اجتماعی و فرهنگی «حرف‌رک» بیان کرد:کم‌کاری تیروئید یک بیماری است که در آن هورمون‌ها به مقدار کافی تولید نمی‌شوند این وضعیت موجب کاهش نرخ متابولیسم بدن می‌شود که باعث افزایش وزن و چاقی می‌شود افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید ممکن است دچار خستگی، سردرد، افسردگی و کاهش فعالیت فیزیکی شوند.
وی تصریح کرد: چاقی در افراد با کم‌کاری تیروئید به دلایل ژنتیک، سطح فعالیت بدنی پائین و عادات غذایی ناسالم نیز بستگی دارد. در صورت شکایات چاقی یا علائم کم‌کاری تیروئید، تشخیص صحیح و درمان مناسب با پزشکان متخصص ضروری است.
متخصص تغذیه در رابطه با کم‌کاری تیروئید اظهار کرد: برای تشخص کم‌کاری تیروئید، آزمایشات خون برای اندازه‌گیری سطوح هورمون‌های تیروئید صورت می‌گیرد. در صورت تأکید بر تشخص کم‌کاری تیروئید درمان با داروهای جبرانی هورمونی (لووتیرکس) شروع خواهد شده است.
عدم تحرک باعث اضافه وزنم شده است
لیلا پاکزاد یکی از شهروندان مهاباد در گفتگو با گروه اجتماعی و فرهنگی «حرف‌رک» بیان کرد: چندین سال است که رژیم غذایی می‌گیرم ولی تا دو ماه می‌توانم این رژیم را نگهدارم کار خاصی هم ندارم خانه دارم عدم تحرک باعث شده اضافه وزن داشته باشم.
وی افزود: هنگامی که تحت استرس قرار می‌گیرم، به پرخوری روی می‌آورم و نمی‌توانم خودم را کنترل کنم یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های من این است که عاشق شیرینی هستم و با خوردن آنها مقدار زیادی کالری مصرف می‌کنم.
محمد احمدی زر یکی از بازاریان میوه مهاباد در گفتگو با گروه اجتماعی و فرهنگی حرف رک اظهار کرد: بنده ۴۵ سال سن دارم نزدیک به ۱۳۰ کیلو وزن دارم چندین بار با مشاور تغذیه و پزشک متخصص مشورت کردم رفتم رژیم گرفتم هزاران کار انجام دادم ولی نتوانستم به وزن ایده‌آل خودم برسم چند سال پیش ۱۰ کیلوگرم کم کردم ولی باری دیگر وزنم افزایش یافت و الان ناامید هستم.
مهران بابکری یکی از کارمندان بانک ملت در گفتگو با گروه اجتماعی و فرهنگی حرف رک بیان کرد: مشکل چاقی در بسیاری از افراد به دلیل نبود فعالیت و تحرک کافی در طول روز و نشستن طولانی مدت پشت میز در محل کار به وجود می‌آید.
وی افزود: عدم تحرک منجر به کاهش سوخت و ساز بدن، افزایش وزن، خستگی زودرس، کاهش انگیزه برای فعالیت‌های بدنی پس از ساعات کاری و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی_عروقی و دیابت می‌شود.
گفتنی است برای پیشگیری از چاق شدن و حفظ سلامت، توصیه می‌شود که در طول روز به صورت منظم استراحت‌های کوتاه فعال داشته باشید، از پادکست‌ها یا موسيقى در حین کار استفاده کنید تا حال شما روحانى شود، در هنگام ناهار چند دقيقه كوچك قدم برويد يا تمرينات كوچك كاري روی كاغذ انجام داد همچنین تلاش کنید برای فعاليت های ورزشي منظم زمان بگذارید تا علاوه بر حفظ سلامت جسمانی، روحی نيز شاداب باقى بماند.
انتهای خبر/ و
