چهارشنبه‌سوری؛ بازتاب فرهنگ غنی ایران
شب چهارشنبه‌سوری که در آستانه نوروز و آغاز سال نو ایرانی جشن گرفته می‌شود، در آذربایجان غربی و شهر ارومیه نیز با آداب‌ورسوم خاصی همراه است. این جشن باستانی که ریشه در باورهای کهن ایرانیان دارد، به‌عنوان نمادی از پاک‌سازی و دورکردن بدی‌ها و ناخوشی‌های سال گذشته تلقی می‌شود.
در ارومیه، مردم با افروختن آتش‌هایی در پشت‌بام‌ها یا حیاط خانه‌ها و پریدن از روی آن، به استقبال سال نو می‌روند. این کار نمادی از دورکردن بدشانسی و جذب شادی و سعادت برای سال جدید است. همچنین، پوشیدن لباس‌های نو، بستن حنا به دست‌وپا، و پوشیدن لباس‌های قرمز توسط زنان، از دیگر رسومات این شب به شمار می‌آید.
یکی از آداب جالب این شب، رسم «قورشاق ساللاماق» یا «شال ساللاماق» است که به‌ویژه توسط کودکان و نوجوانان اجرا می‌شود. در این رسم، دستمال یا پارچه‌ای را به انتهای طناب بسته و از منفذی در سقف به داخل خانه‌ها می‌فرستند و صاحبخانه با قراردادن خوراکی‌ها یا هدایای کوچک در آن، آرزوی خیر می‌کنند.
صبح روز چهارشنبه، مردم به سر چشمه‌ها و رودها می‌روند و با پریدن از روی آب و خواندن دعاهایی، آرزو می‌کنند که دردها و ناخوشی‌هایشان با آب دور شود. این رسم که به «بخت آچما» نیز معروف است، به‌ویژه توسط دختران جوان برای جلب بخت و اقبال انجام می‌شود.
در کنار این آداب، خوردن غذاهای خاص مانند دلمه برگ، آش، رشته‌پلو و تهیه «چرشنبه یمیشی» (آجیل چهارشنبه‌سوری) نیز از جمله سنت‌های این شب است.
شب چهارشنبه‌سوری در آذربایجان غربی و ارومیه، همچون دیگر نقاط ایران، فرصتی برای دورهمی خانواده‌ها و دوستان و تجدید دیدارها و صله‌رحم است. این جشن که با شادی و نشاط همراه است، نمادی از امید به زندگی و آغازی دوباره است و مردم با شور و اشتیاق خاصی به استقبال بهار و سال نو می‌روند.
چهارشنبه‌سوری که یکی از سنت‌های اصیل ایرانی است، درگذشته به‌عنوان جشنی شاد و مفرح در آستانه بهار برگزار می‌شد. اما در دهه‌های اخیر، این مراسم دچار تغییراتی شده و گاهی اوقات به دلیل استفاده نادرست از مواد محترقه و آتش‌زا، به حوادث ناگوار منجر شده است. بر اساس گزارش‌ها، در سال‌های اخیر شاهد کاهش حوادث مرتبط با چهارشنبه‌سوری بوده‌ایم، اما همچنان حوادثی رخ می‌دهد که می‌تواند شامل آسیب‌های جدی مانند سوختگی، آسیب‌های چشمی، قطع عضو و حتی مرگ باشد.
در طول سال، فعالیت‌های آموزشی برای افزایش آگاهی خانواده‌ها، مدارس و مراکز تجمعی انجام می‌شود تا از بروز چنین حوادثی پیشگیری شود. در ۴۰ روز منتهی به پایان سال، تمرکز بر روی ایمنی در شب چهارشنبه‌سوری است و شهرداری‌ها نیز با برنامه‌هایی مانند طرح استقبال از بهار، به این مهم می‌پردازند. آتش‌نشانی نیز نکات ایمنی را به شهروندان یادآوری می‌کند تا از بروز حوادث جلوگیری شود.
برای جلوگیری از حوادث ناگوار، توصیه می‌شود که از مواد محترقه و آتش‌زا بااحتیاط استفاده شود و در صورت بروز حادثه، فوراً با سامانهٔ ۱۲۵ تماس گرفته شود همچنین، از حضور در محیط‌های خطرناک پرهیز شود و کودکان و افراد کهن‌سال را سریعاً از محل حادثه خارج کنید. این اقدامات می‌تواند به کاهش آسیب‌ها و حفظ جان شهروندان کمک کند.
رقیه وکیلی
انتهای خبر/
