برخورد مناسب؛ کلید ترویج اصول دینی
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «حرف رک»؛ امر به معروف و نهی از منکر از واجبات الهی است و نقش بسزایی در ارتقای فرهنگ و اخلاق جامعه دارد، این آموزه‌های دینی که ریشه در تعالیم اسلام دارند، به ما می‌آموزند که در جهت تشویق به کارهای نیک و جلوگیری از کارهای ناشایست همدیگر را یاری کنیم. ترویج این ارزش‌ها می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای در بهبود روابط اجتماعی و ارتقای سطح اخلاقی جامعه داشته باشد.
همه افراد جامعه باید برای تحقق این اصل مهم دینی گام بردارند و در مقابله با منکرات نقش فعال داشته باشند. امر به معروف و نهی از منکر، از ارکان اصلی تعالیم اسلامی است و اجرای آن وظیفه‌ای جمعی و همگانی محسوب می‌شود و هر فرد در جامعه، از کوچک تا بزرگ، از دانش‌آموز تا کارمند، از زن تا مرد، مسئولیت دارد که در راه ترویج ارزش‌های اخلاقی و جلوگیری از رفتارهای ناپسند مشارکت کند.
در همین راستا گفتگویی با حجت‌الاسلام مومن دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان آذربایجان غربی در خصوص اهمیت این اصل مهم و نتیجه فرهنگ‌سازی و ترویج آن در جامعه داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانیم؛
حرف رک؛ اهمیت امر به معروف و نهی از منکر در جامعه چیست؟
مومن: امر به معروف و نهی از منکر نه تنها یک وظیفه دینی بلکه یک مسئولیت اجتماعی است و این اصل کمک می‌کند تا جامعه به سوی عدالت، امنیت و سلامت اخلاقی حرکت کند، هنگامی که هر فرد در جامعه به این اصل پایبند باشد، نه تنها رفتارهای نیکو ترویج می‌شوند بلکه از گسترش رفتارهای منفی و ناپسند نیز جلوگیری می‌شود.
بنابراین برای دستیابی به جامعه‌ای که در آن همه افراد به سوی خوبی‌ها گرایش دارند و از بدی‌ها پرهیز می‌کنند، نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم. فرهنگ‌سازی در این زمینه نیازمند تلاش‌های مستمر و هماهنگ از سوی همه اعضای جامعه، نهادهای آموزشی، رسانه‌ها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی است.
حرف رک؛ دیدگاه برخی افراد به اصل امر‌به‌معروف و نهی از منکر مثبت نیست، چه راهکارهایی برای تقویت و ترویج این امر مهم در جامعه مطرح می‌کنید؟
مومن: در قدم نخست باید به افراد آموزش داد که امر به معروف و نهی از منکر چیست و چگونه می‌توان آن را به‌درستی اجرا کرد. این آموزش‌ها باید شامل تبیین اهمیت این اصل دینی، شیوه‌های صحیح انجام آن و رعایت اصول اخلاقی و احترام متقابل باشد. تنها با آموزش و آگاهی‌بخشی مناسب است که می‌توان انتظار داشت افراد به صورت مؤثر و با درک درست به امر به معروف و نهی از منکر بپردازند.
آموزش امر به معروف و نهی از منکر نقش اساسی در ترویج این اصل دینی در جامعه دارد و بدون آموزش‌های لازم، ممکن است افراد به دلیل ناآگاهی یا برداشت‌های نادرست، نتوانند به درستی این وظیفه را انجام دهند.
آموزش باید با تبیین دقیق مفاهیم امر به معروف و نهی از منکر آغاز شود. افراد باید بفهمند که این اصول چه جایگاهی در دین اسلام دارند و چرا اجرای آنها برای سلامت اخلاقی و اجتماعی جامعه ضروری است.
این آموزش‌ها باید شامل روش‌های صحیح و مؤثر برای اجرای این اصول باشد. این شیوه‌ها باید به گونه‌ای باشد که همراه با احترام و محبت انجام شود و از ایجاد تنش و برخوردهای نامناسب جلوگیری کند.
افراد باید یاد بگیرند که در هنگام امر به معروف و نهی از منکر، چگونه با دیگران با احترام رفتار کنند و از هرگونه بی‌احترامی و توهین بپرهیزند. این امر باعث می‌شود که تذکرات آنها با پذیرش بیشتری مواجه شود و تاثیرات مثبت‌تری داشته باشد.
