مهاجرت معکوس به روستا با مقاوم‌سازی خانه‌ها
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک»؛ در دهه‌های اخیر، مهاجرت از روستاها به شهرها به یکی از مهم‌ترین چالش‌های توسعه پایدار در بسیاری از مناطق ایران تبدیل شده است این پدیده به دلایل مختلفی از جمله کمبود امکانات رفاهی، نبود فرصت‌های شغلی مناسب و پایین بودن کیفیت زندگی در روستاها رخ داده است.
آذربایجان‌غربی نیز از این روند مستثنی نبوده و بسیاری از روستائیان به امید زندگی بهتر به شهرها مهاجرت کرده‌اند. با این حال، تغییرات جدیدی که در سال‌های اخیر به وجود آمده، این روند را معکوس کرده و باعث بازگشت تعداد قابل توجهی از جمعیت به روستاها شده است به اصطلاح، مهاجرت معکوس که از روستاها به شهرها شروع شده بود، اکنون در جهت مخالف حرکت می‌کند و مردم از شهرها به روستاهای خود بازمی‌گردند.
یکی از عوامل اصلی این تغییر روند، بهبود زیرساخت‌ها و شرایط زندگی در روستاهاست. مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی که در قالب طرح‌های دولتی و با حمایت نهادهای مختلف انجام شده، روستاها را به مناطق امن‌تر و مناسب‌تر برای زندگی تبدیل کرده است.
خانه‌های روستایی که پیش‌تر در برابر بلایای طبیعی همچون زلزله آسیب‌پذیر بودند، اکنون با توجه به استانداردهای نوین ساختمانی مقاوم‌سازی شده و به یکی از دلایل بازگشت مردم تبدیل شده‌اند این اقدام علاوه بر افزایش ایمنی، باعث کاهش هزینه‌های ساخت و نگهداری منازل نیز شده است.
به موازات مقاوم‌سازی، توسعه شبکه‌های آبرسانی و بهبود دسترسی به آب شرب و کشاورزی نیز نقش بسزایی در تشویق مردم به بازگشت به روستاها داشته است. آب، به عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای انسان، همواره عاملی تعیین‌کننده در مهاجرت روستاییان بوده است در سال‌های اخیر با اجرای پروژه‌های آبرسانی، نه تنها دسترسی به آب شرب بهبود یافته، بلکه امکان کشاورزی پایدار و بهره‌وری بیشتر از زمین‌های کشاورزی نیز فراهم شده است این موضوع از لحاظ اقتصادی برای خانوارهای روستایی سودآور بوده و باعث تقویت اقتصاد محلی شده است.
علاوه بر مقاوم‌سازی منازل و بهبود دسترسی به منابع آب، یکی دیگر از عوامل کلیدی در مهاجرت معکوس به روستاها، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و توسعه اقتصادی در این مناطق بوده است با توجه به حمایت‌های دولتی از مشاغل کوچک و متوسط در بخش کشاورزی، دامداری و صنایع دستی، بسیاری از روستاییان توانسته‌اند با بهره‌گیری از این تسهیلات، مشاغل پایداری را ایجاد کنند همچنین، افزایش دسترسی به امکانات ارتباطی و اینترنت پرسرعت در روستاها، به توسعه کسب‌وکارهای دیجیتال و دورکاری نیز کمک کرده و شرایط بهتری را برای اشتغال و زندگی در روستاها فراهم ساخته است.
تمامی این عوامل موجب شده تا روستاها نه تنها به عنوان مکان‌هایی برای زندگی امن، بلکه به عنوان مراکز تولید و فعالیت اقتصادی پایدار شناخته شوند، که این موضوع باعث تقویت روند مهاجرت معکوس و بازگشت جمعیت به روستاها شده است.
بازگشت به روستا با تسهیلات مقاوم‌سازی و آبرسانی
حسین اسدی، یکی از روستائیان شهرستان بوکان که سال‌ها پیش به دلیل مشکلات معیشتی و کمبود امکانات به شهر مهاجرت کرده بود، اکنون با بهره‌مندی از تسهیلات دولتی و بهبود زیرساخت‌های روستایی، به خانه و زمین‌های کشاورزی خود بازگشته است وی در مصاحبه با خبرنگار حرف رک از تجربیات خود در بازگشت به روستا و بازسازی خانه‌اش با استفاده از تسهیلات مقاوم‌سازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی سخن گفت.
