«ناچیت» گوهر گمشده کتابخوانی کشور
به گزارش حرف رک به نقل از کانی پرس؛ در جهان امروزی، کتابخانه‌ها سیستمی زنده هستند و به‌عنوان یک نظام هدفمند باید به آنها نگاه شود؛ زیرا پایداری اطلاعات از مهم‌ترین وظایف آنان است.
در طول تاریخ کتابخانه‌ها به عنوان نهادهای اجتماعی شناخته شده‌اند و بی‌تردید توسعه اجتماعی آن سبب پایداری اطلاعات و دانش شده است.
امروزه و به‌واسطه گسترش فعالیت‌های اجتماعی بسیاری از روستاها دارای کتابخانه هستند تا بتوانند همگام با جامعه شهری در پیشرفت جامعه سهیم باشند.
کتابخانه‌های روستایی می‌تواند دانش بومی مردم روستا (خرد سنتی) را توسعه دهد و آن را به خرد دانش‌محور تبدیل کند.
روستای ناچیت در سه‌کیلومتری شمال بوکان با پنج هزار نفر؛ یکی از روستاهای کشور است که به همت جمعی از جوانانش از سال ۸۲ دارای کتابخانه شده است.
یکی از افرادی که در این زمینه طی سالهای گذشته برای توسعه کتابخانه سواره ناچیت تلاش کرده خانم هیرو امینی است.
هیرو امینی که در هفته کتاب ۱۴۰۱ به عنوان مسئول برتر جشنواره روستاهای دوستدار کتاب معرفی شد میزبان خبرنگار ما است تا گذری داشته باشد بر چگونگی تشکیل و موفقیت این کتابخانه سواره ناچیت.
کانی پرس: از چگونگی تشکیل کتابخانه بگویید؟
هیرو امینی: کتابخانه روستای ۵ هزارنفری ناچیت در سال ۱۳۸۲ و به همت جمعی از جوانان تحصیل‌کرده روستا تأسیس شد.
کانی پرس: تأسیس کتابخانه آنهم در یک روستا ایده جدیدی بود، جوانان ناچیت چگونه ابن ایده رو اجرای کردند؟
هیرو امینی: با تشکیل هیئت‌امنا و تنظیم اساس‌نامه و کمک از اهالی روستا کتابخانه سواره ناچیت راه‌اندازی شد.
کانی پرس: مردم روستا در احداث و تجهیز این کتابخانه چه نقشی داشتند؟
هیرو امینی: مردم اصلی‌ترین نقش رو با اهدای زمین کتابخانه، ساخت آن و اهدای کتاب ایفا کردند.
کانی پرس: چند جلد کتاب به کتابخانه اهدا شده است و چه ارگان‌های هم در تجهیز آن کمک‌حال شما بودند؟
هیرو امینی: هم اکنون و بر اساس شمارش‌های دستی ۱۲ هزار جلد کتاب در کلیه زمینه‌ها در این کتابخانه موجود است و تنها مردم و البته چند ngo نیز در این راه حامی و حمایت‌کننده ما بودند.
کانی پرس: کتاب‌های کتابخانه چگونه در اختیار مردم قرار می‌گیرد؟
هیرو امینی: کتابخانه به علت مردمی‌بودن آن به شیوه امانتی و همچنین حضور در سالن مطالعه در اختیار علاقه‌مندان به کتاب قرار می‌گیرد.
کانی پرس: از وضعیت فرهنگی روستای ناچیت بگویید؟
هیرو امینی: روستای ناچیت پنج هزار نفر جمعیت دارد و یکی از روستاهای شناخته شده بوکان از نظر فرهنگی به‌واسطه حضور موزه استاد رحمان‌زاده پدر ژپتوی بوکان شناخته می‌شود.
کانی پرس: جز موزه استاد رحمان‌زاده مکان فرهنگی دیگری در روستا وجود دارد؟
هیرو امینی: خیر، متأسفانه هیچ مرکز فرهنگی در روستا وجود ندارد به همین علت کتابخانه به‌عنوان مکانی برای تصمیم‌گیری اهالی روستا در خصوص موضوعات مهم هم تبدیل شده است.
کانی پرس: جدای از حوزه کتاب چه برنامه‌های دیگری در کتابخانه برگزار می‌شود؟
هیرو امینی: برگزاری نشست فعالین فرهنگی، نقاشی گروهی کودکان و برپایی موسیقی سنتی، کارگاه‌های سفالگری، نشست‌های گروهی بانوان در خصوص اشتغال از مهم‌ترین برنامه‌های جانبی کتابخانه است.
کانی پرس: در روستای پنج‌هزاری نفری ناچیت کتابخانه شما چند عضو دارد؟
هیرو امینی: بر اساس آخرین داده‌ها ۱۲۰۰ نفر عضو کتابخانه ناچیت هستند که بیشتر اعضای فعال آن را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند.
