ملا حسنی؛ امام جمعه‌ای در قامت یک فرمانده
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک» به نقل از درناسسی دوم بهمن ۵۷، روزی که مردم ارومیه با شجاعت و ایثارگری خود، اولین قیام مسلحانه علیه رژیم ستمگر پهلوی را آغاز کردند. این حرکت انقلابی که تحت رهبری «حاج شیخ غلامرضا حسنی» امام‌جمعه فقید و مبارز نستوه این شهر صورت گرفت، نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران و انقلاب اسلامی به شمار می‌رود. ارومیه نخستین شهر کشور بود که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، جرقه مبارزه و دفاع مسلحانه را در برابر طاغوت زده و برگ زرینی از تاریخ انقلاب به یادگار گذاشت.
در آن روز، مسجد اعظم ارومیه که کانون تجمع و تحرک انقلابیون بود، مورد حمله و تخریب نیروهای نظامی شاه قرار گرفت. این مسجد که از نمادهای مذهبی و فرهنگی این شهر بود، به توپ بسته شد و گنبد آن سوراخ شد. تعدادی از مبارزان انقلابی در این مسجد به شهادت رسیدند، اما قیام مسلحانه مردم از همین مسجد شروع شد و سربازان طاغوت توسط مبارزان انقلابی به رگبار بسته شدند. مردم ارومیه، اعم از ترک و کرد، با اتحاد و همدلی خود، دست‌به‌دست هم دادند و در قیام مسلحانه، مرحوم حسنی را یاری کردند.
مردم آذربایجان غربی، نقشی اساسی و تأثیرگذار در انقلاب اسلامی داشته‌اند آنان در دوره‌ای که داشتن یک اسلحه جسارت می‌خواست، باشهامت و ایمان خود، ابهت رژیم طاغوت را در زیر تلی از خاک مدفون کردند. نقش پررنگ فرماندهی و اثرگذار «شیخ غلامرضا حسنی» که از نوجوانی تا آخرین روزهای عمر خویش با کشاورزی امرارمعاش می‌کرد، بر هیچ‌کس پوشیده نیست. او در مبارزه با نظام شاهنشاهی، چنان با قاطعیت و شجاعت سخن می‌گفت که رژیم پهلوی برای کنترل و مدیریت او عاجز مانده بود. او یک روز، در بالای منبر، به طور غافلگیرانه یک کلاشینکف از زیر عبای خود درمی‌آورد و می‌گوید: «مردم، این یک تفنگ است نوک مگسک قلب شاه» این جمله، جمله‌ای بود که مردم ارومیه را به‌سرعت مسلح کرد و آنها را برای قیام آماده کرد.
دوم بهمن ۵۷، روزی بود که مردم انقلابی آذربایجان غربی با خروش بی‌نظیر خود، این روز را در تاریخ ثبت کردند. این روز، روزی بود که مردم ارومیه با خلق حماسه‌ای به‌یادماندنی، نقش مهمی در به ثمر رساندن انقلاب اسلامی داشتند. این روز، روزی بود که مردم ارومیه با سازماندهی نیروهای انقلابی، مسجد و اطراف آن را سنگربندی کردند و با شن، ماسه، گونی و آجر، مانع از حرکت و پیشروی تانک‌ها به‌سوی مسجد شدند. در این روز مردم ارومیه با تیراندازی به سمت نیروهای مسلح شاه، 6 تانک را زمین‌گیر کردند و دو شهید از نیروهای انقلابی را تشییع کردند. این روز، روزی بود که مردم ارومیه با نماد جنگ مسلحانه انقلاب، پیروزی اولین برخورد مسلحانه با عوامل رژیم طاغوت را جشن گرفتند.
دوم بهمن ۵۷، روزی بود که مردم ارومیه با نقش‌آفرینی در تاریخ معاصر ایران، نقطه عطفی در سرنگونی طاغوت ایجاد کردند و مردم ارومیه با تجلیل از مقام شامخ فرمانده این مبارزه، حاج شیخ غلامرضا حسنی، برگ زرینی از تاریخ انقلاب به یادگار گذاشتند.