برگزاری کارگاه‌ها و سمینارهای آموزشی با حضور اساتید و متخصصان دینی می‌تواند به افراد کمک کند تا به درک عمیق‌تری از این اصول برسند و روش‌های صحیح اجرای آنها را بیاموزند.
تهیه و توزیع کتاب‌ها، جزوات و مقالات آموزشی درباره امر به معروف و نهی از منکر می‌تواند به افراد کمک کند تا به صورت خودآموز این مفاهیم را فراگیرند. همچنین، استفاده از منابع دیجیتال مانند ویدئوهای آموزشی و پادکست‌ها نیز می‌تواند موثر باشد.
همچنین رسانه‌های جمعی می‌توانند با تولید برنامه‌های آموزشی و فرهنگی، نقش مهمی در آموزش عمومی ایفا کنند. برنامه‌های تلویزیونی، رادیویی و محتوای اینترنتی می‌توانند به ترویج این مفاهیم و آموزش شیوه‌های صحیح اجرای آنها کمک کنند.
نظام آموزشی باید نقش فعالی در آموزش امر به معروف و نهی از منکر داشته باشد. گنجاندن این موضوع در برنامه‌های درسی و برگزاری کلاس‌های اختصاصی در مدارس و دانشگاه‌ها می‌تواند به تربیت نسل جدیدی از افراد متعهد به این اصول کمک کند.
حرف رک؛ چگونه می‌توانیم زمینه ترویج امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه را اجرا کنیم؟
مومن: در نتیجه، آموزش امر به معروف و نهی از منکر، نخستین گام در ترویج این اصل دینی و اجتماعی است. با ارائه آموزش‌های مناسب و آگاهی‌بخشی به افراد، می‌توان زمینه‌ساز اجرای صحیح و موثر این وظیفه در جامعه شد، تنها با آگاهی و آموزش است که می‌توان انتظار داشت افراد به صورت مسئولانه و با درک درست به امر به معروف و نهی از منکر بپردازند و جامعه‌ای اخلاق‌مدار و پایبند به ارزش‌های دینی بسازند.
حرف رک؛ آیا برخورد و پرخاشگری با افراد بی‌حجاب در جامعه عملی صحیح است؟ چه راهکارهایی برای مواجهه با این مسئله پیشنهاد می‌دهید؟
مومن: برخورد و پرخاشگری با افراد بی‌حجاب در جامعه نه تنها عملی صحیح و اخلاقی نیست، بلکه مغایر با اصول اسلامی و انسانی نیز می‌باشد. اسلام دینی است که بر پایه رحمت، مهربانی و احترام بنا شده است و تذکرها و نصایح آن باید با شیوه‌ای نرم و محترمانه ارائه شوند. پرخاشگری و رفتارهای تند تنها به ایجاد تنش و فاصله بیشتر میان افراد منجر می‌شود و از هدف اصلی که ترویج حجاب و ارزش‌های دینی است، فاصله می‌گیرد و برخورد قانونی تنها بر عهده نیروی انتظامی و قوه‌قضائیه است، بنابراین باید با زبان لین و شیرین مردم را به امر‌به معروف و نهی از منکر دعوت کنیم.
حرف رک؛ چه موانعی برای انجام فعالیت‌های امر به معروف و نهی از منکر در جامعه وجود دارد؟
مومن: برای بررسی دلایل کاهش اهمیت یک موضوع در جامعه، باید علل آن را ریشه‌یابی کرده و با آن برخورد شود.
به طور مثال، اگر در یک اداره تخلف یا اختلاسی رخ دهد، باید موضوع به ستاد امر به معروف و نهی از منکر گزارش شود تا به آن سرعت رسیدگی شود و در صورت مشاهده تخلف در مرحله اول، تذکر داده می‌شود و اگر تخلف ادامه پیدا کرد، موضوع به دستگاه‌های قضایی اطلاع داده خواهد شد تا برخوردی جدی با متخلفان صورت بگیرد.