کانی پرس: چه برنامه‌های برای کودکان و نوجوانان عضو کتابخانه دارید؟
هیرو امینی: ترویج مسئولیت‌پذیری، نحوه نگهداری از کتاب، چگونگی خواندن کتاب و چگونگی شیوه‌های مطالعه از مهم‌ترین برنامه‌های کتابخانه برای این اعضا است.
کانی پرس: چه شد که به‌عنوان یکی از روستاهای برتر دوستدار کتاب در سطح کشور انتخاب شدید؟
هیرو امینی: از سال 93 به مدت 6 دوره در جشنواره روستا و عشایر دوستدار کتاب جزو کتابخانه‌های قابل‌تقدیر انتخاب شدیم و در سال ۱۴۰۲ با شرکت در این جشنواره جزو ۱۰ کتابخانه برتر کشور برگزیده شدیم.
کانی پرس: چه اقداماتی شما را در زمره روستاهای برتر دوستدار کتاب قرارداد؟
هیرو امینی: فعالیت‌های فرهنگی، ایجاد کتابخانه مردمی و توجه اهالی این روستا به امر کتابخوانی از عوامل برگزیده شدن این روستا بوده است.
کانی پرس: نمایشگاه کتاب امسال تهران برای اولین‌بار پذیرای کتابخانه روستای ناچیت بود چه نظری دراین‌خصوص دارید؟
هیرو امینی: بعد از کسب رتبه کشوری روستاهای دوستدار کتاب در سال ۱۴۰۱ از سوی وزارت فرهنگ به نمایشگاه دعوت شدیم.
کانی پرس: چه برنامه‌های برای آشنایی کتابخانه روستای ناچیت به فعالان حوزه کتاب در نمایشگاه تهران داشتید؟
هیرو امینی: در این راستا مدت زمانی که برای برپایی غرفه در نظر گرفته بودند کم بود و ما فرصت کافی برای آشنایی با انتشارات و نویسندگان نداشتیم تا به معرفی بیشتر کتابخانه و جلب حمایت از آن بپردازیم.
کانی پرس: برای آینده چه برنامه‌های دارید؟
هیرو امینی: ترویج فرهنگ پژوهش، برگزاری رده‌های سواد رسانه، گسترش فضای فیزیکی و دعوت از ناشران و بزرگان برای اجرای سمینارها از برنامه‌های آینده کتابخانه است.
کانی پرس: کتابخانه روستای ناچیت چندمین کتابخانه روستای در شهرستان بوکان است؟
هیرو امینی: مساجد روستای بوکان از صدها سال پیش دارای کتابخانه بودند؛ ولی به شیوه جدید، کتابخانه ناچیت اولین کتابخانه رسمی در سطح روستاهای بوکان است.
کانی پرس: جز کتابخانه روستای ناچیت به شکل استاندارد در روستاهای دیگر شهرستان هم چنین کتابخانه‌های تأسیس شده‌اند؟
هیرو امینی: بله، هم اکنون جز کتابخانه موجود در مساجد، چندین روستای شهرستان همچون روستای تبت و سلامت دارای کتابخانه‌های به معیارهای استاندارد هستند.
کانی پرس: در راستای کمک به کتابخانه‌های روستای به‌عنوان بزرگ‌ترین و موفق‌ترین کتابخانه روستایی چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
هیرو امینی: بی‌تردید در امانت و اهدای کتاب به این کتابخانه‌ها فعال بودیم و همچنین توانستیم این کتابخانه‌ها را به ngoهای این حوزه نیز معرفی کنیم.
کانی پرس: آیا اعضای کتابخانه در حوزه نویسندگی نیز فعال هستند؟ و تا الان رونمایی از کتاب در کتابخانه برگزار شده است؟
هیرو امینی: بله، هم اکنون تعدادی زیادی از اعضا به‌ویژه در سنین نوجوانی در حال نویسندگی هستند و طی سالهای گذشته موفق به رونمایی از 4 عنوان کتاب شده‌ایم.
کانی پرس: کتاب‌های رونمایی شده در چه حوزه‌های بودند؟
هیرو امینی: حوزه کودکان هادی علیپور، خاطره‌نویسی کریم رحیم نیا، داستان‌های کهن و فرهنگ مردم نوشته کریم مهتری، و داستان کوتاه افشین امیر امیری کتاب‌های هستند که در این کتابخانه رونمایی شده‌اند.
کانی پرس: در کتابخانه سواره روستای ناچیت کتاب‌های خطی و نایاب نیز وجود دارد؟
هیرو امینی: کتاب‌های نایاب خیر، ولی چند نسخه خطی و البته تعداد زیادی کتاب نفیس همچون دایرةالمعارف‌ها که البته توسط مردم به کتابخانه اهدا شده است وجود دارد.