دوم بهمن سند بزرگ ظلم‌ستیزی مردم آذربایجان غربی است
نصرالله اسداللهی از فرماندهان جنگ مسلحانه مردم ارومیه علیه طاغوت نیز دوم بهمن ۱۳۵۷ را نماد ولایت‌مداری مردم ارومیه خواند و اظهار کرد: مردم ارومیه در این تاریخ به تبعیت از امام راحل و به فرماندهی و هدایت حاج شیخ غلامرضا حسنی و سایر علمای بزرگوار علیه رژیم طاغوت دست به جنگ مسلحانه زدند و بسیاری از نیروهای طاغوت را نابود کردند.
وی با اشاره به اینکه این روز باید برای همیشه در دل تاریخ انقلاب اسلامی جاودانه بماند، ادامه داد: این روز سند بزرگ ظلم‌ستیزی مردم آذربایجان غربی است و انقلاب اسلامی یک انقلاب الهی است کهه هرگز گزندی به آن نخواهد رسید.
اسداللهی ادامه داد: جنگ مسلحانه ارومیه و سلاح به دست‌گرفتن مردم در این دوران باعث شد تا مردم در جنگ تحمیلی نیز با آمادگی به میدان بیایند و نقش‌آفرینی کنند، در حقیقت جنگ مسلحانه ارومیه بستری شد برای آموزش مردم برای روزی که دشمن به سرزمینمان تجاوز کرد.
این مبارز انقلابی در خصوص قیام مسلحانه مردم ارومیه در تاریخ دوم بهمن ۵۷ علیه طاغوت اذعان کرد: رخداد دوم بهمن سال ۵۷ از قبل پیش‌بینی‌شده بود و حاج شیخ غلامرضا حسنی و حمید فاسونیه چی یکی از نقطه‌های اثرگذار و مهم در این جنگ مسلحانه با رژیم طاغوتی بودند.
وی ادامه می‌دهد: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تشکل‌هایی و گروه‌های در استان تشکیل شدند و این گروه‌ها مسلح شدند و در مقابل این گروه‌های مذهبی و انقلابی گروهای مخالفی مانند مجاهدین خلق بودند که مخالف این گروه‌های انقلابی بودند و لازم بود گروه‌های مذهبی فکری به حال خود کنند.
این مبارز انقلابی یادآور شد: حاج غلامرضا حسنی معتقد بود با ضعیف‌شدن دولت در تهران ممکن است مردم استان دچار مشکل شوند و نوامیس مردم به دست منافقین بیفتد؛ بنابراین لازم بود نیروهای انقلابی قدرت خود را تقویت کنند و صحنه مبارزه را ترک نکنند و با این هدف به رهبری فرماندهی مجاهد نستوه حاج غلامرضا حسنی اقدام به مسلح‌کردن گروه‌ها کردیم و گوش‌به‌فرمان دستورات امام خمینی (ره) در عراق بودیم.
اسداللهی بیان کرد: دفاع مشروع بر همه واجب است و دو ماه قبل از بهمن‌ماه در آذرماه رژیم طاغوت در قزوین اقدام به مبارزه مسلحانه و حمله به تظاهرکنندگان کرده بود و مردم را به خاک خون کشیدند و روزهای بزرگی چون خرداد ۱۳۴۲، ۱۹ دی قم، ۲۹ بهمن تبریز، ۱۷ شهریور تهران و ۱۳ آبان و سایر ایام ثبت شده در تاریخ است که هرگز از ذهن‌ها پاک نمی‌شود و در این راستا دوم بهمن ۱۳۵۷ ارومیه نیز در زمره این روزهای تاریخی قرار دارد و برگ زرینی را به دفتر تاریخ انقلاب اضافه کرده است.
وی در ادامه خاطرات خود از حادثه دوم بهمن ۵۷ گفت: مطلع شدیم با سخنرانی یکی از مقامات ارتشی رژیم شاهنشاهی نظامیان را علیه مردم تحریک کرده است و در تاریخ ۳۰ دی‌ماه تعدادی تانک از پادگان قوشچی به پادگان ارومیه انتقال‌داده‌شده است.
این مبارز انقلابی اضافه کرد: این خبر را به گوش حاج‌حسنی رساندم و ایشان اطلاع دادند برای تصمیم‌گیری در مسجد دور هم جمع خواهیم شد و در این جلسه حاج‌حسنی دستور دادند صبح روز دوم بهمن‌ماه نیروها و مبارزان انقلابی روبروی مسجد اعظم جمع شوند.
