کشاورزی پیشران توسعه اقتصادی آذربایجان‌غربی
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک»، کشاورزی به‌عنوان زیربنای توسعه اقتصادی نقش بسیار مهمی در کشورهای درحال‌توسعه داشته و نه‌تنها تضمین‌کننده امنیت غذایی و رفاه اجتماعی است، بلکه به افزایش تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی نیز کمک می‌کند.
در کشورهای توسعه‌یافته نیز کشاورزی به دلیل اثرگذاری بر سایر بخش‌های اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و این کشورها با استفاده از فنّاوری‌های نوین و افزایش بهره‌وری در کشاورزی، توانسته‌اند به رشد و توسعه اقتصادی دست یابند.
در ایران نیز توسعه پایدار و همه‌جانبه کشور بدون توسعه علمی کشاورزی که سازگار با شرایط اقلیم خشک و نیمه‌خشک باشد، مقدور نخواهد بود.
کشاورزی نقش بسیار مهمی در توسعه استان آذربایجان غربی داشته و این استان با داشتن ۲۳۵ هزار بهره‌بردار در بخش کشاورزی، سالانه انواع محصولات زراعی و باغی مانند گندم، جو، چغندرقند، سیب‌درختی، انگور و محصولات دامی تولید می‌کند.
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اخیر، افزایش تولید محصولات کشاورزی از ۶.۵ میلیون تن به بیش از ۷ میلیون تن بوده است که به تحقق جهش تولید و خودکفایی کمک کرده است.
همچنین، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این استان می‌تواند به افزایش درآمدهای غیرنفتی و پایداری اقتصادی کمک کند.
کشاورزی در آذربایجان‌غربی نه‌تنها به تولید محصولات متنوع کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی منطقه دارد.
اشتغال ۴۰ درصدی مردم در کشاورزی
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه به نقش و جایگاه کشاورزی در آذربایجان‌غربی اشاره کرد و گفت: آذربایجان‌غربی جزو استان‌های فعال کشور در بخش کشاورزی است.
سید سلمان ذاکر با بیان اینکه بر اساس آمار بیش از ۴۰ درصد مردم آذربایجان‌غربی در بخش کشاورزی اشتغال دارند، افزود: این موضوع نشان‌دهنده نقش و جایگاه کشاورزی در آذربایجان‌غربی است که باید موردتوجه قرار گیرد.
وی با تأکید بر اینکه نباید کشاورزان را فراموش کرد، گفت: سالانه حدود ۹ میلیون تن محصول کشاورزی در آذربایجان‌غربی تولید می‌شود و لذا باید چگونگی صادرات و فروش این ظرفیت عظیم اقتصادی مشخص شود.
تولید ۶ درصد تولیدات کشاورزی کشور در آذربایجان غربی
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه سال گذشته هفت میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در استان تولید شده است، اظهار کرد: بر اساس آمار، آذربایجان غربی حدود ۶ درصد کل تولیدات کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
علی دیانتی رسالت اصلی جهاد کشاورزی را «تأمین امنیت غذایی» عنوان کرد و گفت: در این راستا باید در کنار تأمین نیازهای غذایی جامعه، با نگاه حفاظتی به منابع تولید، امانت‌دار خوبی نیز در صیانت و حفاظت از آب‌وخاک بوده و از استفاده بی‌رویه و تخریب منابع جلوگیری کنیم.
وی با تأکید بر تولید محصولات سالم، افزود: برای تأمین سلامت جامعه و پیشگیری از ابتلای افراد به بیماری‌ها، تولید محصولات سالم از ضروریات است.
دیانتی به‌ضرورت اصلاح و تغییر الگوی کشت در منطقه تأکید و تصریح کرد: برای توسعه کشاورزی پایدار، «الگوی کشت» مصوب شده باید توسط بهره‌برداران بخش کشاورزی موردتوجه قرار گیرد.
اهمیت توسعه و ترویج کشاورزی پایدار
اما مسئله‌ای که امروز بر آن تأکید می‌شود و کارشناسان بخش کشاورزی نیز پیگیر اجرایی‌شدن آن هستند؛ مسئله‌ای با عنوان «کشاورزی پایدار» است.
کشاورزی پایدار به معنای استفاده از روش‌ها و تکنیک‌هایی است که نیازهای غذایی و نساجی جامعه را برآورده می‌کند، بدون اینکه توانایی نسل‌های آینده برای تأمین نیازهای خود را به خطر بیندازد.
کشاورزی پایدار بر حفظ منابع طبیعی، کاهش اثرات منفی بر محیط‌زیست، و افزایش بهره‌وری تأکید دارد.
در این زمینه کارشناس مسائل کشاورزی با تأکید بر توسعه و ترویج کشاورزی پایدار به خبرنگار ما، گفت: کشاورزی پایدار با کاهش استفاده از مواد شیمیایی و مصنوعی و جلوگیری از آلودگی خاک و آب سبب حفظ محیط‌زیست می‌شود.
عبدی با بیان اینکه کشاورزی پایدار؛ شرایط اقتصادی پایدار نیز برای کشاورزان فراهم می‌کند، افزود: کشاورزی پایدار از لحاظ اجتماعی نیز مثمرثمر بوده و سبب بهبود کیفیت زندگی کشاورزان و جامعه به‌عنوان یک اصل کلی می‌شود.