اسدی که اکنون به زندگی در روستای خود بازگشته است، اظهار داشت: سال‌ها پیش به دلیل کمبود آب شرب، فرسودگی خانه و نبود امکانات کشاورزی مجبور شدم به شهر مهاجرت کنم اما با گذشت زمان، زندگی شهری نیز مشکلات خاص خود را داشت و من همواره به فکر بازگشت به روستا بودم وقتی که شنیدم تسهیلات مقاوم‌سازی منازل و توسعه زیرساخت‌های آب شرب و کشاورزی در بوکان به روستاهای ما اختصاص یافته است، تصمیم گرفتم دوباره به خانه‌ام برگردم.
وی با تشریح فرآیند بازسازی خانه‌اش افزود: با استفاده از وام 300 میلیون تومانی که با نرخ بهره پایین و بازپرداخت ۲۰ ساله ارائه شد، توانستم خانه‌ام را مقاوم‌سازی کنم خانه‌ای که پیش از این از هر نظر فرسوده و غیرایمن بود، اکنون با رعایت استانداردهای جدید ساختمانی به مکانی امن و قابل‌اعتماد برای زندگی تبدیل شده است.
زندگی در شهر خسته‌کننده بود
مجتبی محمدی یکی از اهالی روستاهای بوکان به بهبود وضعیت آب شرب و کشاورزی در روستای خود اشاره کرد و گفت: یکی از اصلی‌ترین دلایل مهاجرت ما نبود آب شرب و امکان کشاورزی پایدار بود اما اکنون با اجرای پروژه‌های آبرسانی و بهبود شبکه آب، هم برای مصارف خانگی و هم برای زمین‌های کشاورزی‌ام مشکل آب کاملاً برطرف شده است این موضوع باعث شده که بتوانم دوباره به کشاورزی بازگردم و درآمد خوبی از زمین‌های خود داشته باشم.
وی در پایان با ابراز خوشحالی از بازگشت به روستای خود گفت: زندگی در شهر خسته‌کننده بود و من همیشه دلتنگ طبیعت و زمین‌های زادگاهم بودم. خوشحالم که با حمایت‌های دولت و بنیاد مسکن توانستم به روستایم برگردم و زندگی آرام و مطمئنی داشته باشم. امیدوارم که این تسهیلات ادامه‌دار باشد و دیگر روستاییان نیز از این امکانات بهره‌مند شوند تا شاهد رونق دوباره روستاها باشیم.
افزایش تسهیلات مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی در آذربایجان‌غربی
علیرضا مقدم، مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان‌غربی در گفتگو با حرف رک اظهار کرد: نرخ مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی در این استان همچنان پایین‌تر از حد مطلوب است.
وی اظهار داشت: تنها ۳۴ درصد از خانه‌های روستایی استان تاکنون مقاوم‌سازی شده‌اند. به گفته مقدم، این میزان در مقایسه با دیگر استان‌ها نیازمند افزایش چشمگیر است. وی تأکید کرد که با تدوین برنامه‌های دقیق مهندسی و افزایش نظارت‌ها، هدف‌گذاری شده که تا پایان سال جاری این نرخ به‌طور قابل توجهی افزایش یابد. این برنامه‌ها شامل طرح‌های عملیاتی مختلف و همکاری میان بخش‌های دولتی و خصوصی خواهد بود تا هرچه سریع‌تر امنیت و پایداری منازل روستایی افزایش یابد.