اسداللهی گفت: صبح روز دوم بهمن به دستور ایشان نیروها را به سمت مسجد انتقال دادم و قبل از طلوع آفتاب در حدود ۲۰۰ نفر از مردم در خیابان‌ها تجمع کرده بودند با اینکه می‌دانستند روز سختی در پیشرو دارند و احتمال خطر وجود دارد، رفته‌رفته با طلوع آفتاب به اجتماع مردم افزوده شد و در مقابل افراد انقلابی ۵۰۰ نفر از افراد رژیم شاهی نیز تجمع کرده و شعار «زنده‌باد شاه» را سر می‌دادند.
وی ادامه داد: در این روز حاج‌حسنی و نیروهای با وفایش در پشت‌بام مسجد اعظم سنگر گرفتند و در حدود ساعت ۹ به ما خبر رسید که تانک‌های ارتشی از سمت خیابان ایالت به سمت مسجد اعظم در حال حرکت است.
این مبارز انقلابی ادامه می‌دهد: در حدود ۹ تانک به سمت خیابان امام کنونی و پهلوی سابق در حال حرکت بود و برای افزایش وحشت و ترس مردم به پشت‌بام‌ها تیراندازی می‌کردند و اولین تانک که به سمت خیابان عسگرآباد رسید همان پل‌زیرگذر کنونی گنبد مسجد اعظم را نشانه‌گیری و تیراندازی کرد و با اصابت گلوله به گنبد قسمتی از گنبد مسجد آسیب دید و بلافاصله از بام بانک ایرانشهر سه‌راهی به سمت تانک تیراندازی شد و باعث شد شنی تانک صدمه ببیند و با آسیب‌دیدن تانک و سربازانی که در تانک بودن این تانک محل را ترک کرد.
اسداللهی بیان می‌کند: با دیدن این صحنه دو نفر از سربازان نظام شاهنشاهی اسلحه‌های خود را به مردم دادند و لباس نظامی خود را از تن درآورده و با لباس‌شخصی همراه مردم شدند و مابقی تانک دور زدند و عقب‌نشینی کردند و این درگیری تا ساعت 12 و یک ظهر ادامه داشت و مردم با شکستن شاخه‌های درختان خیابان امام کنونی مسیر را بر نیروهای طاغوتی بستند و تا زمان پیروزی انقلاب این مسیر برای نیروهای طاغوتی قابل‌عبور نبود.
دوم بهمن نشانه شجاعت مردم ارومیه است
حجت‌الاسلام محمد فخری مبارز انقلابی نیز دوم بهمن ۱۳۵۷ را نشانه مردانگی و شجاعت مردم ارومیه خواند و گفت: این روز یادآور نقش‌آفرینی مردانی است که در برابر سربازان طاغوت سینه سپر کردند و زمانی جنگ مسلحانه در ارومیه روی داد که خفقان بر کشور حاکم بود و کسی جرئت اسلحه به دست‌گرفتن نداشت.
وی با تأکید بر اینکه گلوله‌باران نظامیان، طاغوت رژیم ستم‌شاهی را از خواب چندین ساله بیدار کرد، ادامه داد: در این روز مردم مبارز ارومیه سلاح به دست گرفتند و ابهت پوشالی طاغوت را شکستند.
حجت‌الاسلام محمد فخری با اشاره به حماسه دوم بهمن ۱۳۵۷ می‌گوید: سال ۵۷ سالی است که انقلاب اسلامی با رهبریت امام خمینی (ره) در کشور اسلامی ایران هر روز با وقایعی روبرو می‌شد و تمام استان‌های کشور به‌خصوص آذربایجان غربی با رهبریت امام خمینی و نمایندگی امام روحانیت عالی‌قدر حاج شیخ غلامرضا حسنی که پیشتاز انقلاب اسلامی در ارومیه بودند مسائل انقلاب پیگیری می‌شد.
وی در ادامه خاطراتش گفت: باتوجه‌به شرایط سخت آن دوران و فشار طاغوت بر مردم در آذرماه سال ۵۷ در مسجد اعظم ارومیه جلساتی برگزار می‌شد که مجاهد نستوه غلامرضا حسنی پیشنهادی در این مسجد مطرح و اعلام کردند استان ما از سایر استان‌ها متفاوت است و از جمله استان‌های مرزی به شما می‌رود و ممکن است افراد شرور از این موقعیت سو استفاده کرده و به مردم استان آسیب برسانند.
