زنگ خطر جدی افزایش خودکشی در پیرانشهر
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک»؛ در سالهای اخیر، افزایش نگرانکننده آمار خودکشی در میان جوانان شهرستان پیرانشهر به یک بحران اجتماعی تبدیل شده است که آثار آن نهتنها در خانوادهها، بلکه در تمامی ساختارهای اجتماعی و اقتصادی این منطقه نمایان شده است. این پدیده تأثیرات منفی زیادی بر روی خانوادهها و جامعه گذاشته و چالشهای جدی برای مسئولان و نهادهای اجرایی بهوجود آورده است.
در سالهای اخیر، پیرانشهر شاهد افزایش بیسابقهای در نرخ خودکشیها بوده است که اکثراً جوانان را هدف قرار داده است این معضل نهتنها مشکلات فردی و روانی برای افراد به همراه دارد، بلکه جامعه را در برابر یک تهدید جدی اجتماعی قرار داده است. جامعهای که جوانان آن با احساس یأس و ناامیدی در برابر مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دستوپنجه نرم میکنند، به وضوح نشانههایی از بحرانهای اجتماعی را بهویژه در حوزه سلامت روان از خود بروز میدهد.
در این شرایط بحرانی، تلاشهای مسئولان برای مقابله با این پدیده و کاهش آمار خودکشیها در شهرستان پیرانشهر به شدت افزایش یافته است. مقامات محلی و نهادهای مختلف اجتماعی در کنار هم تلاش دارند تا با شناسایی علل و عوامل مؤثر در بروز این پدیده، اقداماتی مؤثر برای پیشگیری از آن انجام دهند. از اینرو، در این گزارش، به بررسی عواملی پرداختهایم که منجر به بروز چنین بحرانهایی در میان جوانان شهرستان پیرانشهر شده است.
یکی از نخستین و مهمترین گامها در این مسیر، بررسی علل و دلایل افزایش خودکشی در شهرستان است آکو احمدی، رئیس اورژانس اجتماعی پیرانشهر، در این راستا به بررسی تأثیرات مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر روی سلامت روانی جوانان پرداخته است. وی بر این باور است که بحرانهای اقتصادی از جمله بیکاری، فقر و نبود فرصتهای شغلی بهویژه در مناطق روستایی، شرایطی را بهوجود آورده است که جوانان احساس بیهدفی و ناامیدی میکنند و این موضوع میتواند آنها را به سمت اقدام به خودکشی سوق دهد. در کنار این مسائل، عوامل روانی و اجتماعی نیز بهشدت در روند افزایش خودکشی در میان جوانان تأثیرگذار بوده است. فشارهای روانی ناشی از مشکلات خانوادگی، خشونتهای خانگی و نبود حمایتهای عاطفی از سوی خانوادهها، از دیگر عواملی هستند که در این زمینه نقش ایفا میکنند.
در کنار مشکلات اقتصادی و اجتماعی، تغییرات فرهنگی و فشارهای سنتی نیز در بروز این بحران تأثیرگذار هستند. در جامعهای که هنوز در آن دیدگاههای سنتی و قضاوتهای منفی در خصوص مشکلات روانی وجود دارد، افراد بهویژه جوانان بهدلیل ترس از انگ اجتماعی و طرد شدن از سوی جامعه، ممکن است از بیان مشکلات و احساسات درونی خود خودداری کنند. این رفتار موجب میشود که بسیاری از جوانان، بهویژه در مناطق کوچکتر، از مراجعه به مراکز مشاوره و درمانهای روانشناختی خودداری کرده و بهدنبال راهحلهای خشونتآمیز همچون خودکشی میروند.
با این حال، این بحران تنها به عواملی چون فشارهای اقتصادی و فرهنگی محدود نمیشود. برخی از متخصصان معتقدند که عوامل روانشناختی نیز نقشی اساسی در بروز این معضل دارند. کوروش راوندی، روانشناس برجسته شهرستان پیرانشهر، بر این باور است که اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب میتوانند بهشدت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده و فرد را به نقطهای برسانند که هیچ راهی جز خودکشی برای رهایی از درد و رنج نبیند.
در این راستا، مسئولان محلی و نهادهای مربوطه بهطور جدی در تلاش هستند تا با شناسایی دقیقتر دلایل بروز این بحران و همکاری با متخصصان روانشناسی، طرحهای پیشگیرانه و حمایتی را برای مقابله با آن به اجرا بگذارند. این گزارش، بهطور مفصل به بررسی این دلایل و عوامل پرداخته و پیشنهادهایی برای مقابله با این معضل ارائه خواهد داد.
دلایل اقتصادی و روانی دلیلی برای خودکشی جوانان
آکو احمدی، رئیس اورژانس اجتماعی پیرانشهر، با تأکید بر افزایش چشمگیر آمار خودکشی در سال ۱۴۰۳، عوامل مختلفی را در این افزایش دخیل دانست.
وی مشکلات اقتصادی، بیکاری و فشارهای خانوادگی را از جمله عوامل اصلی این بحران ذکر کرد.