مقدم در ادامه به افزایش چشمگیر تسهیلات و اعتبارهای مرتبط با طرح بهسازی و مقاوم‌سازی مسکن روستایی در استان آذربایجان غربی اشاره کرد و گفت: میزان تسهیلات این طرح، از ۱۲ هزار واحد در سال گذشته به ۲۳ هزار واحد در سال جاری افزایش یافته است که این رشد دو برابری، حاصل برنامه‌ریزی‌های دقیق و پیگیری‌های مداوم بوده است این تسهیلات با هدف افزایش ایمنی خانه‌های روستایی و توسعه زیرساخت‌های مسکونی ارائه می‌شود همچنین، این اعتبار با مجوزهای لازم از سوی دولت تصویب و به مرحله اجرا درآمده است که به روستاییان امکان بهره‌مندی بیشتر از امکانات دولتی را فراهم کرده است. این امر می‌تواند تغییرات مهمی در افزایش تمایل به زندگی در روستاها و بهبود کیفیت زندگی در این مناطق ایجاد کند.
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان‌غربی همچنین تأکید کرد: تسهیلات طرح بهسازی و ویژه مسکن روستایی، یکی از کلیدی‌ترین ابزارها برای ارتقای وضعیت مقاوم‌سازی منازل روستایی است این تسهیلات نه تنها به بهبود شرایط ایمنی منازل روستایی کمک می‌کند، بلکه به افزایش امیدواری و تشویق مردم به ادامه زندگی در روستاها نیز می‌انجامد.
مقدم عنوان کرد: با افزایش دسترسی به این تسهیلات و به‌کارگیری فناوری‌های نوین ساختمانی، انتظار می‌رود که نرخ مقاوم‌سازی روستایی به سرعت افزایش یابد از آنجا که زندگی در مناطق روستایی به‌ویژه در شرایط بلایای طبیعی همچون زلزله و سیل، نیازمند پایداری و مقاومت بیشتر است، بنیاد مسکن با همکاری نهادهای مختلف در تلاش است تا این چالش‌ها را با ارائه تسهیلات ویژه مدیریت کند.
وی در توضیح شرایط این تسهیلات افزود: مبلغ این وام‌ها معادل 300 هزار و ۵۰۰ میلیون است و با نرخ بهره پنج درصد و بازپرداخت ۲۰ ساله به روستاییان ارائه می‌شود. این شرایط ویژه باعث می‌شود تا مردم روستاها بتوانند با حداقل فشار اقتصادی، خانه‌های خود را مقاوم‌سازی کرده و از مزایای مسکن ایمن و استاندارد برخوردار شوند. این اقدام دولت در راستای حمایت از مناطق کمتر توسعه‌یافته و بهبود کیفیت زندگی در این مناطق بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند به تقویت بنیان‌های اقتصادی و اجتماعی این جوامع منجر شود تسهیلات مذکور همچنین به توسعه زیرساخت‌های عمومی و افزایش جذب سرمایه‌گذاری‌های کوچک و متوسط در بخش روستایی کمک خواهد کرد.
مقدم یادآور شد: تمامی افراد فاقد مسکن در روستاها، افرادی که دارای مسکن فرسوده هستند، و کسانی که در چارچوب سیاست‌های مهاجرت معکوس به روستاها بازمی‌گردند، مشمول دریافت این تسهیلات خواهند بود. این تصمیم نه تنها به بازگشت مردم به روستاها و جلوگیری از تخلیه این مناطق کمک می‌کند، بلکه به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و تقویت فعالیت‌های اقتصادی نیز می‌انجامد.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان‌غربی بر اهمیت اطلاع‌رسانی مستمر و استفاده از رسانه‌ها برای آگاهی‌بخشی به مردم در خصوص طرح‌های مقاوم‌سازی تأکید کرد و گفت: اطلاع‌رسانی صحیح و دقیق می‌تواند موجب ترغیب بیشتر مردم به استفاده از تسهیلات و افزایش مشارکت در برنامه‌های بهسازی شود.
مقدم تصریح کرد: این تسهیلات نه تنها مختص روستاهاست، بلکه شهرهای کوچک و زیر ۲۵ هزار خانوار نیز می‌توانند از این مزایا بهره‌مند شوند این اقدام، با هدف توسعه متوازن و ارتقای کیفیت زندگی در مناطق روستایی و کوچک کشور انجام می‌شود.
انتهای خبر/ م