این مبارزه انقلابی ادامه داد: بنابراین ایشان از مردم درخواست کردند که آگاه و هوشیار باشند و مردم را به تهیه اسلحه تشویق کردند.
وی تصریح کرد: شیخ غلامرضا حسنی اعلام کردند تهیه اسلحه برای دفاع از ناموس و خانواده و استان و مبارزه با رژیم طاغوت لازم است و امکان جنگ مسلحانه با رژیم طاغوت وجود دارد.
حسنی نماد شجاعت، آزادی و انقلابی‌گری آذربایجان است
وحید جلال‌زاده رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی مردم ارومیه در دوم بهمن با تبعیت از علمای دین نظیر مرحوم حاج‌آقا حسنی برای اولین‌بار در کشور دست به قیام مسلحانه علیه رژیم ستم‌شاهی زدند و این حماسه مدیون تبعیت مردم از روحانیتی چون مرحوم حاج‌آقا حسنی و آیت‌الله قره‌باغی و… بود و نباید علما و بزرگان استان که در پیروزی انقلاب نقش اساسی داشتند به فراموشی سپرده شود.
وی گفت: مرحوم حسنی نماد شجاعت، آزادی و انقلابی‌گری آذربایجان است، البته در آذربایجان علمای بزرگی زیسته‌اند و از آنها نامی فاخر به یاد مانده؛ اما هیچ‌کدام همچون مرحوم حاج‌آقا حسنی با اسلحه در برابر دشمن و ضد انقلاب‌ها نایستاده‌اند، وی از روز اول برای مبارزه با شاه کمر همت بست و علی‌رغم این که به‌خاطر منابر طوفانی علیه رژیم ستم‌شاهی ممنوع المنبر شده بود، اما دست از انقلاب و اما برنداشت و به مبارزه خود تا آخرین روز ادامه داد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: مقاومت مرحوم حسنی و همراهان وی موجب عقب‌نشینی ارتش رژیم شاهنشاهی از حمله به مسجد اعظم شد، در واقع انقلاب اسلامی قبل از دیگر شهرهای کشور، در ارومیه به پیروزی رسید و مردم ارومیه در ٢ بهمن جشن پیروزی را برگزار کردند.
وی افزود: مرحوم حسنی بعد از انقلاب نیز در مقابله با قائله‌های مختلف نقش اساسی ایفا کرد و در ارومیه در مقابله با ضدانقلاب‌ها، در نقده و… در خارج‌کردن احزاب ضدانقلاب نقش اساسی داشت و وقتی نقده به محاصره ضد انقلاب‌ها در آمد مرحوم حسنی شخصاً به این شهر رفت و وقتی تروریست‌ها شنیدند حاج‌آقا حسنی آمده از ترسشان پا به فرار گذاشتند و لذا دشمنان از نام حسنی هم واهمه داشتند.
جلال زاده گفت: حجت‌الاسلام حسنی جزو نوادر روزگار بود و بعد از انقلاب در مبارزه با انحرافات و جریان‌های مختلف پیش‌قدم بود در هیچ یک از سفرهای رئیس دولت اصلاحت به ارومیه به استقبال وی نرفت و در سفر دوم نیز شهر را ترک کرد و در نمازجمعه اولین انتخابات ریاست‌جمهوری پرده از خیانت بنی‌صدر برداشت هر چند این سخنان وی به مذاق برخی حاضرین خوش نیامد؛ اما بعداً معلوم شد که واقعاً این گونه بوده است و وی اولین کسی بود که در آذربایجان در برابر جبهه خلق مسلمان ایستاد.
وی در ادامه با بیان این که یکی از مولفه‌های قدرت امنیت است، گفت: مرحوم حسنی نماد امنیت آذربایجان است، دوبار او را ترور کردند؛ اما موفق نشدند و تیزهوشی او موجب دستگیری ضدانقلاب‌ها شد. دوبار به منزلش حمله کردند و درواقع مرحوم حسنی حقیقتاً در دوران حیات خود شهید زنده بود و نماد امنیت و فرهنگ آذربایجان غربی است و باید کوتاهی‌های صورت‌گرفته در خصوص معرفی این شخصیت کم‌نظیر جبران شود.
انتهای خبر/