احمدی همچنین اشاره کرد که در حالی که مردان بیشتر به دلیل فشارهای اقتصادی و مسئولیتهای خانوادگی به خودکشی دست میزنند، زنان عمدتاً تحت تأثیر خشونت خانگی، مشکلات عاطفی و خانوادگی قرار دارند. این تفاوتها نشان میدهد که باید برای هر گروه رویکردهای متفاوتی در نظر گرفته شود.
احمدی همچنین بر نقش مهم وضعیت اجتماعی و فرهنگی پیرانشهر در افزایش نرخ خودکشی تأکید کرد و گفت: فقر گسترده، کاهش فرصتهای شغلی و عدم حمایتهای کافی از جوانان از جمله مشکلاتی است که موجب احساس بیهدفی و ناامیدی در آنان میشود.
وی افزود: جوانان به دلیل نبود امکانات آموزشی و شغلی احساس میکنند که آیندهای برایشان وجود ندارد.» همچنین، مشکلات روانی همچون اضطراب و افسردگی نیز به این بحران دامن میزنند.
رئیس اورژانس اجتماعی در ادامه به اقدامات انجامشده در راستای پیشگیری از خودکشی اشاره کرد و گفت: برگزاری کارگاههای آموزشی برای خانوادهها و جوانان و استفاده از رسانههای محلی برای افزایش آگاهی عمومی از جمله این اقدامات است.
با این حال، وی معتقد است که برای کاهش آمار خودکشی نیاز به همکاری گستردهتری میان نهادهای مختلف و گسترش این برنامهها احساس میشود.
نقش مهم حمایتهای اجتماعی و خانوادگی
خضر کاک درویشی، فرماندار پیرانشهر، نیز در این خصوص نظراتی متفاوت اما مکمل داشت، وی به مشکلات فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: باعث افزایش آمار خودکشی در شهرستان میشود.
وی تصریح کرد: اختلافات خانوادگی، خشونت خانگی و فشارهای اجتماعی باعث تشدید مشکلات جوانان میشود و عدم حمایت عاطفی از سوی خانوادهها و جامعه نیز آنان را در معرض آسیبهای جدی قرار میدهد و در کنار این، کاک درویشی به کمبود مراکز تفریحی و فرهنگی در شهرستان اشاره کرد که فرصتهای تخلیه انرژی را از جوانان گرفته و آنان را به افسردگی سوق میدهد.
درمان روانی راهکاری برای پیشگیری از خودکشی
کوروش راوندی، روانشناس برجسته پیرانشهری، نیز به بررسی عوامل روانشناختی مؤثر بر خودکشی پرداخت و بر اهمیت اختلالات روانی، بهویژه افسردگی، در بروز این معضل تأکید کرد و افزود: جوانان بسیاری به دلیل انگ اجتماعی و فشارهای فرهنگی، از مراجعه به روانشناس و دریافت کمکهای حرفهای خودداری میکنند.» به گفته وی، در چنین جوامعی، مشکلات روانی بهعنوان ضعف شخصیتی تلقی شده و این نگرش منفی تنها موجب تشدید بحران میشود.
آموزش مهارتهای زندگی؛ کلید پیشگیری از بحرانها
راوندی همچنین بر اهمیت آموزش مهارتهای زندگی به جوانان تأکید کرد و افزود: مهارتهایی مانند مدیریت استرس، حل مسئله و ارتباط مؤثر ابزارهایی هستند که میتوانند به جوانان در مواجهه با چالشهای زندگی کمک کنند.
وی بیان کرد: در نظام آموزشی کشور، این مهارتها کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند و باید از سنین پایینتر در مدارس و دانشگاهها به آموزش این مهارتها پرداخته شود.
راهکارهای مقابله با بحران
راوندی در ادامه به برخی از راهکارهای پیشگیری از خودکشی اشاره کرد. از جمله این راهکارها میتوان به افزایش فرصتهای شغلی، آموزش مهارتهای زندگی، تقویت امکانات رفاهی و تفریحی، حمایت عاطفی خانوادگی و ایجاد خطوط مشاوره تلفنی اشاره کرد. او همچنین تأکید کرد که باید در جامعه نگرشها نسبت به مسائل روانی تغییر کند و انگ اجتماعی موجود نسبت به کسانی که در معرض بحرانهای روانی هستند، کاهش یابد.
کلام آخر؛
بحران خودکشی در پیرانشهر یک پدیده پیچیده است که به عوامل اقتصادی، اجتماعی و روانی مرتبط است. برای مقابله با این بحران، نیازمند همکاری نزدیک میان مسئولان، نهادهای مدنی و جامعه هستیم. افزایش آگاهی، آموزش مهارتهای زندگی و ارائه حمایتهای عاطفی و شغلی از جمله اقداماتی است که میتواند به کاهش این معضل کمک کند. تغییر نگرش اجتماعی نسبت به مسائل روانی و کاهش انگ اجتماعی نیز از ضروریات این مسیر است.
در پایان، برای مقابله با این بحران، مسئولان، خانوادهها و جامعه باید دست به دست هم دهند و با حمایتهای همهجانبه، شرایط بهتری را برای جوانان فراهم کنند. تنها در این صورت است که میتوان امیدوار بود که این بحران در پیرانشهر و دیگر مناطق مشابه کاهش یابد و سلامت روانی نسل جوان تقویت شود.
گزارش علی محمدی اصل
انتهای خبر/