درخصوص حجاب اسلامی هم باید گفت که اگر فردی با حجاب غیرشرعی وارد جامعه می‌شود در واقع مرتکب گناه آشکار و باعث ابهت‌زدایی گناه و ترویج منکرات می‌شود و آسیب‌ها و تهدیدهای فراوانی نیز به دنبال دارد در واقع آسیب بدحجابی بیشتر از اختلاس است.
حرف رک؛ نقش آموزش و پرورش و رسانه‌ها در ترویج و فرهنگ‌سازی اصل مهم امر به معروف و نهی از منکر چیست؟
مومن: نظام آموزشی می‌تواند نقش مهمی در ترویج این اصل داشته باشد. از طریق برنامه‌های درسی و فوق‌برنامه، می‌توان دانش‌آموزان و دانشجویان را با اهمیت امر به معروف و نهی از منکر آشنا کرد. ایجاد کلاس‌های آموزشی و برگزاری کارگاه‌های عملی، می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا این مفاهیم را به‌خوبی درک کنند و در زندگی روزمره به‌کار گیرند.
رسانه‌ها از جمله تلویزیون، رادیو، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، ابزارهای قدرتمندی برای ترویج ارزش‌های اخلاقی هستند. تولید محتوای آموزشی و فرهنگی که به ترویج رفتارهای نیکو و مقابله با رفتارهای ناپسند بپردازد، می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای در جامعه داشته باشد. استفاده از فیلم‌ها، سریال‌ها، مستندها و مقالات آموزشی، از جمله روش‌هایی است که می‌تواند به این هدف کمک کند.
حرف رک؛ نقش خانواده‌ها در ترویج امر به معروف و نهی از منکر در بین فرزندان خود چیست؟
مومن: خانواده خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که افراد در آن تربیت می‌شوند. والدین باید از همان کودکی، ارزش‌های اخلاقی و دینی را به فرزندان خود آموزش دهند. ایجاد محیطی محبت‌آمیز و حمایتگر در خانواده، زمینه‌ساز رشد اخلاقی کودکان خواهد بود.
مساجد و مراکز دینی مساجد و مراکز دینی نیز می‌توانند با برگزاری کلاس‌های آموزشی، جلسات سخنرانی و فعالیت‌های فرهنگی، مردم را با اهمیت امر به معروف و نهی از منکر آشنا کنند و آنها را به مشارکت در این امر تشویق کنند.
تشویق و تنبیه ایجاد سیستم‌های تشویقی برای کسانی که به ترویج رفتارهای مثبت می‌پردازند و همچنین اعمال تنبیه‌های منطقی و مناسب برای جلوگیری از رفتارهای منفی می‌تواند در فرهنگ‌سازی موثر باشد. برای مثال، اعطای جوایز و تقدیرنامه‌ها به افرادی که در کارهای نیکو و کمک به دیگران پیشتاز هستند، می‌تواند انگیزه‌بخش باشد.
حرف رک؛ برای ما بفرمایید که نقش افراد مشهور در ترویج این امر مهم چگونه است؟
مومن: نقش الگوها افراد مشهور و تاثیرگذار در جامعه، از جمله هنرمندان، ورزشکاران و شخصیت‌های اجتماعی، می‌توانند به عنوان الگوهایی مثبت در ترویج امر به معروف و نهی از منکر عمل کنند. رفتارها و گفتارهای آنها می‌تواند تاثیرات عمیقی بر رفتارهای عمومی جامعه داشته باشد.
گفتمان‌های اجتماعی برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و مناظرات با موضوعات اخلاقی و اجتماعی می‌تواند زمینه‌ساز گفتمان‌های سازنده در جامعه باشد. این گفتمان‌ها می‌توانند افراد را به تفکر واداشته و به آنها کمک کنند تا نسبت به مسئولیت‌های اجتماعی و اخلاقی خود آگاه‌تر شوند.
با به کارگیری این راهکارها و تلاش‌های مستمر در جهت ترویج امر به معروف و نهی از منکر، می‌توانیم جامعه‌ای بسازیم که در آن همه افراد به سوی خوبی‌ها گرایش دارند و از بدی‌ها دوری می‌کنند. این امر نه تنها به ارتقای سطح اخلاقی جامعه کمک می‌کند، بلکه باعث ایجاد همبستگی و انسجام اجتماعی بیشتری نیز خواهد شد.
انتهای خبر/