این کارشناس مسائل کشاورزی اظهار کرد: استفاده از کودهای طبیعی به‌جای کودهای شیمیایی، کشت مخلوط و تناوب زراعی برای حفظ تنوع زیستی و کاهش آفات و مدیریت منابع آب بهینه برای جلوگیری از کم‌آبی و آلودگی آب از موارد مدنظر در کشاورزی پایدار است که نه‌تنها به حفظ محیط‌زیست کمک می‌کنند، بلکه باعث افزایش بهره‌وری و پایداری اقتصادی نیز می‌شوند.
پتانسیل‌های کشاورزی در آذربایجان‌غربی
آذربایجان‌غربی در کشت محصولات زراعی و باغی جایگاه مهمی داشته که از آن جمله می‌توان به کشت گندم و جو و سیب‌درختی و انگور اشاره کرد و در کنار آن نیز که آذربایجان‌غربی یکی از تولیدکنندگان اصلی چغندرقند در کشور است که به تولید شکر کمک می‌کند.
توسعه صنایع تبدیلی مانند کارخانه‌های تولید شکر، افشرده میوه و بسته‌بندی محصولات کشاورزی می‌تواند به افزایش ارزش‌افزوده محصولات و ایجاد اشتغال بیشتر کمک کند.
استفاده از روش‌های نوین کشاورزی مانند استفاده از سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار مانند قطره‌ای و بارانی می‌تواند به بهبود بهره‌وری آب و افزایش تولید کمک کند.
استفاده از فناوری‌های نوین مانند حسگرها و داده‌کاوی برای مدیریت بهتر مزارع و افزایش بهره‌وری نیز بسیار مهم بوده و در کنار آن؛ دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات مالی، آموزش‌های فنی و حمایت‌های قانونی به کشاورزان کمک می‌کند تا بهره‌وری و تولید خود را افزایش دهند.
کشاورزی پایدار می‌تواند به حفظ منابع طبیعی، کاهش آلودگی و افزایش پایداری اقتصادی و اجتماعی منطقه کمک کند.
توسعه زیرساخت‌های کشاورزی نیز امر مهمی بوده و توسعه زیرساخت‌های کشاورزی مانند ساخت و بهبود جاده‌های روستایی، ایجاد شبکه‌های آبیاری و زهکشی، و احداث سیلوها و انبارهای ذخیره‌سازی محصولات می‌تواند به بهبود شرایط تولید و کاهش ضایعات کمک کند.
آموزش و پژوهش نیز نقش مهمی در کشاورزی امروزی داشته و ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به کشاورزان و انجام پژوهش‌های علمی در زمینه کشاورزی می‌تواند به بهبود روش‌های کشت و افزایش بهره‌وری کمک کند. دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی می‌توانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند.
در زمینه افزایش درآمد کشاورزان و ایجاد توسعه اقتصادی در منطقه نیز ایجاد بازارهای محلی و بین‌المللی برای فروش محصولات کشاورزی می‌تواند به افزایش درآمد کشاورزان و توسعه اقتصادی منطقه کمک کرده و صادرات محصولات کشاورزی به کشورهای دیگر نیز می‌تواند به افزایش ارزآوری و تقویت اقتصاد منطقه کمک کند.
در این زمینه حفاظت از منابع طبیعی را نیز نباید فراموش کرد و استفاده از روش‌های کشاورزی پایدار و کاهش استفاده از مواد شیمیایی می‌تواند به حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی کمک کند.
کشاورزی ارگانیک به‌عنوان یکی از روش‌های پایدار و سالم تولید محصولات کشاورزی در آذربایجان غربی موردتوجه قرار گرفته است که این روش با استفاده از کودهای طبیعی و بدون استفاده از سموم شیمیایی، به حفظ سلامت خاک و محیط‌زیست کمک می‌کند و از سوی دیگر، محصولات ارگانیک به دلیل کیفیت بالاتر و سلامت بیشتر، بازارهای خوبی در داخل و خارج از کشور دارند.
نقش زنان در کشاورزی نیز نباید مورد غفلت واقع شود چرا که زنان نقش مهمی در کشاورزی استان آذربایجان غربی داشته و حمایت از زنان کشاورز و ارائه تسهیلات و آموزش‌های لازم می‌تواند به افزایش مشارکت آنان در فعالیت‌های کشاورزی و بهبود شرایط زندگی آنان کمک کند.
هم چنین گردشگری کشاورزی یا آگروتوریسم می‌تواند به‌عنوان یک منبع درآمد جدید برای کشاورزان و توسعه اقتصادی منطقه موردتوجه قرار گیرد و بازدیدکنندگان می‌توانند بافرهنگ و روش‌های کشاورزی محلی آشنا شوند و از محصولات تازه و محلی بهره‌مند شوند.
با وجود تمامی مزایا و پتانسیل‌های کشاورزی در آذربایجان‌غربی، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخته شود که این چالش‌ها می‌توانند شامل تغییرات اقلیمی، کمبود منابع آب، و مشکلات بازار می‌شود؛ بااین‌حال، فرصت‌های زیادی نیز برای توسعه کشاورزی پایدار و افزایش بهره‌وری وجود دارد.
انتهای خبر/