کانی پرس: شما که سال‌ها با کتاب انس دارید کتاب را در یک جمله توصیف کنید؟
هیرو امینی: کتاب توانسته است مرزهای زمانی و جغرافیایی را پشت سر گذارد و در تاریخ جاری شود، به همین دلیل، کتاب در فرهنگ‌های پویا از ارزش خاصی برخوردار است
کانی پرس: خودتان چقدر کتاب می‌خوانید؟
هیرو امینی: هر شخصی برای توفیق بیشتر در خدمات و فعالیت‌هایش، باید اطلاعات عمومی و تخصصی خود را افزایش دهد و دست‌کم چند ساعت از وقت خود را به مطالعه کتاب و دیگر منابع اطلاعاتی اختصاص دهد.
کانی پرس: بیشتر در چه زمانه‌ای کتاب می‌خوانید؟
هیرو امینی: من نیز بیشتر اوقات فراغتم را صرف خواندن کتاب در زمینه‌های مختلف دانش بشری از جمله ادبیات‌های داستانی، روان‌شناسی، فلسفه، تاریخی، رمان و …می‌گذرانم.
کانی پرس: کدام کتاب‌ها بیشترین خواننده را در روستای ناچیت دارد؟
هیرو امینی: بستگی به طیف خواننده و موضوع کتاب دارد، اما بیشتر کتاب‌های علمی و آموزشی و کمک‌درسی و اخیراً کتاب‌هایی به زبان کردی با استقبال چشمگیر مخاطبان روبرو بوده به‌طوری‌که قفسه‌ها خالی است.
کانی پرس: چه حمایت‌هایی از شما و کتابخانه می‌شود؟
هیرو امینی: این کتابخانه به شکل هیئت‌امنایی اداره می‌شود و متأسفانه به جز تشکل‌های مردمی و ناشرین کشوری هیچ کمک خاصی به کتابخانه نشده است.
کانی پرس: جایگاه خیرین در اهدای کتاب به کتابخانه روستای ناچیت کجاست؟
هیرو امینی: کمک‌ها و حمایت‌های خیرین محترم منطقه در پیشرفت این کتابخانه نیز جایگاه ویژه‌ای دارند، آنان کتاب‌هایی که در منزل دارند و نیازی به آنها ندارند را به کتابخانه اهدا می‌کنند که این اتفاق بسیار خوبی می‌باشد.
کانی پرس: از سختی‌های کارتان بگید؟
هیرو امینی: وقتی به ارزش هدفی که در پیش داری می‌اندیشی، هیچی برات سخت نیست البته برای انجام‌دادن کارهای کتابخانه و انجام کارهای فرهنگی بین کارکنان تعامل و همدلی وجود دارد.
کانی پرس: چند نفر کتابدار در کتابخانه روستای ناچیت در حال فعالیت هستند؟
هیرو امینی: اکنون تنها یک نفر که البته خود ایشان نیز جز هیئت‌امنای کتابخانه است در حال فعالیت است هرچند مسلماً داشتن یک کتابدار کافی نیست زیرا با تعداد بیش از ۱۵۰۰ عضو و ۱۲ هزار جلد کتاب یک کتابدار به تنهایی نمی تواند جوابگوی مراجعه کنندگان باشد.
کانی پرس: مسئولین منطقه در ماه چند بار برای گرفتن کتاب و خواندن آن به کتابخانه مراجعه می‌کنند؟
هیرو امینی: مسئولین شهرستان بوکان استقبال چندانی از کتابخانه نمی‌کنند و تنها هنگام حضور مسئولان استانی ما مدیران بوکانی را در جمع خود می‌بینیم، که متاسفانه این مهم یکی از حسرت های بزرگ اعضای کتابخانه است.
کانی پرس: برای ترویج کتاب و کتابخوانی در بین مردم ناچیت چه راهکاری دارید؟
هیرو امینی: اولین آشنایی کودک با کتاب، در خانواده و محیط خانواده انجام می‌گیرد و بعدا با عضو شدن در کتابخانه و با یادگیری شیوه های متنوع مطالعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی در میان مروم روستا ترویج می‌یابد.
کانی پرس: مشکلات شما در کتابخانه و انتظارتان از مسئولین چیست؟
هیرو امینی: مشکلات کتابخانه بسیار است، از فضا کم گرفته تا نبود برخی کتاب‌ها که مراجعه‌کننده درخواست دارد و ما با کمال تأسف کتاب موردنیاز شهروندان را در اختیار نداریم، جدای از این کتابخانه نیاز به نرم افزارهای روز در حوزه ثبت کتاب ها و نیروی فعال البته با حقوق مزایا داریم که تا کنون این موارد برای ما برآورده نشده است.
کانی پرس: با تشکر از وقتی که در اختیار ما قراردادید، سخن پایانی؟
هیرو امینی: امیدوارم مدیران شهرستانی تنها در هنگام سفر مسئولان استانی یاد ما نیفتند و در طول سال نگاه ویژه ای به کتابخانه های روستایی به‌ویژه کتابخانه روستای ناچیت داشته باشند و مشکلات موجود این مکان را ببینند و برای رفع آن تلاش کنند.
امید که با اندکی تلاش و پشتکار و همت مسئولین بتوانیم شاهراه حرکت همگانی به‌سوی مطالعه را هموار نماییم.
انتهای خبر/
